ฉบับแปล ของหน้านี้

เราหยุดการแนบไฟล์เวิร์ดได้

โดย Richard M. Stallman, มกราคม 2545

คุณเกลียดการได้รับเอกสารเวิร์ดที่มากับอีเมลไม่ใช่หรือ? เอกสารแนบที่เป็นเวิร์ดนั้นช่างน่ารำคาญ แต่ที่แย่ยิ่งกว่านั้น มันยังขัดขวางผู้คนไม่ให้เปลี่ยนมาใช้ซอฟต์แวร์เสรีอีกด้วย บางที เราอาจหยุดการแนบไฟล์เช่นนี้ได้ ด้วยการร่วมกันออกแรง สิ่งที่ต้องทำคือขอร้องแต่ละบุคคลที่ส่งไฟล์เวิร์ดมาหาเรา ให้ช่วยพิจารณาวิธีการส่งเอกสารเสียใหม่

ผู้ใช้คอมพิวเตอร์ส่วนใหญ่ใช้ไมโครซอฟท์เวิร์ดกัน ซึ่งเป็นโชคไม่ดีของผู้ใช้เหล่านั้น เพราะเวิร์ดเป็นซอฟต์แวร์พาณิชย์ ซึ่งปฏิเสธที่จะให้เสรีภาพแก่ผู้ใช้ที่จะศึกษา เปลี่ยนแปลง ทำซ้ำ และแจกจ่ายตัวซอฟต์แวร์ และเนื่องจากไมโครซอฟท์เปลี่ยนฟอร์แมตไฟล์เวิร์ดทุกครั้งที่ออกรุ่นใหม่ ผู้ใช้จึงถูกผูกมัดเข้ากับระบบที่บังคับให้ต้องซื้อรุ่นอัพเกรด ไม่ว่าจะต้องการหรือไม่ก็ตาม และผู้ใช้อาจจะพบว่า อีกหลายปีต่อจากนี้ เอกสารเวิร์ดที่พวกเขากำลังเขียนอยู่ในปีนี้ อาจไม่สามารถอ่านได้ในเวิร์ดรุ่นที่พวกเขากำลังใช้ในตอนนั้นก็เป็นได้

แต่มันก็กระทบกระเทือนถึงเราด้วยเหมือนกัน เมื่อพวกเขาทึกทักเอาว่าเราก็ใช้เวิร์ด แล้วก็ส่ง (หรือตั้งข้อกำหนดให้เราส่ง) เอกสารมาในฟอร์แมตเวิร์ด บางคนเผยแพร่หรือโพสต์เอกสารในฟอร์แมตเวิร์ด บางองค์กรจะยอมรับไฟล์ในฟอร์แมตเวิร์ดเท่านั้น มีบางคนที่ผู้เขียนรู้จัก ไม่สามารถสมัครงานได้ เพราะหน่วยงานบังคับให้ส่งประวัติในรูปไฟล์เวิร์ด แม้แต่รัฐบาลเอง บางครั้งก็ใช้ฟอร์แมตเวิร์ดในที่สาธารณะด้วย ซึ่งน่าเศร้าอย่างมาก

สำหรับเราที่เป็นผู้ใช้ระบบปฏิบัติการเสรี การรับไฟล์เวิร์ดถือเป็นความไม่สะดวก แต่ผลกระทบที่เลวร้ายที่สุดของการส่งไฟล์เวิร์ดจะตกอยู่กับผู้ที่อาจกำลังเปลี่ยนมาใช้ระบบเสรี พวกเขาจะลังเลเพราะรู้สึกว่าต้องมีเวิร์ดไว้อ่านไฟล์เวิร์ดที่ได้รับ การส่งข้อมูลโดยใช้ไฟล์เวิร์ดซึ่งฟอร์แมตเป็นความลับ จึงขัดขวางการเติบโตของชุมชนเรา และการขยายตัวของเสรีภาพ แม้เราจะรู้สึกถึงความรำคาญบ้างเป็นบางโอกาสที่ได้รับไฟล์เวิร์ด แต่ภัยคุกคามที่มีสม่ำเสมอและฝังรากในชุมชนของเราชนิดนี้ ก็ไม่เคยมาอยู่ในความสนใจของเราเลย แต่มันก็เกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลา

ผู้ใช้ GNU หลายคนซึ่งได้รับเอกสารเวิร์ด พยายามหาทางที่จะจัดการกับมัน คุณอาจจัดการหาข้อความ ASCII ยุ่งๆ ที่แฝงอยู่ในไฟล์ด้วยการอ่านผ่านๆ ซอฟต์แวร์เสรีในปัจจุบันสามารถอ่านไฟล์เวิร์ดบางไฟล์ได้ แต่ไม่ใช่ทั้งหมด เพราะฟอร์แมตของมันเป็นความลับและยังไม่ถูกถอดรหัสออกมาทั้งหมด และที่แย่ยิ่งกว่านั้น คือไมโครซอฟท์สามารถจะเปลี่ยนฟอร์แมตเมื่อไรก็ได้

ในอนาคต ไมโครซอฟท์อาจใช้ Palladium หรือกลไก "การคำนวณชั่วร้าย" รูปแบบอื่นในฟอร์แมตเวิร์ดรุ่นใหม่ๆ เพื่อทำให้ซอฟต์แวร์อื่นหมดหวังอย่างสิ้นเชิงที่จะเข้าถึงไฟล์โดยปราศจากการอนุญาตจากไมโครซอฟท์ และยังมีรายงานอีกว่า ไมโครซอฟท์กำลังวางแผนที่จะใช้ส่วนขยาย XML ที่จดสิทธิบัตรแล้ว เป็นพื้นฐานของฟอร์แมตเวิร์ดในอนาคต ใครก็ตามที่เขียนซอฟต์แวร์เสรีเพื่ออ่านไฟล์ดังกล่าว สามารถถูกไมโครซอฟท์ฟ้องข้อหาละเมิดสิทธิบัตรได้

ถ้าคุณคิดว่าเอกสารที่คุณได้รับนั้น เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเดี่ยวๆ ก็เป็นธรรมดาที่จะพยายามจัดการด้วยตนเอง แต่ถ้าคุณรู้ว่ามันเป็นแค่ตัวอย่างหนึ่งของการกระทำชั่วร้ายแฝงเร้นอย่างเป็นระบบ ก็คงต้องพิจารณาวิธีอื่นได้แล้ว การจัดการเพื่ออ่านไฟล์ให้ได้ เป็นแค่การรักษาอาการของโรคที่เรื้อรัง การที่จะรักษาโรคให้หายนั้น เราต้องโน้มน้าวผู้คนไม่ให้ส่งหรือโพสต์เอกสารเวิร์ด

เป็นเวลาประมาณหนึ่งปี ที่ผู้เขียนได้สร้างธรรมเนียมปฏิบัติที่จะตอบไฟล์แนบเวิร์ดด้วยข้อความที่สุภาพ อธิบายว่าทำไมการส่งไฟล์เวิร์ดจึงเป็นสิ่งที่ไม่ดี และขอร้องบุคคลนั้นให้ส่งเอกสารมาใหม่ ในฟอร์แมตที่ไม่เป็นความลับ วิธีนี้ช่วยลดงานลงอย่างมาก แทนที่จะพยายามอ่านข้อความ ASCII ยุ่งๆ ที่แฝงอยู่ในไฟล์เวิร์ด และผู้เขียนก็พบว่า ผู้คนมักจะเข้าใจปัญหา และหลายคนบอกว่า จะไม่ส่งไฟล์เวิร์ดไปให้คนอื่นอีกเลย

ถ้าพวกเราทุกคนทำเช่นนี้ ก็จะเกิดผลที่กว้างกว่านั้น ผู้คนที่ไม่สนใจการร้องขออย่างสุภาพครั้งหนึ่ง อาจยอมเปลี่ยนวิธีการเมื่อได้รับการร้องขออย่างสุภาพหลายๆ ครั้ง จากหลายๆ คน เราอาจสามารถทำให้คำว่่า "อย่าส่งไฟล์ฟอร์แมตเวิร์ด" อยู่ในสถานะของจรรยาบรรณอินเทอร์เน็ตได้ ถ้าเราเริ่มยกประเด็นนี้อย่างเป็นระบบกับทุกๆ คนที่ส่งไฟล์เวิร์ดมาให้เรา

เพื่อให้ได้ผลดี คุณอาจต้องการคิดคำตอบอันหลักแหลมเตรียมไว้ เพื่อที่จะสามารถส่งไปได้อย่างรวดเร็วทุกครั้งที่ต้องการ ผู้เขียนได้ให้ตัวอย่างไว้สองแบบ คือแบบที่ผู้เขียนใช้อยู่เมื่อเร็วๆ นี้ ตามด้วยแบบใหม่ที่สอนผู้ใช้เวิร์ดด้วย ว่าจะแปลงเป็นฟอร์แมตที่มีประโยชน์ได้อย่างไร จากนั้น ก็เป็นคำตอบจากคำชี้แนะที่คนอื่นๆ ส่งเข้ามาอีกหลายแบบ

คุณสามารถคัดลอกคำตอบเหล่านี้ไปใช้ได้เลยถ้าต้องการ หรือคุณอาจปรับเปลี่ยนตามที่เห็นสมควร หรือเขียนเองในแบบฉบับของคุณ ไม่ว่าจะอย่างไร ก็ขอเพียงสร้างคำตอบที่เหมาะสมตามความคิดและบุคลิกของคุณ ความจริงแล้ว ถ้าคำตอบของคุณเป็นแบบฉบับของคุณเอง และไม่เหมือนกันเลย ก็จะทำให้การรณรงค์นี้ได้ผลยิ่งขึ้น

คำตอบเหล่านี้ มุ่งสำหรับใช้กับบุคคลที่ส่งไฟล์เวิร์ดให้กับคุณ แต่ถ้าคุณพบองค์กรที่ใช้ฟอร์แมตเวิร์ด ก็คงต้องมีคำตอบอีกแบบหนึ่ง คุณอาจยกประเด็นเรื่องความยุติธรรม ซึ่งไม่ได้ใช้สำหรับตอบการกระทำของบุคคล

การรับสมัครงานบางแห่ง ต้องการให้ส่งประวัติในฟอร์แมตเวิิร์ด ซึ่งน่าทึ่งที่ว่า ฝ่ายบุคคลยังทำแบบนี้ แม้กระทั่งตอนที่หาคนทำงานซอฟต์แวร์เสรี (ใครก็ตามที่ใช้วิธีการรับคนเข้าทำงานกับซอฟต์แวร์เสรีด้วยวิธีนี้ ย่อมมีแนวโน้มจะไม่ได้คนที่เก่งเท่าไรนัก) เพื่อที่จะช่วยเปลี่ยนสภาวการณ์นี้ คุณอาจเพิ่มลิงก์มายังหน้านี้ในประวัติของคุณ ต่อท้ายลิงก์ไปยังฟอร์แมตอื่นของประวัติ ใครที่ตามหาประวัติในรูปแบบเวิร์ดก็อาจจะได้อ่านหน้านี้

ด้วยจำนวนที่มาก เพียงการขอร้อง เราก็อาจเปลี่ยนแปลงอะไรได้

คุณได้ส่งไฟล์แนบมาในฟอร์แมตไมโครซอฟท์เวิร์ด ซึ่งเป็นฟอร์แมตเชิงพาณิชย์ที่เป็นความลับ ดังนั้น ผม/ดิฉันจึงไม่สามารถอ่านได้ ถ้าคุณส่งมาในรูปไฟล์ข้อความธรรมดา หรือ HTML หรือ PDF ผม/ดิฉันก็จะอ่านได้

การส่งเอกสารให้กับผู้อื่นในฟอร์แมตเวิร์ดมีผลที่ไม่ดี เพราะวิธีการเช่นนั้นเป็นการกดดันผู้รับให้ต้องใช้ซอฟต์แวร์ของไมโครซอฟท์ ผลก็คือ คุณได้กลายเป็นส่วนหนึ่งที่สร้างความแข็งแกร่งให้กับการผูกขาดตลาดของไมโครซอฟท์ ปัญหานี้ เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการใช้ GNU/Linux ในวงกว้าง คุณจะกรุณาพิจารณาการใช้ฟอร์แมตเวิร์ดในการสื่อสารกับคนอื่นอีกสักครั้งจะได้ไหม?

คุณได้ส่งไฟล์แนบมาในฟอร์แมตไมโครซอฟท์เวิร์ด ซึ่งเป็นฟอร์แมตเชิงพาณิชย์ที่เป็นความลับ ดังนั้น ผม/ดิฉันจึงอ่านได้ลำบาก ถ้าคุณส่งมาในรูปไฟล์ข้อความธรรมดา หรือ HTML หรือ PDF ผม/ดิฉันก็จะอ่าน

การเผยแพร่เอกสารในฟอร์แมตเวิร์ดนั้นไม่ดีต่อตัวคุณและผู้อื่น คุณไม่อาจมั่นใจได้เลยว่ามันจะปรากฏหน้าตาอย่างไร ถ้าคนอื่นอ่านเอกสารนั้นด้วยเวิร์ดรุ่นที่ต่างกัน และอาจจะอ่านไม่ได้เลยด้วยซ้ำ

การรับไฟล์แนบเวิร์ดนั้น ไม่ดีต่อตัวคุณเลย เพราะไฟล์เหล่านั้นสามารถพาไวรัสมาด้วย (ดู http://www.viruslist.com/eng/viruslist.html?id=7 ประกอบ) การส่งไฟล์แนบเวิร์ด ก็ไม่ดีต่อตัวคุณเช่นกัน เพราะเอกสารเวิร์ดโดยปกติจะซ่อนข้อมูลเกี่ยวกับผู้เขียนเอกสารมาด้วย ทำให้ผู้ที่รู้เรื่องนี้สามารถเข้าไปจุ้นจ้านกับกิจวัตรของผู้เขียนเอกสาร (ซึ่งอาจเป็นคุณ) ได้ ข้อความที่คุณคิดว่าได้ลบไปแล้ว อาจยังอยู่ในนั้นอย่างโจ๋งครึ่ม ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/3154479.stm

แต่เหนือสิ่งอื่นใด การส่งเอกสารเวิร์ดให้กับผู้อื่น เป็นการกดดันผู้รับให้ต้องใช้ซอฟต์แวร์ของไมโครซอฟท์ และมีส่วนให้ผู้ใช้ปฏิเสธทางเลือกอื่น ผลก็คือ คุณได้กลายเป็นส่วนหนึ่งที่สร้างความแข็งแกร่งให้กับการผูกขาดตลาดของไมโครซอฟท์ ความกดดันนี้ เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการใช้ซอฟต์แวร์เสรีในวงกว้าง คุณจะกรุณาพิจารณาการใช้ฟอร์แมตเวิร์ดในการสื่อสารกับคนอื่นอีกสักครั้งจะได้ไหม?

การแปลงไฟล์เวิร์ดเป็น HTML นั้นง่ายมาก เพียงแต่เปิดเอกสาร คลิกที่ "File" แล้วก็ "Save As" จากนั้น ในรายการ "Save As Type" ที่ด้านล่าง เลือก "HTML document" หรือ "Web Page" แล้วก็กด "Save" จากนั้น คุณก็สามารถแนบเอกสาร HTML ใหม่ที่ได้แทนเอกสารเวิร์ดเดิม สังเกตว่าเวิร์ดมีการเปลี่ยนแปลง interface อยู่เรื่อยๆ ไม่แน่นอน ถ้าคุณเห็นรายการเมนูที่ต่างออกไป ก็โปรดทดลองใช้ดู

การแปลงไฟล์เวิร์ดเป็นข้อความธรรมดาก็ทำนองเดียวกัน แต่แทนที่จะเลือก "HTML Document" ก็เลือก "Text Only" หรือ "Text Document" ใน "Save As Type"

คอมพิวเตอร์ของคุณอาจมีโปรแกรมสำหรับแปลงเป็น pdf ด้วยก็ได้ ลองเลือก File => Print แล้วเลื่อนหาในรายการเครื่องพิมพ์เพื่อเลือกตัวแปลงเป็น pdf คลิกที่ปุ่ม Print แล้วตั้งชื่อไฟล์ pdf เมื่อถูกถาม

นี่เป็นอีกแบบหนึ่งที่เสนอโดย Bob Chassell ซึ่งต้องแก้ไขตามตัวอย่างเป็นกรณีไป และยังสมมุติว่าคุณสามารถดึงข้อมูลออกมานับความยาวได้ด้วย

ผม/ดิฉันรู้สึกแปลกใจ ทำไมคุณถึงเลือกที่จะส่งไฟล์มาตั้ง 876,377 ไบต์ในเมลล่าสุดของคุณ ในเมื่อเนื้อหามันมีแค่ 27,133 ไบต์?

คุณได้ส่งไฟล์มาให้ผม/ดิฉันถึงห้าไฟล์ ในฟอร์แมต .doc ที่ไม่เป็นมาตรฐานและสิ้นเปลือง ซึ่งเป็นฟอร์แมตลับของไมโครซอฟท์ แทนที่จะส่งมาในรูปข้อความธรรมดาที่แสนจะสากล เปิดกว้าง และประหยัด

ไมโครซอฟท์สามารถ (และได้ทำไปแล้วที่เคนยาและบราซิล) ทำให้ตำรวจท้องถิ่นบังคับใช้กฎหมายที่ห้ามนักเรียนศึกษาโค้ด ห้ามผู้ประกอบการสร้างบริษัทใหม่ และห้ามมืออาชีพเสนอให้บริการ กรุณาอย่าให้การส่งเสริมแก่เขาเลย

John D. Ramsdell เสนอแนะผู้คนให้ปรามการใช้ไฟล์แนบไมโครซอฟท์เวิร์ดและ PowerPoint โดยสร้างข้อความสั้นๆ ในไฟล์ .signature:

กรุณาหลีกเลี่ยงการส่งไฟล์แนบเวิร์ดหรือ PowerPoint มาให้ผม
ดู http://www.fsf.org/philosophy/no-word-attachments.html

นี่เป็นจดหมายตอบ ของ Alexandros Papadopoulos ต่ออีเมลที่มีไฟล์แนบเวิร์ด

Kevin Cole จาก Gallaudet University ที่ Washington, D.C ส่งข้อความตอบอัตโนมัติ เมื่อใดก็ตามที่เขาได้รับไฟล์แนบเวิร์ด

เอกสารน่าอ่านอื่นๆ