นกกระจอก

manuscript #001

[ໜັງສຶນົກຈອກແລ]
[หนังสือนกจอกแล]

᪥ບັດນີຂາຈັກວັນທາໄຫວພຸດໂທອົງປະເສິດກອນແລວ ຂໍໄຫບຸນຫຸມເກົາຊະຖຽນໝັນໝຶນປີແດທອນ ຂາຈັກຍໍມຶໄຫວອິນຕາຕົນປະເສິດ
บัดนี้ข้าจักวันทาไหว้พุดโทองปะเสิดก่อนแล้ว ขอให้บุนหุมเก้าซะเถียนหมั้นหมื่นปีแดทอน ข้าจักยอมือไหว้อินตาตนปะเสิด

ກັບທັງເທັບພະໄທຄວງຟາຊ຾ຊູແດທອນ ອັນ ໑ ກັບທັງພຽາຄຸດເຈົາທົງລາ຺ສຫີມມະພານກໍດີທອນກັບທັງນາໂຄເຈົາ
กับทั้งเทบพะไทควงฟ้าช่อยชูแดทอน อัน ๑ กับทั้งพยาคุดเจ้าทงลาดหีมมะพานก็ดีท่อนกับทั้งนาโคเจ้า

ພຽາຫຼວງນາກໄຫຽທົງຢູສາງຊະໝຸດກວງຈີມຊະເໝັນ ອັນ ໑ ຂາຈັກນົບນອບນີວະທຸນບາ຺ສທໍລະນີ ອັນ ໑ ທັງອີສຸນເມັກ
พยาหลวงนากไหย่ทงอยู่ส้างซะหมุดก้วงจี้มซะเหม็น อัน ๑ ข้าจักนบนอบนิ้วทูนบาดทอละนี อัน ๑ ทั้งอีสุนเมก

ຄະລານາງນ຾ຂາກໍຂໍຫຼີກເວັນສັບພະສີງອົນຕາຽໂພຽໄພສັງຢາມີມາຕອງ ອັນ ໑ ກາຽຍາເນິອຍັງແຫງໃນຕົວຂານີໂລຄາສັງຢາມີມາຕອງ ອັນ
คะลานางน้อยข้าก็ขอหลีกเวนสับพะสิ่งอนตายโพยไพสังอย่ามีมาต้อง อัน ๑ กายยาเนื้อยังแห่งในตัวข้านี้โลคาสังอย่ามีมาต้อง อัน-

manuscript #002

໑ ທິບພະຈັກຂູແກວຕາດຳທັງຄຸຂໍໄຫໄສອງແຈງເຖິງເທົາຊົວຊິວັງແດທອນ ກັບທັງທັນຕາແຂວດຳງາມຍາໄດຫຼອນແດເນິ ຄັນວາ
๑ ทิบพะจักขูแก้วตาดำทั้งคู่ขอให้ใสส่องแจ้งเถิงเท่าชั่วชีวังแดทอน กับทั้งทันตาแข้วดำงามยาได้หลอนแดเนอ คั้นว่า

ໝົດຊົວແລວໄປພອມພຳມວນແດທອນ ອັນ ໑ ກາຽຍາຂາບໍລະສຸດທັງຄຸຂໍໄຫໄສອງແຈງຍາໄດໜວກຫູແດທອນ
หมดชั่วแล้วไปพ้อมพ่ำมวนแดทอน อัน ๑ กายยาข้าบอละสุดทั้งคู่ขอให้ใสส่องแจ้งอย่าได้หนวกหูแดทอน

ກັ຺ບທັງເກສາພອມດົກໜາຢາໄດຫງອກ ຂໍໄຫດຳກອງກຽງເຖິງເທົາຊົວຊີວັງແດທອນ ບັດນີຂາຈັກແປງຕາມ
กับทั้งเกสาพ้อมดกหนาอย่าได้หงอก ขอให้ดำก้องเกี้ยงเถิงเท่าชั่วชีวังแดทอน บัดนี้ข้าจักแปงตาม

ພຶນີທານປາງກອນທຳພະເຈົາປາງນັນສຶບມາແທແລວ ຍັງມີນົກກະຈອກນ຾ເປັນຄູຜົວເມັຽຂາກໍພາກັນໄປຢູນຳລັດສີເຈົາຢູໄນ
พื้นนิทานปางก่อนทำพะเจ้าปางนั้นสืบมาแท้แล้ว ยังมีนกกะจอกน้อยเป็นคู่ผัวเมียข้าก็พากันไปอยู่นำลัดสีเจ้าอยู่ใน

manuscript #003

ຫອງຄູຫາດົງໄຫຽ ສອງກໍເຂົາຢູຊົນໄນໜວດຂົນຄາງຂາກໍແປງຮັງແຂນຢູຄາງຈອມເຈົາ ອັນວາຕົວເມັຽເຟົາໄນຮັງຟັກໄຂ ອັນວາຕົວຜົວ
ห้องคูหาดงใหย่ สองก็เข้าอยู่ซ้นในหนวดขนคางข้าก็แปงฮังแขนอยู่คางจอมเจ้า อันว่าตัวเมียเฝ้าในฮังฟักไข่ อันว่าตัวผัว

ເຂົາອະລັນຍາໄນປາຫາເຫຽິອໄດມາລຽງລຸກເມັຽ ເມິອນັນລັດສີເຈົາຄ‍ນີງໄຈຄຶດຮຳ ອັນວານົກໝຸນິມາຊົນໜວດກູນີເດ
เข้าอะลันยาในป่าหาเหยื่อได้มาเลี้ยงลูกเมีย เมื่อนั้นลัดสีเจ้าคนีงใจคึดฮ่ำ อันว่านกหมู่นี้มาซ้นหนวดกูนี้เด

ເມິອວາກຸຈັກປີດອອກຖີມກໍຍັງຢານບາບກຳຫັນແລວຕາມທີທອນ ໒ ເຂິອຫາກເພິງກູນີເມິອຊີປີດອອກແທກໍເປັນ
เมื่อว่ากูจักปิดออกถิ้มก็ยังอย้านบาบกำหั้นแล้วตามทีทอน ๒ เขือหากเพิ่งกูนี้เมื่อซิปิดออกแท้ก็เป็น

ໜາອີດູຢູແລວ ແຕນັນນົກກໍເຂົາຢູຊົນໄນໜວດອົງລັດສີຢູຊະບາຽສຸກສຳລານມີຮອນ ອັນວາຕົວຜົວນັນບີນໄປຫາເຫຽິອລາງເທິອ
หน้าอีดูอยู่แล้ว แต่นั้นนกก็เข้าอยู่ซ้นในหนวดองลัดสีอยู่ซะบายสุกสำลานมิฮ้อน อันว่าตัวผัวนั้นบินไปหาเหยื่อลางเทื่อ

manuscript #004

ໄດມັນຟາວຮີ຺ບມາມັນກໍເອົາມາປອນຕົວເມັຽຟັກໄຂ ພໍເມິອຫຼາຽວັນແລວບຸດຕີເລິຽອອກເບາະໄຂແລວເລິຽອອກເປັນຕົວ ອັນວາຜົວ
ได้มันฟ้าวฮีบมามันก็เอามาป้อนตัวเมียฟักไข่ พอเมื่อหลายวันแล้วบุดตีเลยออกเบาะไข่แล้วเลยออกเป็นตัว อันว่าผัว

ໄປຫາເຫຽິອມາປຸນປອນລາງເທິອໄດຄຶນມາແວນງາຽມັນກໍເອົາໝາກໄມມາລຽງລຸກເມັຽ ຄັນວາເຖິງຄຳແລວ
ไปหาเหยื่อมาปุนป้อนลางเทื่อได้คืนมาแวนงายมันก็เอาหมากไม้มาเลี้ยงลูกเมีย คั้นว่าเถิงค่ำแล้ว

ນອນຢູໄນຮັງ ວັນລຸນມາຮີ຺ບໄປມີຊາ ຍັງແຕຕົວເມັຽລຽງສັກກູນີລຸກອອນ ຜົວກໍຫາເຫຽິອລຽງບຸດຕີນ຾ລຸກຕົນ ມັນ
นอนอยู่ในฮัง วันลุนมาฮีบไปมิช้า ยังแต่ตัวเมียเลี้ยงสักกุนีลูกอ่อน ผัวก็หาเหยื่อเลี้ยงบุดตีน้อยลูกตน มัน

ບໍເຫັນສັງແທອາຫານຊີເປັນເຫຽິອຈີງແລວ ມັນກໍບີນສອດແສວບີນຖຽວໄປມາ ກໍຈີງໄປພົບພໍເຫັນດອກບົວບານມັນກໍບີນເຂົາ
บ่เห็นสังแท้อาหานซิเป็นเหยื่อจิงแล้ว มันก็บินสอดแสวบินเถี่ยวไปมา ก็จิงไปพบพ้อเห็นดอกบัวบานมันก็บินเข้า

manuscript #005

ໄນໄກສອນຊອກກີບແມງໄມັນກໍສັບຄາບໄດໄກສອນເຕັມປາກ ພໍເມິອແດດສອງຮອນມັນຟາວຮີ຺ບຄຶນ ເມິອນັນຕາວັນຂຶນພໍງາຽແດດແກມາ
ในไกสอนซอกกีบแมงไม้มันก็สับคาบได้ไกสอนเต็มปาก พอเมื่อแดดส่องฮ้อนมันฟ้าวฮีบคืน เมื่อนั้นตาวันขึ้นพองายแดดแก่มา

ແລວບົວເລົາຫຸບຮໍໄວມັນນັນກໍຈີງຄາເຈົາເຮິຽ ມັນກໍອອກບໍໄດຄາຢູໄນບົວ ອັນວາຕົວເມັຽຄ຾ຢູຮັງຄອງຖາກໍບໍເຫັນຜົວ
แล้วบัวเล่าหุบฮอไว้มันนั้นก็จิงคาเจ้าเอย มันก็ออกบ่ได้คาอยู่ในบัว อันว่าตัวเมียคอยอยู่ฮังคองถ้าก็บ่เห็นผัว-

ແກວ ຄອງດາຽເທົາຄຳກໍຈີງອຶດຢູແທ ວັນັນຄຳດາຽມັນກໍແຈນ໒ເວົາສັກກູນີລຸກອອນ ວັນນີພະພໍເຈົາໄປຖຽວແດນ
แก้ว คองดายเท่าค่ำก็จิงอึดอยู่แท้ วันนั้นค่ำดายมันก็แจ้นๆ เว้าสักกุนีลูกอ่อน วันนี้พะพ่อเจ้าไปเถี่ยวแดน

ໄກແມແລວ ອັນວາສອງຮາອຶດເຫຽິອກີນວັນນີຮຸວາພໍເຈົາໄປຫົນກຳທາງໄດເທົາຄຳລູກເຮິຽ ລຶວາກາແລແຮງງຸກຽວກອດກີນແມລື
ไกแม่แล้ว อันว่าสองฮาอึดเหยื่อกินวันนี้ฮู้ว่าพ่อเจ้าไปหนกำทางใดเท่าค่ำลูกเอย ลือว่ากาแลแฮ้งงูเกี่ยวกอดกินแม่ลือ

manuscript #006

ອັນ ໑ ຈັກວາພະພໍເຈົາໄປຊົມຊູສາວຮາມລຶມແມເສັຽແລວກໍຈີງຮັກເພິອນພຸນຊັງແກວລຸກເມັຽແມເດ ເມິອວາຈັກໄປຫາແທທາງໄດ
อัน ๑ จักว่าพะพ่อเจ้าไปชมชู้สาวฮามลืมแม่เสียแล้วก็จิงฮักเพื่อนพู้นชังแก้วลูกเมียแม่เด เมื่อว่าจักไปหาแท้ทางใด

ບໍຮຸແຫງເສັຽແລວ ຢານແຕປະລຸກນ຾ກາແຮງຊີຈີກກີນແມແລວ ເທິອນີແມຈັກຕາຽຄາໜີໄນຮັງກັ຺ບລຸກກຸແລວ ຕາງ
บ่ฮู้แห่งเสียแล้ว อย้านแต่ปะลูกน้อยกาแฮ้งซิจิกกินแม่แล้ว เทื่อนี้แม่จักตายคาหนี้ในฮังกับลูกกูแล้ว ต่าง

ໄຫດັ຺ບຊາ຺ສມຽນເມິອຟາສຸສວັນຫັນແລວ ບັດນິຈັກກຼາວເຖິງຕົວຜົວນັນຂັງຢຸໄນບົວກອນແລວ ມັນກໍຄ‍ນີງພາຽຫຼັງລຸກເມັຽ
ไห้ดับชาดเมี้ยนเมือฟ้าสู่สวันหั้นแล้ว บัดนี้จักกล่าวเถิงตัวผัวนั้นขังอยู่ในบัวก่อนแล้ว มันก็คนิงพายหลังลูกเมีย

ຄອງຖາ ໂອນໍປານນີນົງແພງແກວຄ຾ກຸກີນເຫຽິອແລນໍ ກຸກໍຄາຢູຄາງຄາໜີດັງໄດນີເດ ກຸກໍຂັງຢູໜີເປັນກຳອັນ ໑ ຈີງນໍ ກຸກໍອອກບໍໄດ
คองถ้า โอนอป่านนี้นงแพงแก้วคอยกูกินเหยื่อแลนอ กูก็คาอยู่ค้างคาหนี้ดั่งใดนี้เด กูก็ขังอยู่หนี้เป็นกำอัน ๑ จิงนอ กูก็ออกบ่ได้

manuscript #007

ເປັນເວັດທະນາຈີດຢູແລວ ປານນີສາຽໄຈກູຢູຮັງຄອງຖາ ໂອນໍປານໄດເດບົວທອງຈີງຊີໄຂກາ຺ບເສັຽນໍ ກຸກໍມາຢູຮັງຄາໜີຄຳດາຽແລນໍ ຄອມວາ
เป็นเวดทะนาจิดอยู่แล้ว ป่านนี้สายใจกูอยู่ฮังคองถ้า โอนอปานใดเดบัวทองจิงซิไขกาบเสียนอ กูก็มาอยู่ฮังคาหนี้ค่ำดายแลนอ คอมว่า

ນົກຮຳແລວມັນເລົານອນຫຼັບ ເດິກພໍດີໝອກຮວຽຮຳການ ແຕນັນບົວທອງແກວເລິຽບານໄຂກາບ ນົກກໍສັບຄາ຺ບໄດໄຂສອນ
นกฮ่ำแล้วมันเลานอนหลับ เดิกพอดีหมอกฮวยฮ่ำก้าน แต่นั้นบัวทองแก้วเลยบานไขกาบ นกก็สับคาบได้ไขสอน

ເຕັມປາກ ມັນບໍຊາບີນຜາຽເຜັນມາ ກໍຈີງມາເຖິງແກວຕົວເມັຽທັງລຸກ ຜົວກໍເອົາເຫຽິອໄຫ ເມັຽຊຳຄຽດຟຸນ ຜົວຊຳເອົາເຫຽິອ
เต็มปาก มันบ่ช้าบินผายเผ่นมา ก็จิงมาเถิงแก้วตัวเมียทั้งลูก ผัวก็เอาเหยื่อให้ เมียซ้ำเคียดฟุน ผัวซ้ำเอาเหยื่อ

ໄຫຕົວເມັຽ໒ເລົາ ເມັຽກໍຄຶດຄຽດຮາຽຂົມເຂັມບໍກີນ ແຕນັນຕົວຜົວເວົາໂລມເມັຽເວົາຕໍ ເປັນລຶແກວສາຽໄຈເມັຽມີງຮຽມເຮິຽ ເຈົາກໍບໍ
ให้ตัวเมีย ๆ เล่า เมียก็คึดเคียดฮ้ายข่มเข้มบ่กิน แต่นั้นตัวผัวเว้าโลมเมียเว้าต่อ เป็นลือแก้วสายใจเมียมิ่งเฮียมเอย เจ้าก็บ่

manuscript #008

ປາກເວົາຈັກສີງອັນໄດພີເດ ສາຍໄຈກຸສີງໄດວັນນີ ຊຸມືເຈົາກໍຮີ຺ບຮັ຺ບຟາວກີນເຫຽິອນຳຮຽມນີນາ ວັນນີເຈົາກໍຊົງລົງຄຶດດັງລຶມີຕານ ພີກໍຫຼີງ
ปากเว้าจักสิ่งอันใดพี่เด สายใจกูสิ่งใดวันนี้ ซุมื้อเจ้าก็ฮีบฮับฟ้าวกินเหยื่อนำเฮียมนี่นา วันนี้เจ้าก็ซงลงคึดดังลือมิต้าน พี่ก็หลิง

ສົມໜາກະບວນເມັຽຄຶຄຽດເສັຽນໍ ສີແຈມເຈົາກະບວນໜາບໍຄ຾ພີເດ ເມິອນັນສັກກຸນີແກວຕົວເມັຽຂານຕອບຊືກະ
สมหน้ากะบวนเมียคือเคียดเสียนอ สีแจ่มเจ้ากะบวนหน้าบ่คอยพี่เด เมื่อนั้นสักกุนีแก้วตัวเมียขานตอบซื่อกะ-

ຊາກໄຫຜົວແກວແຫງຕົນ ເຈົາກໍລະຂ຾ໄວອຶດເຫຽິອຫີວຕາຽໜີແລວເຈົາກໍໄປຫາກີນຜຸດຽວຕົນເຈົາ໒ກໍໄລເຜິອຂ຾
ชากให้ผัวแก้วแห่งตน เจ้าก็ละข้อยไว้อึดเหยื่อหิวตายหนี้แล้วเจ้าก็ไปหากินผู้เดียวตนเจ้า ๆ ก็ไล่เผือข้อย

ທັງສອງແມລຸກ ເຈົາຈີງໄປຖຽວເຫັຼນມີຊຸກໍບໍຄ຾ນັນເດ ເມິອນັນສັກກຸນານ຾ຕົວຜົວເລິຽກຼາວ ມັນບໍເປັນດັງນັນຍາເວົາສຽດຫຸພີນາ ພີກໍ
ทั้งสองแม่ลูก เจ้าจิงไปเถี่ยวเหล้นมีชู้ก็บ่คอยนั้นเด เมื่อนั้นสักกุนาน้อยตัวผัวเลยกล่าว มันบ่เป็นดังนั้นอย่าเว้าเสียดหูพี่นา พี่ก็

manuscript #009

ບີນຜັນຜາຽແສວງໄປຫາເຫຽິອກໍບໍພໍສັງແທ ຖຍວໄປພີແລວພີກໍບີນໄປກຳໜອງບົວສາໄຫຽ ຂ຾ກໍບີນລວງເຂົາໄປແທຊອກກີບພໍຄາວແລວ
บินผันผายแสวงไปหาเหยื่อก็บ่พ้อสังแท้ เถี่ยวไปพี้แล้วพี่ก็บินไปก้ำหนองบัวสาใหย่ ข้อยก็บินล่วงเข้าไปแทซอกกีบพอคาวแล้ว

ບົວບານຫຸບຮໍຂ຾ກໍອອກບໍໄດຄາຫັນຄຳຈວນພີນາ ພໍເມິອເດິກ໒ແລວລາຕີໄກຊີຮຸງມາແລວ ເໝິອຽໝອກຍ຾ຮຳການສຸມ
บัวบานหุบฮอข้อยก็ออกบ่ได้คาหั้นค่ำจวนพี่นา พอเมื่อเดิกๆ แล้วลาตีไก้ซิฮุ่งมาแล้ว เหมือยหมอกย้อยฮำก้านสุม

ເຢັນ ອັນວາບົວທອງແກວເລິຽບານໄຂກາບ ຂ຾ກໍບີນອອກໄດຄ‍ນີງນອງຮີ຺ບມາພີແລວ ຂ຾ກໍບໍຄຶດໂລບລຽວມີຊຸຈາກອວນພີແລວ
เย็น อันว่าบัวทองแก้วเลยบานไขกาบ ข้อยก็บินออกได้คนิงน้องฮีบมาพี้แล้ว ข้อยก็บ่คึดโลบเลี้ยวมีชู้จากอวนพี่แล้ว

ເປັນຍັງບົວບານຫຸມເອົາຮຽມຄາຢູ ພີກໍມາບໍໄດຄ‍ນີງນອງຢູພ຾ພີແລວ ເມິອນັນຕົວເມັຽເຈົາມີຟັງຍັງກຼາວຂ຾ກໍບໍເຊິອແທໄຈນ຾ແຫງໄຜແທ
เป็นยังบัวบานหุ้มเอาเฮียมคาอยู่ พี่ก็มาบ่ได้คนิงน้องอยู่พ้อยพี้แล้ว เมื่อนั้นตัวเมียเจ้ามิฟังยังกล่าวข้อยก็บ่เซื้อแท้ใจน้อยแห่งไผแท้-

manuscript #010

ແລວ ຊາ຺ສທິຜົວເມັຽນິຫາກີນໄກເຂັດໄຜບໍມີເຊິອແທ ໄຈລຽວຊຸທາງທານເຮິຽ ເຈົາກໍໄປມີຊຸມີເມັຽເສັຽຈາກເຈົາຫາກປະລຸກນ຾ທັງຂ຾ບໍ
แล้ว ชาดที่ผัวเมียนี้หากินไกเขดไผบ่มิเชื่อแท้ ใจเลี้ยวซุทางท่านเอย เจ้าก็ไปมีชู้มีเมียเสียจากเจ้าหาปะลูกน้อยทั้งข้อยบ่

ຄ຾ແທນໍ ແຕນັນຕົວຜົວຄຽດຟຸມຟາຽຕານຕອບ ຄັນວາຂ຾ຫາກຄຶດໂລບລຽວມີຊຸຈາກອວນດັງນັນຂໍໄຫຂ຾ມີບາ຺ບຮາຽ
คอยแท้นอ แต่นั้นตัวผัวเคียดฟูมฟายต้านตอบ คั้นว่าข้อยหากคึดโลบเลี้ยวมีชู้จากอวนดังนั้นขอให้ข้อยมีบาบฮ้าย

ຕົວທໍລັດສີນີທອນ ຂໍໄຫຂ຾ຈົມອະອີຈີຢູເນົາໄນໝໍ ອັນ໑ຝຸງໝຸສັດເດັຽລະສານຮາຽຈົມຢູອະວີຈີກໍດີທອນ ຂ຾ຈັກເອົາ
ตัวท่อลัดสีนี้ทอน ขอให้ข้อยจมอะวีจีอยู่เนาในหม้อ อัน ๑ ฝูงหมู่สัดเดียละสานฮ้ายจมอยู่อะวีจีก็ดีทอน ข้อยจักเอา

ຕົວໄປຜຽນຕາງຟຸງນັນ ແຕນັນມະຫາລັດສີເຈົາຟັງຄຳດຸຫຼາກ ອັນວານົກກະຈອກນີສັງມາປ຾ແຊງກູນີເດ ກຸກໍເອາສຸໄວຂົນຄາງຊົນ
ตัวไปเผี่ยนต่างฝูงนั้น แต่นั้นมะหาลัดสีเจ้าฟังคำดูหลาก อันว่านกกะจอกนี้สังมาป้อยแช่งกูนี้เด กูก็เอาสูไว้ขนคางซ้น

manuscript #011

ຢູ ເມິອວາກຸຈັກປີດອອກຖີມກໍຍັງຊຳອີດຸແທນາ ສຸກໍບໍມີຄຸນແທ ພາຽລຸນມາປ຾ແຊງກຸນີສັງວາກຸບາ຺ບຮາຽລົງພຶນແຜນແດງນີເດ ກຸ
อยู่ เมื่อว่ากูจักปิดออกถิ้มก็ยังซ้ำอีดูแท้นา สูก็บ่มีคุนแท้ พายลุนมาป้อยแช่งกูนี้สังว่ากูบาบฮ้ายลงพื้นแผ่นแดงนี้เด กู

ກໍໄດບວດສາງທົງລາດໄນສີນ ກຸກໍພະວັນນາຢູເຫິງນານລຳດຽວນີ ສຸກໍມາຢຸຍັງໃນໜວດຂົນຄາງນີແລວ ສຸຊີມາຈາ
ก็ได้บวดส้างท่งลาดในสีน กูก็พะวันนาอยู่เหิงนานลำเดียวนี้ สูก็มาอยู่ยังในหนวดขนคางนี้แล้ว สูซิมาจา

ຂັດເຍິງຄວມຄຳຮາຽ ເມິອນັນນົກກຼາວຕານຂານແຫງອົງລັດສີເຈົາຢາເຄິອງໄຈສັງແຫງອົງເປັນເຈົາ ຂາກໍວາຈາ
ขัดเยิงควมคำฮ้าย เมื่อนั้นนกกล่าวต้านขานแห่งองลัดสีเจ้าอย่าเคืองใจสังแห่งองเป็นเจ้า ข้าก็วาจา

ຕານຜີດກັນ ຄວມອຶນບໍໄດປ຾ແຊງເຈົາຈອມໄທຢາເຄິອງທານເຮິຽ ເຜິອຂາຖຽງກັນດວຽພາສາສັດສີງ ຂ຾ບໍໄດປ຾ຄຳຮາຽສຽດພະອົງ
ต้านผิดกัน ควมอื่นบ่ได้ป้อยแช่งเจ้าจอมไท้อย่าเคืองท่านเอย เผือข้าเถียงกันด้วยพาสาสัดสิง ข้อยบ่ได้ป้อยคำฮ้ายเสียดพะอง

manuscript #012

ເຈົາເຮິຽ ເມິອນັນມະຫາລັດສີເຈົາຍັງຟຸນຊຳກຼາວ ສຸດາປ຾ຮອງວາຫາກຸນີແລວ ສັງເລົາມາຈາລົບຕາວຄວມຄຳປີນ ສຸວາກຸບາບ
เจ้าเอย เมื่อนั้นมะหาลัดสีเจ้ายังฟุนซ้ำกล่าว สูด่าป้อยฮ้องว่าหากูนี้แล้ว สังเล่ามาจาลบต้าวควมคำปิ้น สูว่ากูบาบ-

ຮາຽຕົວທໍລັດສີນັນເດ ມັນຈັກເປັນສັນໄດແຫງກຸຄົນຮຸ ເມິອນັນນົກກໍພາທີຕານບົນບອກອາການກໍຫາກຈີງ
ฮ้ายตัวท่อลัดสีนั้นเด มันจักเป็นสันใดแห่งกูคนฮู้ เมื่อนั้นนกก็พาทีต้านบ่นบอกอากานก็หากจิง

ຄວມເຮົາບາບໜາຈີງແທ ທານກໍໄດບວດສາງທົງລາ຺ສອາສົມນີແລວ ກໍຫາກຍັງໄປມີບຸດຕີສຶບແນວເມິອໜາ
ควมเฮาบาบหนาจิงแท้ ท่านก็ได้บวดส้างท่งลาดอาสมนี้แล้ว ก็หากยังไป่มีบุดตีสืบแนวเมื่อหน้า

ເປັນດັງຕານປາຽດວນໂກນໂກຕາຽເປົາ ລຸກບໍເຕົາໄປຕຸມກໍບໍມີເຈົາເຮິຽ ເມິອນັນອົງລັດສີໄດຍີນຄຳນົກກຼາວ ພະກໍຄຶດຮຳຮູເຫັນ
เป็นดังตานปายด้วนโก๋นโก๋ตายเป่า ลูกบ่เต้าไป่ตุ้มก็บ่มีเจ้าเอย เมื่อนั้นองลัดสีได้ยินคำนกกล่าว พะก็คึดฮ่ำฮู้เห็น

manuscript #013

ແຈງແມນຄອງແທນໍ ແຕນັນພະບາ຺ສເຈົາຄ‍ນິງຮຳໄນຈີດຄຶດັງສັກກຸນາກຼາວຈາຈີງແທ ອັນນີກຸກໍບວດແຕນ຾ບໍໄດຈວບຂອງຍີງແທແລວ ກຸກໍນຳຄຳ
แจ้งแม่นคองแท้นอ แต่นั้นพะบาดเจ้าคนิงฮ่ำในจิดคือดังสักกุนากล่าวจาจิงแท้ อันนี้กูก็บวดแต่น้อยบ่ได้จวบของญิงแท้แล้ว กูก็นำคำ

ສຸດດັງຄວມມັນຕານ ຄັນວາກຸຫາກສີກໄປຫຼີນມີເມັຽກໍຫາຽບາ຺ບຈີງແລວ ພໍໄຫມີລຸກເຕົາແທນເຊິອສຶບແນວແທ
สุดดังควมมันต้าน คั้นว่ากูหากสิกไปหลิ้นมีเมียก็หายบาบจิงแล้ว พอให้มีลูกเต้าแทนเชื้อสืบแนวแท้-

ແລວກໍຈີງສະເມັຽໄຫເປັນທານໄປບວດໄນປາໄມເນົາຖຳດັງຫຼັງຊອບແລວ ແຕນັນພະກໍຂັບນົກນ຾ທັງ ໒ ໜີຈາກໄປທອນ
แล้วก็จิงสะเมียให้เป็นทานไปบวดในป่าไม้เนาถ้ำดังหลังชอบแล้ว แต่นั้นพะก็ขับนกน้อยทั้ง ๒ หนีจากไปทอน

ສຸຈົງຂົນລຸກເຕົາໜີແທຢານານທຽວທອນ ໄຫສຸໄປຢູຊົນໄນເຫຼົາດອນເລົາພຸນເຍິະ ກຸຈັກສີກໄປຫາລຸກເມັຽພາຽບານ ແຕນັນພໍນົກກະ
สูจงขนลูกเต้าหนีแท้อย่านานเทียวทอน ให้สูไปอยู่ซ้นในเหล่าดอนเล้าพุ้นเยอ กูจักสิกไปหาลูกเมียพายบ้าน แต่นั้นพอนกกะ-

manuscript #014

ຈອກຟາວເຮັວຮີ຺ບພ຺ລັນໄປ ສອງກໍເອົາບຸດຕີຄາບໜີມີຊາ ສອງກໍໄປແປງຮັງກຳດອນເລົາໄນເລົາ ສອງກໍສຽງລຸກນ຾ໄນຫັນສຳລາ຺ນເຈົາເຮິຽ ບັດ
จอกฟ้าวเฮ็วฮีบพลันไป สองก็เอาบุดตีคาบหนีมิช้า สองก็ไปแปงฮังกำดอนเลาในเล้า สองก็เสี่ยงลูกน้อยในหั้นสำลานเจ้าเอย บัด-

ນີຈັກກຼາວເຖິງມະຫາລັດສີເຈົາແຖຜົມໂກນໜວດກອນແລວ ພະກໍລົງອາ຺ບນຳລາງເຫິອສີໄຄບໍລະບວນຊຸອັນເລິຽ
นี้จักกล่าวเถิงมะหาลัดสีเจ้าแถผมโกนหนวดก่อนแล้ว พะก็ลงอาบน้ำล้างเหื่อสีไคบอละบวนซุอันเลย

ແລວພະກໍຍໍເອົາຜາຜຶນເຫຼິງສົບເສັກປັງເກິດເປັນຜາລາຽພອກພ຾ ອາຈານເຈົານຸງທົງແທແລວກໍຈີງສົບເສັກຜາຈີ
แล้วพะก็ยอเอาผ้าผืนเหลิงสบเสกปังเกิดเป็นผ้าลายพอกพ้อย อาจานเจ้านุ่งทงแท้แล้วก็จิงสบเสกผ้าจี-

ວອນເປັນດອກເປັນດອກເໝິອນດັງແຮທອນຄົວອາຈານເຈົາຫົມຄີງ ອັນວາໂສມເສຼົາໜາອາຈານສີກໄໝທົງເຄິອງຢອງດຸລະຫ຾ຮຸບງາມ ພະ
วอนเป็นดอกเป็นดอกเหมือนดังแฮ่ท่อนคัวอาจานเจ้าห่มคีง อันว่าโสมเสลาหน้าอาจานสิกใหม่ทงเคื่องยองดูละห้อยฮูบงาม พะ-

manuscript #015

ກໍປົງສີນໄວຄູຫາຖຳໄຫຽທຸກສີງແລວ ຈອມເຈົາຂາ຺ບລາທຽນດອກໄມໄຕສຸດພະວັນນາບໍລະບວນຈົບຂາ຺ບລາລົງຖຳຍຸດຕີ ບັນລາສີສີກອອກໄວທໍນີ
ก็ปงสีนไว้คูหาถ้ำใหย่ทุกสิ่งแล้ว จอมเจ้าขาบลาเทียนดอกไม้ไตสุดพะวันนาบอละบวนจบขาบลาลงถ้ำยุดตี บันลาสีสิกออกไว้ท่อนี้

ຖວຽໄຫວທິຄວນກອນແລວ ແຕນັນເຈົາກໍຜາຽຕົນຜາຽເດິນດົງດັນເຖິນຂວມປາໄມເມິອບານເຂັດຄົນແລວຈີງໄປຫາໄດ
ถวยไหว้ที่ควนก่อนแล้ว แต่นั้นเจ้าก็ผายตนผายเดินดงดั้นดั้นเถิ่นข้วมป่าไม้เมือบ้านเขดคนแล้วจิงไปหาได้

ສາວຮາມມາເປັນຄຸຢູສຶບສາງເຮິອນຢາວສຳລານກໍບໍເຄິອງຄຳຮອນປະການໄດຈັກສີງ ຍຸທາງສ‍ນຸກເສັບຊອນເມັຽເຫງົາະ
สาวฮามมาเป็นคู่อยู่สืบส้างเฮือนยาวสำลานก็บ่เคืองคำฮ้อนปะกานไดจักสิ่ง อยู่ทางสนุกเสบซ้อนเมียเหงาะ

ກອມຊອນອນເຈົາເຮິຽ ບັດນີຈັກກຼາວເຖິງສັກກຸນີນ຾ນົກກະຈອກຜົວເມັຽກອນແລວ ມັນກໍເນົາໄນຮັງສຳລານມີຮອນ ບັດນີເຖິງເມິອເດິອນ໓ຄ຾
ก่อมซ้อนนอนเจ้าเอย บัดนี้จักกล่าวเถิงสักกุนีน้อยนกกะจอกผัวเมียก่อนแล้ว มันก็เนาในฮังสำลานมิฮ้อน บัดนี้เถิงเมื่อเดือน ๓ ค้อย

manuscript #016

ເວລາໄກຊີຮອດເດິອນ ໔ ມາແລວ ໄຟເລົາໄໝປາໄມາແທຄືນເຄັງພຸນເຍິະ ຟັງຍີນທົມ ໒ ໄໝດອນເລົາເອົາອຸດມາແລວໄຟກໍໄຫມປາໄມ
เวลาไก้ซิฮอดเดือน ๔ มาแล้ว ไฟเล่าไหม้ป่าไม้มาแท้คื้นเคงพุ้นเยอะ ฟังยินทมๆ ไหม้ดอนเล่าเอ้าอุดมาแล้วไฟก็ไหม้ป่าไม้

ມາໄກຈີມຈົນເຈົາເຮິຽ ແຕນັນສັກກຸນີນ຾ທັງ ໒ ຢາ຺ນສັນ ຜົວຈີງເວົາຈາຕານຕໍເມັຽ ບັດນີໄຟຈັກມາລາມໄໝຮວງຮັງທິ
มาไก้จีมจนเจ้าเอย แต่นั้นสักกุนีน้อยทั้ง ๒ อย้านสั่น ผัวจิงเว้าจาต้านต่อเมีย บัดนี้ไฟจักมาลามไหม้ฮวงฮังที่-

ຢຸເຮົາແລວ ອັນວາບຸດຕີນ຾ໄນຮັງກໍຍັງອອນເສັຽແລວບີນບໍໄດ ຮາເຈົາເຮັດສີງໄດນັນເດ ເມິອວາເຮົາຈັກເອົາຕົວຜາຽໜີ
อยู่เฮาแล้ว อันว่าบุดตีน้อยในฮังก็ยังอ่อนเสียแล้วบินบ่ได้ ฮาเจ้าเฮ็ดสิ่งใดนั้นเด เมื่อว่าเฮาจักเอาตัวผายหนี

ໄຟຊີປະລຸກຮານີກໍຈັກຕາຽມອດມຽນໄຟໄໝກໍອີດຸພີນາ ຄັນວາຮາຈັກເອົາໄປພອນ ບຸດຕີກໍຕົວໄຫຽເສັຽນາ ເຮົາກໍຄາ຺ບບໍໄດ ບຸດຕີນິໄຫຽສຸງພີນາ
ไฟซิปะลูกฮานี้ก็จักตายมอดเมี้ยนไฟไหม้ก็อีดูพี่นา คั้นว่าฮาจักเอาไปพ้อม บุดตีก็ตัวใหย่เสียนา เฮาก็คาบบ่ได้ บุดตีนี้ใหย่สูงพี้นา

manuscript #017

ແຕນັນສັກກຸນີແກວຕົວເມັຽຂານຕອບ ເຮົາຈີງຕາຽພຳພອມໄນໜີແຄຮັງຫັນທອນ ຕາງໄຫດັ຺ບຊີວັງມຽນຕາຽເສັຽນຳລຸກຮາທອນ ໄຜຢາປະລຸກ
แต่นั้นสักกุนีแก้วตัวเมียขานตอบ เฮาจึงตายพ่ำพ้อมในหนี้แค่ฮังหั้นทอน ต่างให้ดับชีวังเมี้ยนตายเสียนำลูกฮาทอน ไผอย่าปะลูก

ນ຾ໄປແທກອນກັນແທເນິະ ເມິອນັນຕົວຜົວຟາວຂານຄຳເມັຽຕານຕອບ ຂ຾ກໍກົວແຕນອງຫາກຢານໜີຟາວກອນຮຽມ
น้อยไปแท้ก่อนกันแท้เนอะ เมื่อนั้นตัวผัวฟ้าวขานคำเมียต้านตอบ ข้อยก็กัวแต่น้องหากอย้านหนีฟ้าวก่อนเฮียม

ນັນແລວ ຢານແຕເຈົາຫາກໄລລຸກນ຾ທັງຂ຾ບໍຄ຾ພີແລວ ອັນວາເປັນຍີງນີໃຈເບົາຢານງາຽ ໄຈພີນີໜັກດັງຊາງບໍມີຢານຢອນ
นั้นแล้ว อย้านแต่เจ้าหากไล่ลูกน้อยทั้งข้อยบ่คอยพี่แล้ว อันว่าเป็นยีงนี้ใจเบาอย้านง่าย ใจพี่นี้หนักดั่งช้างบ่มีอย้านอย้อน

ຕາຽພີແລວ ອັນວາເປັນຍີງນີໄຈເບົາປານນຸນຈີງແລວ ແມນວາລົມພັດຕອງແລນ຾ໄຈລະຫ຾ແລນໜີພີນາ ອັນວາເປັນຊາຽນີໄຈໜັກ
ตายพี้แล้ว อันว่าเป็นยีงนี้ใจเบาปานนุ่นจิงแล้ว แม้นว่าลมพัดต้องแลน้อยใจละห้อยแล่นหนีพี้นา อันว่าเป็นชายนี้ใจหนัก

manuscript #018

ແທປານຫີນກອນໄຫຽ ແມນວາເຊິກຜຸັທຶນພັນເສັນກໍບໍຕີງພີແລວ ເມິອນັນຕົວເມັຽຕານຈາຜົວກ຾ກຼາວ ໄຜຸອອກກອນແທເມິອໜາຫາກ
แท้ปานหินก้อนใหย่ แม้นว่าเชือกผูกทื่นพันเส้นก็บ่ติงพี้แล้ว เมื่อนั้นตัวเมียต้านจาผัวกอยกล่าว ไผผู้ออกก่อนแท้เมื่อหน้าหาก

ຊີເຫັນເຈົາເຮິຽ ຂ຾ກໍກົວແຕພີຫາກຢານຊີບີນໜີເສັຽກອນ ປະລຸກນ຾ທັງຂ຾ຢຸຮັງນັນເດ ຂ຾ກໍຫຼີງເຫັນຂໍໄຈຊາຽທຸກສີງຈີງ
ซิเห็นเจ้าเอย ข้อยก็กัวแต่พี่หากอย้านซิบินหนีเสียก่อน ปะลูกน้อยทั้งข้อยอยู่ฮังนั้นเด ข้อยก็หลิงเห็นข้อใจชายทุกสิ่งจิง

ແລວ ແສນວາເຈົາຫາກເວົາທໍຊາງຕົວຂ຾ກໍບໍຟັງເຈົາເຮິຽ ແຕນັນໄຟລາມໄໝດອນເລົາເຜົາປາມາແລວ ສອງກໍຍີນຟັງ
แล้ว แสนว่าเจ้าหากเว้าท่อช้างตัวข้อยก็บ่ฟังเจ้าเอย แต่นั้นไฟลามไหม้ดอนเลาเผาป่ามาแล้ว สองก็ยินฟัง

ຢານໄຟໄໝມອດຊີວັງແທແລວ ເມິອນັນສອງກໍປາຖ‍ນາໄຫເປັນຄົນໄນຊາ຺ສໄໝ ຂໍໄຫໄດເສິວຽຢຸຫອງຫໍລາດຊະປາງທອງແດທອນ ຂໍໄຫຂ຾
อย้านไฟไหม้มอดชีวังแท้แล้ว เมื่อนั้นสองก็ปาถนาให้เป็นคนในชาดใหม่ ขอให้ได้เสวยอยู่ห้องหอลาดชะปางทองแดทอน ขอให้ข้อย

manuscript #019

ເປັນຕົວນົກຊາ຺ສດຽວຄາວນີ ຄັນວາຜົວຫາກອອກກອນແທໄລເມັຽທັງລຸກດັງນັນ ອັນວາຊາ຺ສໜາພຸນຂ຾ບໍປາກນຳຊາຽແທແລວ ແມນວາຊາຽຈັກມາ
เป็นตัวนกชาดเดียวคาวนี้ คั้นว่าผัวหากออกก่อนแท้ไล่เมียทั้งลูกดังนั้น อันว่าชาดหน้าพุ้นข้อยบ่ปากนำชายแท้แล้ว แม้นว่าชายจักมา

ຈາຖາມບໍປາກຈານຳແລວ ໄດວາເປັນຊາຽນີບໍມີຈາປາກຕໍເສັຽແລວ ແສນວາຫາກເປັນພໍແທ໒ຄຳແລວບໍປາກນຳ
จาถามบ่ปากจานำแล้ว ได้ว่าเป็นชายนี้บ่มิจาปากต่อเสียแล้ว แสนว่าหากเป็นพ่อแท้ๆ คำแล้วบ่ปากนำ

ເຈົາເຮິຽ ແຕນັນສັກກຸນາແກວຕົວຜົວຕານຕອບ ຂ຾ບໍເປັນດັງນັນຍີງຊຳຫາກສອນພີແລວຂ຾ຈັກຜາຽຄຳຕານຈາຍີງທຸກ
เจ้าเอย แต่นั้นสักกุนาแก้วตัวผัวต้านตอบ ข้อยบ่เป็นดังนั้นยิ่งซ้ำหากสอนพี้แล้วข้อยจักผายคำต้านจายิ่งทุก

ສິງທັງລຸກນ຾ຈາເວົາປາກດອມພີແລວ ແຕນັນໄຟລາມໄໝມາປະຈົນຮອນເຮັງຜົວກໍທົນບໍໄດບີນຜາຽອອກໜີແທແລວ ໄຟລົນໄໝຕົກ
สิ่งทั้งลูกน้อยจาเว้าปากดอมพี่แล้ว แต่นั้นไฟลามไหม้มาปะจนฮ้อนเฮ่งผัวก็ทนบ่ได้บินผายออกหนีแท้แล้ว ไฟลนไหม้ตก

๑๐

manuscript #020

ຕາຽດັບຊາ຺ສເສັຽແລວ ນ຾ ໑ ແລວເມັຽຊຳອອກຕາມ ໄຟລາມໄໝຕົກຕາຽທັງຄູທັງລຸກນ຾ໄຟໄໝບໍຫຼໍເຈົາເຮິຽ ຟັງເຍິະສາວສີສ຾ໂສມເສ຺ລົາ
ตายดับชาดเสียแล้ว น้อย ๑ แล้วเมียซ้ำออกตาม ไฟลามไหม้ตกตายทั้งคู่ทั้งลูกน้อยไฟไหม้บ่หลอเจ้าเอย ฟังเยอะสาวสีส้อยโสมเสลา

ເຈົາພີຮຽມເຮິຽ ໄຫຄ຾ຈຳຈຶໄວເມິອໜາຢາລຶມແທເນິ ອັນວານົກະຈອກນ຾ເປັນຄຸຜົວເມັຽປາງນັນ ສອງກໍມໍລະນາຕາຽ
เจ้าพี่เฮียมเอย ให้คอยจำจื่อไว้เมื่อหน้าอย่าลืมแท้เนอ อันว่านกกะจอกน้อยเป็นคู่ผัวเมียปางนั้น สองก็มอละนาตาย

ແກໄຟຈີງແທ ອັນນີ໒ທານບັນສັກກຸນີນົກະຈອກສະເດັດຖີວນຖວຽໄວທີຄວນກອນແລວ ແຕນັນຕົວຜົວຜາຽທະຍານ
แก่ไฟจิงแท้ อันนี้ ๒ ท่านบั้นสักกุนีนกกะจอกสะเด็ดถี่ถ้วนถวยไว้ที่ควนก่อนแล้ว แต่นั้นตัวผัวผายทะยาน

ໄປໂດຽດວນກໍຈີງໄປເກິດກຳເມິອງໄຫຽກາສີເປັນບຸດຕາລຸກພຽາເມິອງກວງ ໂສມເສ຺ລົາໜາເສ‍ມິອີນລົງຫຼໍພໍະໜໍແກວງາມຍ຾ຍອດຊາຽເຈົາ
ไปโดยด่วนก็จิงไปเกิดก้ำเมืองไหย่กาสีเป็นบุดตาลูกพยาเมืองก้วง โสมเสลาหน้าเสมออินลงหล่อพ่อพะหน่อแก้วงามย้อยยอดชายเจ้า

manuscript #021

ເຮິຽ ເມິອນັນພະກໍຫາຊຶນ຾ເຈົາອອນກຸມມານ ຊຶວາວໍລະຈີດທາວກຸມມານນ຾ໜໍພະພໍເຈົາຖ‍ນອມທາວຈຸບຊົມ ພໍເມິອຫຼາຽເດິອນແລວຫຼາຽປີ
เอย เมื่อนั้นพะก็หาชื่อน้อยเจ้าอ่อนกุมมาน ชื่อว่าวอละจิดท้าวกุมมานน้อยหน่อพะพ่อเจ้าถนอมท้าวจูบชม พอเมื่อหลายเดือนแล้วหลายปี

໓ຂວບມາແລວ ສີແຈມເຈົາບາທາວປາກເປັນອໍລະມ຾ເນິອສົມສີງອີນແປງ ຝຸງສາວເຫັນຫຼຸດໄຈນຳທາວ ເຂົາກໍຊີງກັນອຸມບາ
๓ ขวบมาแล้ว สีแจ่มเจ้าบาท้าวปากเป็นอ้อละม้อยเนื้อสมสิ่งอินแปง ฝูงสาวเห็นหลุดใจนำท้าว เขาก็ชิงกันอุ้มบา-

ຄານຊົມຈຸບເອົາຮົມກັງລົງນຳອາ຺ບສີ ອັນວາບາບຸນທາວວໍລະຈີດຊ຾ຊຶນສາວກໍເອົາເຂົາແປງທາໜາລຸບຄີງໂສມຮຸບ
คานชมจูบเอาฮ่มกั้งลงน้ำอาบสี อันว่าบาบุนท้าววอละจิดช้อยชื่นสาวก็เอาเข้าแป้งทาหน้าลูบคิงโสมฮูบ

ນ຾ງາມຍີງແວນຖ‍ນີດ ອັນວາຝຸງທາສາຊຸນາງຊົມອຸມ ອັນວາຕົວເມັຽນັນເປັນຍີງງາມຍີງຈີງແລວ ກໍຈີງໄປເກິດກຳເມິອງໄຫຽພະລາ
น้อยงามยิ่งแว่นถนิด อันว่าฝูงทาสาซุนางชมอุ้ม อันว่าตัวเมียเป็นยีงงามยิ่งจิงแล้ว ก็จิงไปเกิดก้ำเมืองใหย่พะลา

๑๑

manuscript #022

ເປັນບຸດຕາລຸກພຽາເມິອງເຈົາໂສມສ‍ນີດໜາເສ‍ມິຄຳທັງແທງແປນແວນໜາງາມຍ຾ດັງຂຽນ ສອງກໍໝົດກຳແລວເປັນຄົນງາມ
เป็นบุดตาลูกพยาเมืองเจ้าโสมสนิดหน้าเสมอคำทั้งแท่งแป้นแว่นหน้างามย้อยดังเขียน สองก็หมดกำแล้วเป็นคนงาม

ຍີງ ພໍແມເຈົາຖ‍ນອມໄວໄຫຽສຸງແທແລວ ແຕນັນພໍກໍຫາຊຶນ຾ເຈົາອອນນາງແພງ ຊຶວາຈັນທະຈອນນ຾
ยิ่ง พ่อแม่เจ้าถนอมไว้ใหย่สูงแท้แล้ว แต่นั้นพ่อก็หาชื่อน้อยเจ้าอ่อนนางแพง ชื่อว่าจันทะจอนน้อย

ບຸດຕີຊະເດັດລາ຺ສເປັນລຸກເຈົາລຸມຟາບຸນກວງທີເຊັງເຈົາເຮິຽ ອັນວາຈັນທະຈອນນ຾ນາງແພງຂຶນໄຫຽມາແລວ
บุดตีซะเด็ดลาดเป็นลูกเจ้าลุ่มฟ้าบุนก้วงที่เช็งเจ้าเอย อันว่าจันทะจอนน้อยนางแพงขึ้นใหย่มาแล้ว

ພໍເມິອຫຼາຽຂວບເຂົາລະດຸໄດຖາຽປີບຸນມີນ຾ໂສມງາມເຫຼົາຫຼໍເປັນທິຮັກປວດດີນນຳນ຾ຊຸຊາຽແທແລ ແຕວານາງນາດ
พอเมื่อหลายขวบเข้าละดูได้ถายปีบุนมีน้อยโสมงามเหลาหล่อเป็นที่ฮักปวดดิ้นนำน้อยซุซายแท้แล แต่ว่านางนาด

manuscript #023

ນ຾ບໍຕານປາກນຳຊາຽເຈົາເຮິຽ ອັນວາປິດຕາຖາມກໍບໍຈາດອມແທ ຄັນວາໄຜຸເປັນຊາຽແທມາຈາເວົາຕໍນາງນາ຺ສນ຾ບໍມີເວົາປາກນຳແທແລວ
น้อยบ่ต้านปากนำชายเจ้าเอย อันว่าปิดตาถามก็บ่จาดอมแท้ คั้นว่าไผผู้เป็นชายแท้มาจาเว้าต่อนางนาดน้อยบ่มิเว้าปากนำแท้แล้ว

ບັດນີສີບປີແລວເປັນສາວຂຶນໄຫຽມາແລວ ນາງນາ຺ສໄທໂສມໜາຮຸບງາມແທແລວ ນົມຕຸມຕັງສີບ໔ສອນສາວ
บัดนี้สิบปีแล้วเป็นสาวขึ้นใหย่มาแล้ว นางนาดไท้โสมหน้าฮูบงามแท้แล้ว นมตูมตั้งสิบ๔สอนสาว

ອັນວາຄີງແພງງາມດັງພົມແປງປັນ ໄຜຸມາເຫັນນ຾ກະສັດຕີເຈົາອອນ ອັນວາໄຕລຸມຟາເຂົາຍອງຊາລຶແທແລວ ອັນ
อันว่าคิงแพงงามดังพมแปงปัน ไผผู้มาเห็นน้อยกะสัดตีเจ้าอ่อน อันว่าใต้ลุมฟ้าเขาย้องชาลือแท้แล้ว อัน-

ວານາງນາ຺ສນ຾ບໍມີປາກນຳຊາຽແທແລວ ອັນວາປີດຕາໄທອ຾ນາງເວົາຕໍ ນາງໜໍໄທບໍມີເອິອປາກດອມເຈົາເຮິຽ ບັດນີປີດຕາໄທຄ‍ນີງໄຈ
ว่านางนาดน้อยบ่มิปากนำชายแท้แล้ว อันว่าปิดตาไท้อ่อยนางเว้าต่อ นางหน่อไท้บ่มีเอื้อปากดอมเจ้าเอย บัดนี้ปิดตาไท้คนิงใจ

๑๒

manuscript #024

ຄຶດຮຳ ອັນວາລຸກອອນນ຾ກຸນີສີງໄດນີເດ ນາງກໍເກິດແຕນ຾ບໍຕານປາກນຳຊາຽດັງນີ ກຸກໍເປັນປີດຕາກໍບໍຈາດອມດັງບັດນີ ຄັນວາໄຜຸມາ
คึดฮ่ำ อันว่าลูกอ่อนน้อยกูนี้สิ่งใดนี้เด นางก็เกิดแต่น้อยบ่ต้านปากนำชายดังนี้ กูก็เป็นปิดตาก็บ่จาดอมดังบัดนี้ คั้นว่าไผผู้มา

ຈາໄຫນາງແພງເວົາຕໍດອມນັນ ກຸຈັກຍໍມອບໄຫຄົນນັນບໍຂີນແທແລວ ເມິອນັນພະກໍທັນເອົາທາວເສນາທັງ
จาให้นางแพงเว้าต่อดอมนั้น กูจักยอมอบให้คนนั้นบ่ขีนแท้แล้ว เมื่อนั้นพะก็ทันเอาท้าวเสนาทั้ง

ໄພເຂົາກໍໄຫຼັງເຂົາມາພອມຊຸພາຽແທແລວ ອັນວານາງນາ຺ສນ຾ຈອມເມິອງບໍຕານປາກເສັຽແລວ ເມິອນັນຈອມເມິອງ
ไพ่เขาก็ไหลหลั่งเข้ามาพ้อมซุพายแท้แล้ว อันว่านางนาดน้อยจอมเมืองบ่ต้านปากเสียแล้ว เมื่อนั้นจอมเมือง

ເຈົາຕັດຄຳບົນບອກຟຸງສຳທາວທັງຄາຽຊຸພາຽທານເຮິຽ ດຽວນີໄຜຸມີຜຽາແທໄປຈານາງນາ຺ສໄຫປາກຕານນຳແທໄຫເຫັນທານ
เจ้าตัดคำบนบอกฟุ้งส่ำท้าวทั้งคายซุพายท่านเอย เดี๋ยวนี้ไผผู้มีผญาแท้ไปจานางนาดให้ปากต้านนำแท้ให้เห็นท่าน-

manuscript #025

ເຮິຽ ກຸຈັກປຸນປຸກໄຫແທນລາ຺ສເສິວຽເມິອງເຈົາເຮິຽ ອັນວາຈັນທະຈອນນ຾ບຸດຕີຕົນລຸກເຮົານີກໍຫາກເກິດແຕນ຾ບໍຈາຕານຕໍໄຜ
เอย กูจักปูนปูกให้แทนลาดเสวยเมืองเจ้าเอย อันว่าจันทะจอนน้อยบุดตีตนลูกเฮานี้ก็หากเกิดแต่น้อยบ่จาต้านต่อไผ

ແທແລວ ແມນວາພະພໍຖາມກໍບໍຈາຈີງແທ ບັດນີໄຜຸໄປຈາເວົາດອມນາງໄຫປາກຕໍ ເຮົາຈັກຍໍມອບໄຫຄົນນັນ
แท้แล้ว แม้นว่าพะพ่อถามก็บ่จาจิงแท้ บัดนี้ไผผู้ไปจาเว้าดอมนางให้ปากต่อ เฮาจักยอมอบให้คนนั้น

ປຸກແປງເຈົາເຮິຽ ແຕນັນເສນາທາວຂຸນພຽາຊົມຊຶນ ຂາຈັກໄປກຼາວຕານດອມນ຾ບໍຂີນພະເຮິຽ ເມິອນັນແສນເມິອງ
ปูกแปงเจ้าเอย แต่นั้นเสนาท้าวขุนพยาชมชื่น ข้าจักไปกล่าวต้านดอมน้อยบ่ขีนพะเอย เมื่อนั้นแสนเมือง

ເຈົາບັງຄົມລາເລິກແລວຮີ຺ບຟາວເມິອຫອງຮອດເຮິອນຕົກແຕງເນິອດາຫາງເຄິອງເຄົາ ຫວັງຈັກໄດທິ຺ບພະຍອດສ຾ນາງແພງເປັນຄູ
เจ้าบังคมลาเลิกแล้วฮีบฟ้าวเมือห้องฮอดเฮือนตกแต่งเนื้อดาหางเคื่องเคา หวังจักได้ทิบพะยอดส้อยนางแพงเป็นคู่

๑๓

manuscript #026

ເມັຽແລວເຈົາກໍຕົກແຕງຫາງດາແລວຮີ຺ບໄປ ເຈົາກໍຂຶນສຸຫອງຫໍລາ຺ສນາງແພງ ຂຸນກໍຄ‍ນີງໄຈຈີດຕໍນາງວັນນີ ແຕນັນລາຊາໄຫເພັດ
เมียแล้วเจ้าก็ตกแต่งห้างดาแล้วฮีบไป เจ้าก็ขึ้นสู่ห้องหอลาดนางแพง ขุนก็คนิงใจจิดต่อนางวันนี้ แต่นั้นลาชาให้เพ็ด-

ຊະຄາ຺ສພອມຝຸງໝຸໄທກອງ ສຸຈົງໄປນຳດູພະຍອດນາງຈາຕານ ໄຫສຸເອົາໄປພອມຟຸງກອງຄອງປີໄປພຳພອມ
ชะคาดพ้อมฝูงหมู่ไทกอง สูจงไปนำดูพระยอดนางจาต้าน ให้สูเอาไปพ้อมฝูงกองค้องปี่ไปพ่ำพ้อม

ນາງນ຾ປາກຈາທານເຮິຽ ໄຫສຸຢຸດຢູຍັງຫໍຂວງພາຽນອກນັນເນິະ ຄັນວານາງປາກຕານນຳທາວໄຫເສັບກອງນັນ
นางน้อยปากจาท่านเอย ให้สูหยุดอยู่ยังหอข่วงพายนอกนั้นเนอะ คั้นว่านางปากต้านนำท้าวให้เส็บกองนั้น

ເນິະ ແລວຈີງພາກັນຮອງ໓ທີທັງໂຫ ຄັນວານາງບໍຕານປາກແທສູນັນຢາຕີນັນເນິະ ແຕນັນເພັດຊະຄາ຺ສຟາວໂດຽອາ຺ສລາລົງ
เนอะ แล้วจิงพากันฮ้อง ๓ ทีทั้งโห่ คั้นว่านางบ่ต้านปากแท้สูนั้นอย่าตีนั้นเนอะ แต่นั้นเพ็ดชะคาดฟ้าวโดยอาดลาลง

manuscript #027

ເຂົາກໍຫາມເອົາກອງປີໄປທັງຄອງ ເຂົາກໍໄປເຊົາລີຊານຂວງດຸເບິງ ອັນວານາງໜໍໄທອີງເທົາທອດໝອນ ເມິອນັນພຽາຫຼວງເຂົາໄປຈາໂລມ
เขาก็หามเอากองปี่ไปทั้งคอง เขาก็ไปเซาลี่้ชานข่วงดูเบิ่ง อันว่านางหน่อไท้อิงเท้าทอดหมอน เมื่อนั้นพยาหลวงเข้าไปจาโลม

ອອນເວົາອີນອ຾ຫຼາຽເຊີອຊຸຄວມນັນແລວ ໂອນໍນາງເຮິຽ ເຈົາກໍຂັງຈີດໄວໄນທວງບໍຕານປາກເສັຽລື ພີກໍມານັງເວົາປະສົງ
อ่อนเว้าอีนอ่อยหลายเชื้อซุควมนั้นแล้ว โอ้นอนางเอย เจ้าก็ขังจิดไว้ในทวงบ่ต้านปากเสียลือ พี่ก็มานั่งเว้าปะสง

ໄຫປາກຈາພີທອນ ເຈົາກໍຂັງຈີດໄວໄນໄຈທຸກຄະເວັດແພງເຮິຽ ຟົນບໍຕົກອາບການາຊີແຫງເປາດາຽພີແລວ ແຕນັນາງ
ให้ปากจาพี่ทอน เจ้าก็ขังจิดไว้ในใจทุกคะเวดแพงเอย ฝนบ่ตกอาบก้านาซิแห้งเป่าดายพี้แล้ว แต่นั้นนาง

ກະສັດໄທຄ‍ນີງໄຈມີປາກ ນາງນາ຺ສນ຾ທຳໜາຢູເສ‍ມິ ອັນວາພຽາຫຼວງເຈົາຈານາງອ຾ອີນນາງບໍເອິອພຽາເຈົາຖອງຄວມແທແລວ ບັດນີກໍ
กะสัดไท้คนิงใจมิปาก นางนาดน้อยทำหน้าอยู่เสมอ อันว่าพยาหลวงเจ้าจานางอ่อยอีนนางบ่เอื้อพยาเจ้าถ่องควมแท้แล้ว บัดนี้ก็

๑๔

manuscript #028

ຫາກຮຸນແຮງແລວພຽາຫຼວງລາເລິກລົງຈາກຫອງປາງແກວຮີ຺ບໜີແທແລວ ພະກໍເຈັບໄຈແທໄນທວງທົນຊະວາດໄຈຫຼາເບິອ ພຽາເຈົາ
หากฮุนแฮงแล้วพยาหลวงลาเลิกลงจากห้องปางแก้วฮีบหนีแท้แล้ว พะก็เจ็บใจแท้ในทวงทนซะวาดใจหล่าเบื่อ พยาเจ้า

ຮີ຺ບເມິອ໒ທຸນໄຫວຈອມເມິອງທຸນບາດກົມຂາບໄຫວພຽາເຈົາເລົາກອນແທແລວ ບັດນີຂາກໍໄປຈານ຾ນາງງາມບໍປາກ
ฮีบเมือๆ ทูนไหว้จอมเมืองทูนบาดก้มขาบไหว้พยาเจ้าเลาก่อนแท้แล้ว บัดนี้ข้าก็ไปจาน้อยนางงามบ่ปาก

ຕໍ ຂາກໍເວົາຈ຾໒ນາງນ຾ບໍປາກດອມພະເຮິຽ ເມິອນັນພຸບານເຈົາຈັດຂຸນໄປຮີ຺ບຂຸນບໍຊາໂດຽເຈົາຂາ຺ບລົງ ຂຸນກໍດີໄຈແທ
ต่อ ข้าก็เว้าจ้อยๆ นางน้อยบ่ปากดอมพะเอย เมื่อนั้นพูบานเจ้าจัดขุนไปฮีบขุนบ่ช้าโดยเจ้าขาบลง ขุนก็ดีใจแท้

ແປງຕົວທົງເຄິອງຂຶນສຸຫອງປາງກວງບໍນານ ແຕນັນຂຸນກໍແລເຫັນນ຾ກະສັດຕີງາມຍີງເປັນທີອົກແຕກຟົງໄຈຫຼົມຫຼຸດນຳແທແລວ ແຕນັນ
แปงตัวทงเคื่องขึ้นสู่ห้องปางก้วงบ่นาน แต่นั้นขุนก็แลเห็นน้อยกะสัดตีงามยิ่งเป็นที่อกแตกฟ้งใจหล่มหลุดนำแท้แล้ว แต่นั้น

manuscript #029

manuscript #030

manuscript #031

manuscript #032

manuscript #033

manuscript #034

manuscript #035


ที่มา: Southeast Asia Digital Library


หมายเหตุการปริวรรต

เพื่อความสะดวกในการอ่าน ได้ปรับวิธีสะกดไม้ซัด ไม้กงในใบลานที่วางบนตัวสะกด มาวางบนพยัญชนะต้นแทน

การ encode อักขระหลายตัวยังไม่มีข้อกำหนดของยูนิโค้ด จึงได้ทดลองกำหนดรหัสอักขระเพิ่มเติมไปพลางก่อน ดังนี้

ลักษณะอักขรวิธีของใบลานผูกนี้

คำศัพท์ที่น่าสนใจ

ผู้ปริวรรต