[ໜັງສືອຄັນຄາກ | หนังสือคันคาก]
᪫᪥ ບັ຺ສນີຂັາຈັກວັນທາໄຫວມະຫາຄູນອົງປຼະເສິ຺ສ ຂໍໃຫບູນຊຄຳສະຖານໝັນໝືນປ຺ລີແດທອນ᪪ ແມນວາຜົມເກັ຺ສເກຼົາຖວາຽຣາ຺ສບູຊາ
๚๏ บัดนี้ข้าจักวันทาไหว้มหาคุนองปละเสิด ขอให้บุนซ่อยค้ำสะถานหมั้นหมื่นปลีแดทอนฯ แม้นว่าผมเกดเกล้าถวายราดบูชา
ນາໂຖສ຺ູສຍອ຺ສຍານໄຕແກວ᪫ ຍາໃຫມີພຽາ຺ສຣາຽບັງບຽດບຽນຕົນແດເນິ ອົນຕາຽສັງຢາມີມາຕອງ᪫ ຣຽມກໍເອົາ
นาโถสุดยอดยานไตแก้ว อย่าให้มีพยาดร้ายบังเบียดเบียนตนแดเนอ อนตายสังอย่ามีมาต้อง๚ เรียมก็เอา
ຄູນແກວທັງ ໓ ເປັນທີເພິງ ຂໍໃຫເຖິງທີແລວເມິອງຝາຝາກສວັນ᪫ ຂໍໃຫສນູກຍີງລຳສັນສີງອີນຕາ ເທັຽລະຄາ
คุนแก้วทั้ง ๓ เป็นที่เพิ่ง ขอให้เถิงที่แล้วเมืองฟ้าฟากสวัน๚ ขอให้สนุกยิ่งล้ำสันสี่งอีนตา เทียละคา
ຄົງຢູຍືນຍາວໝັນ᪫ ບັ຺ສນີເຣົາຈັກເລົາຊາ຺ສທາວ ປາງກອນທົວລະມານ ພຼະກໍທຽວສົງສານຊາ຺ສດຽວປາງນັນ᪫ ຍັງມີເມິອງໃຫຽຕັງ
คงอยู่ยืนยาวหมั้น๚ บัดนี้เราจักเล่าชาดท้าว ปางก่อนทัวละมาน พละก็เที่ยวสงสานชาดเดียวปางนั้น๚ ยังมีเมืองใหญ่ตั้ง
ໃນທີບຊຸມພູ ຊືວາອີນທະປັດຖະນັກຄອນແຕປັ຺ສຖົມປາງນັນ᪫ ຍັງມີເອໂກໄທພຽາຫຼວງເອັກກະຣາ຺ສ ພະກໍທົງແທນແກວ
ในทีบชุมพู ชื่อว่าอีนทะปัดถะนักคอนแต่ปัดถมปางนั้น๚ ยังมีเอโกไทพญาหลวงเอกกะราด พะก็ทงแท่นแก้ว
ເປັນເຈົາແພນດີນ᪫ ພຼະກໍເປັນທອນທາວພຽາເອັກຣາຊາ ທົງທີບໃນຊູມພູຜູດຽວເປັນເຈົາຈະມີຄູເລິກ
เป็นเจ้าแพนดิน๚ พละก็เป็นท่อนท้าวพญาเอกราชา ทงทีบในชุมพูผู้เดียวเป็นเจ้าจะมีคูเลิก
ລອມວຽງຫຼວງປະສີ຺ສລອມຫີນແກນກາເປັນຕາຽກຳແພງ᪫ ມີທັງຫໍຄວນຕັງປັກຕູຫຼວງທັງ ໘ ຍອ຺ສຊໍຟາ
ล้อมเวียงหลวงปะสีดล้อมหีนแก่นก้าเป็นตายกำแพง๚ มีทั้งหอควนตั้งปักตูหลวงทั้ง ๘ ยอดช่อฟ้า
ເຫຼິອງເຫຼິອມເຮິອມະນີ᪫ ມີທັງໂຮງໃຫຽຕັງຜາສາ຺ສຄູງຄຳ ພາຽໃນມີແທນຄຳພໍຮ᪫ ຫາກມີທັງກັນລະຍາແກວເທວີທຽມລາ຺ສ
เหลืองเหลื่อมเฮื่อมะนี๚ มีทั้งโฮงใหญ่ตั้งผาสาดคูงคำ พายในมีแท่นคำพอฮ้อย๚ หากมีทั้งกันละยาแก้วเทวีเทียมลาด
ພຼະອົງນັນ ສາວສນົມໜູມນແຝງເຝົາ ໔ ພັນ᪫ ອັນວາເສນາພອມພົນຫານແສນໂກ຺ສຊາງມາຄືນເຄົາທັງມາອະເນັກນອງ ພະກໍ
พละองนั้น สาวสนมหนุ่มน้อยแฝงเฝ้า ๔ พัน๚ อันว่าเสนาพ้อมพนหานแสนโกดช้างม้าคืนเค้าทั้งมาอะเนกนอง พะก็
ທົ຺ສທ຺ລາ຺ສແທຕັງຢູໃນຄອງ ນັບແຕພູທອນເປັນຣາຊາຄທົງສີນ ໕᪫ ພະບໍຄຶ຺ສຍາກງໍເມິອງອືນມາເລັວ
ทดทลาดแท้ตั้งอยู่ในคอง นับแต่พูทอนเป็นราชาคอยทงสีน ๕๚ พะบ่คึดอยากงอเมืองอื่นมาเล็ว
ພະນັນ ກໍເພິອສົມພານແຂງຂົບຂາເຂົາຢານ᪫ ທູກປະເທັ຺ສທາວມາສວຽພູທອນ ຍູທາງທົງຄຳສູກ
พะนั้น ก็เพื่อสมพานแขงขบขาเข้าอย้าน๚ ทุกปะเทดทาวมาส่วยพูทอน อยู่ทางทงคำสูก
ສອງໄຮສຶໄຮແມນວາຝູງໄພນທູກໝູຊາວເມິອງ ເຂົາກໍທົງຄຳສູກເພິງບູນຈອມເຈົາ᪫ ແມນວາເສນາໄທແຂງເມິອງຕາງ
สองไฮสือไฮแม่นว่าฝูงไพ่น้อยทุกหมู่ชาวเมือง เขาก็ทงคำสูกเพิ่งบุนจอมเจ้า๚ แม้นว่าเสนาไทแขงเมืองต่าง
ລາ຺ສກໍດີ ເຂົາກໍສູກຢູຍອນບູນເຈົາເຫຼິອມງຳ᪫ ບັ຺ສນີຈັກກຼາວເຖິງສີທີ຺ຘະເດັ຺ສທາວນາມ຺ມະໜໍໂພທິສັ຺ສ ພະກໍທົງວີມານຢູດາວ
ลาดก็ดี เขาก็สูกอยู่ย้อนบูนเจ้าเหลื่อมงำ๚ บัดนี้จักกล่าวเถิงสีทธิเดดท้าวนามมะหน่อโพทิสัด พะก็ทงวิมานอยู่ดาว-
ວະດີງຝາ᪫ ຝູງໝູນາລີແກວສາວສວັນ໓ໝືນ ງາມຍີງຍແຝງເຝົາແກວງວີ᪫ ພໍເມິອເຖິງເຊັ຺ສຊັນອາຍູະຣອ຺ສ
วะดิงฟ้า๚ ฝูงหมู่นาลีแก้วสาวสวัน ๓ หมื่น งามยี่งย้อยแฝงเฝ้าแกว่งวี๚ พอเมื่อเถิงเขดขันอายุรอด
ພັນປ຺ລີທີບນັນ ພະກໍສູະຣະຄ຺ູສມຽນລົງໄຊຊາ຺ສເວັນ᪫ ເຈົາກໍແຍງຍັງຫອງເທວີເອັກກະລາ຺ສ ສີແຈມເຈົາເລິຽເຂົາ
พันปลีทีบนั้น พะก็สุระคูดเมี้ยนลงใช้ชาดเวน๚ เจ้าก็แยงยังห้องเทวีเอกกะลาด สีแจ่มเจ้าเลยเข้า
ເກິ຺ສດອມ᪫ ພະກໍຜຽອງຕົນເຊົາມະໂນທວານທາງປາກ ສີແຈມເຈົານາງແກວລວ຺ສຝັນ᪫ ຝັນວາເດິອນເພັງແຈງເຣິອງແສງ
เกิดดอม๚ พะก็ผยองตนเข้ามะโนทวานทางปาก สีแจ่มเจ้านางแก้วลวดฝัน๚ ฝันว่าเดือนเพ็งแจ้งเรืองแสง
ເຖິງທຽງສະເດັ຺ສແຕຟາທຽານຜາຽລວງລົງ᪫ ຕົກຊືຫອງຜາສາ຺ສເທວີ ນາງກໍທຽານເມິອຣືບຣີບໂຈມເອົາໄດ᪫ ນາງກໍຍີນດີໄດພະຈັນ
เถิงเที่ยงสะเด็ดแต่ฟ้าทยานผายล่วงลง๚ ตกชื่อห้องผาสาดเทวี นางก็ทยานเมือรืบรีบโจมเอาได้๚ นางก็ยินดีได้พะจัน
ເພັງຊົມຊືນເລີຽຄາ຺ສຄອົມໄວຕລອ຺ສຄືນ᪫ ພະຈັນລົງຣອ຺ສທອງລັ຺ສສມີສອງຣົງໆ ທັງຄີງແພງຣູງເຣິອງປານ
เพ็งชมชื่นเลยคาดคอยอมไว้ตลอดคืน๚ พะจันลงรอดท้องลัดสมีส่องรง ๆ ทั้งคีงแพงรุ่งเรืองปาน
ແກວ᪫ ຝູງໝູດາວຢູຝາສະເດັ຺ສລວງລົງມາ ເຕັມວີມານແຫງນາງເຣິອງແຈງ᪫ ຝັນວາທຽອງຕົນຂຶນເວຫາ
แก้ว๚ ฝูงหมู่ดาวอยู่ฟ้าสะเด็ดล่วงลงมา เต็มวิมานแห่งนางเรืองแจ้ง๚ ฝันว่าทยองตนขึ้นเวหา
ອາກາ຺ສ ເລິຽຣອ຺ສຝາເສມັນຕັງຍອ຺ສສູງ᪫ ນາງກໍທຳຖີບຫຽໍເຂົາເສມັນເປັນເມັກ ດາວເກິ຺ສເປັນດອກໄມນາງແກວທັ຺ສທ຺ລົງ᪫ ພໍຍາມ
อากาด เลยรอดฟ้าเสม็นตั้งยอดสูง๚ นางก็ทำถีบหย้อเขาเสม็นเป็นเมก ดาวเกิดเป็นดอกไม้นางแก้วทัดทลง๚ พอยาม
ແລວທຽານລົງເຖິງແທນ ເສເນັ຺ສທາວທັງຄາຽແຣແຫນ᪫ ພໍເມິອນາງຝັນແລວເຖິງແຖໃກຣູງ ນາງຕືນແລວເລິຽຄຳຣົມ
แล้วทยานลงเถิงแท่น เสเนดท้าวทั้งค่ายแร่แหน๚ พอเมื่อนางฝันแล้วเถิงแถใก้รุ่ง นางตื่นแล้วเลยคำรม
ເພິງ᪫ ນາງກໍດູຫຼາກແທໃນເຫັດຄຳຝັນ ກໍຈີງຖວາຽພູທອນພະຍອ຺ສເມິອງຄຳແຈງ᪫ ອັນນີບໍ
เพิง๚ นางก็ดูหลากแท้ในเหดคำฝัน ก็จีงถวายพูทอนพะยอดเมืองคำแจ้ง๚ อันนี้บ่
ໄດຝັນເຫັ຺ສຣາຽກາຽທີອົນຕາຽ ສົມພານມີກໍຈີງຝັນເຫັນແຈງ᪫ ຣຈັກທົງຄັບໄດກູມ຺ມານຜູປຼະ
ได้ฝันเหดร้ายก่ายที่อนตาย สมพานมีก็จีงฝันเห็นแจ้ง๚ รอยจักทงคับได้กูมมานผู้ปละ-
ເສີດຈີງແລວ ບູຕ຺ຕະລາ຺ສແກວກູມ຺ມານນເກິ຺ສນຳ᪫ ທາວນັນມາກລົນເຫຼິອແຜນຊູມພູ ນາງຈົງແປງໃຈດີຄທົງສີນ ໕ ᪫
เสิดจีงแล้ว บุตตะลาดแก้วกูมมานน้อยเกิดนำ๚ ท้าวนั้นมากล้นเหลือแผ่นชุมพู นางจงแปงใจดีคอยทงสีน ๕ ๚
ຫາກຈັກລູະລາບໄດແກວແກນກູມ຺ມານ ຣາຈັກທົງຄຳສູກເພິງບູນບາທາວ᪫ ຄອມວາພູມີເຈົາແຖລກອນແລວຢາ ເມິອນັນ
หากจักลุลาบได้แก้วแก่นกูมมาน ราจักทงคำสูกเพิ่งบูนบาท้าว๚ คอมว่าพูมีเจ้าแถลก่อนแล้วอย่า เมื่อนั้น
ນາງນາ຺ສແກວທູນນີວໃສຫົວ᪫ ຂໍໃຫໄດໂດຽດັງປາຖນາ ອົນຕາຽສັງຢາມີມາຕອງ᪫ ແຕນັນກູມານໄດລະ
นางนาดแก้วทูนนิ้วใส่หัว๚ ขอให้ได้โดยดังปาถนา อนตายสังอย่ามีมาต้อง๚ แต่นั้นกูมานได้ละ-
ດູເດິອນຂາມລວງໄປນັນ ສີແຈມເຈົານາງແກວລວ຺ສມານ᪫ ພໍເມິອເຖິງລະດູໄດ ໑໒ ເດິອນຄັບແກມານັນ
ดูเดือนข้ามล่วงไปนั้น สีแจ่มเจ้านางแก้วลวดมาน๚ พอเมื่อเถิงละดูได้ ๑๒ เดือนคับแก่มานั้น
ສອງແຈົມເຈົາງາມສວຽດັງທະນູ᪫ ເຖິງຍາມໄດມະຫາໄຊຂັຕ຺ຕາລືກ ເລິຽປະສ຺ູສລູກແກວກູມ຺ມານນໜໍເມິອງ᪫ ຄອມວາມົມຈາກ
สองแจ่มเจ้างามสวยดังทะนู๚ เถิงยามได้มะหาไชขัตตาลืก เลยปะสูดลูกแก้วกูมมานน้อยหน่อเมือง๚ คอมว่าม้มจาก
ທອງຕົນແມມາດາ ສາວສນົມຮັບຮີບໂຈມເອົາເຈົາ᪫ ເຂົາກໍເອົາຜືນຜາແສນຄຳຄວນຄາ ເປັນອູແກວກູມ຺ມານນໜໍເມິອງ
ท้องตนแม่มาดา สาวสนมฮับฮีบโจมเอาเจ้า๚ เขาก็เอาผืนผ้าแสนคำควนค่า เป็นอู่แก้วกูมมานน้อยหน่อเมือง
᪫ ເຂົາກໍເຫັນຮູບທາວນາມ຺ມະໜໍໂສມສັດ ບາຄານເປັນຄາກຄຳຕົວນ᪫ ເຂົາກໍແຊວໆຫວງທັງເມິອງ
๚ เขาก็เห็นรูบท้าวนามมะหน่อโสมสัด บาคานเป็นคากคำตัวน้อย๚ เขาก็แซว ๆ ห้วงทั้งเมือง
ຫົວສນັນ ຮູບແຈມເຈົາກູມ຺ມານນຕາງຄົນ᪫ ຄອມວາເຂົາກຼາວຕານຫົວຣູບກູມ຺ມານດັງນັນ ເລິຽ
หัวสนั่น ฮูบแจ่มเจ้ากูมมานน้อยต่างคน๚ คอมว่าเขากล่าวต้านหัวรูบกูมมานดังนั้น เลย
ເລົາເມໂຄບັ຺ສມື຺ສມົວຄູງຝາ᪫ ເຄັງໆກອງຝົນລົງອາກາ຺ສ ລົມຟາ຺ສໄມ້ຄວຽຄອມຊູລຳ᪫ ເໝິອນດັງພູເກິອນກີງເພລົງກະ
เล่าเมโคบัดมืดมัวคุ้งฟ้า๚ เค็ง ๆ กองฝนลงอากาด ลมฟาดไม้ควยค้อมซูลำ๚ เหมือนดังพูเกื่อนกิ้งเพลงกะ-
ຈັ຺ສແຕກ ຄືນໆກອງຄືຝາຜາຜ຺ລຍງ᪫ ທໍລະນີຝືນຝົງທູລີໄຫວຫວັນ ຄືດັງລົມປັນປີນທະລັງພືນແຜນດີນ᪫ ຝູງໝູຄົນ
จัดแตก คืน ๆ ก้องคือฟ้าผ่าเผลี้ยง๚ ทอละนีฝืนฝ้งทุลีไหวหวั่น คือดังลมปั่นปีนทะลังพื้นแผ่นดิน๚ ฝูงหมู่คน
ລາວລົມໄຫແຕກເປັນກະບວນກໍເພິອບູນບາແຂງຂົມຄົມທັງຄາຽ᪫ ອັນນີເປັນແຕເຕຊະເຈົາ
ลาวล้มไห้แตกเป็นกะบวนก็เพื่อบุนบาแข็งข่มคมทั้งคาย๚ อันนี้เป็นแต่เตชะเจ้า
ກູມ຺ມານຄັນຄາກຈີງແລວ ຝູງໝູຄົນງຶ຺ສງໍເລິຽຢານສັນສາຽ᪫ ແຕນັນເທວີໄທມາດາຕົນແມ ຄຶ຺ສ
กูมมานคันคากจิงแล้ว ฝูงหมู่คนงึดง้อเลยอย้านสั่นส่าย๚ แต่นั้นเทวีไท้มาดาตนแม่ คึด
ຄັງແຄນ ຫວີໄຫຮຳໄຮ᪫ ຄຶ຺ສວາທົງຄັບໄດກູມ຺ມານຜູປະເສີ຺ສຈີງແລວ ເລິຽເລົາເປັນຮູບເນິອໂສມໜາຕາງຄົນດັງນີ
คั่งแค้น หวีไห้ฮ่ำไฮ๚ คึดว่าทงคับได้กูมมานผู้ปะเสิดจิงแล้ว เลยเลาเป็นฮูบเนื้อโสมหน้าต่างคนดังนี้
ແຕນັນໂສມເສ຺ລົານກູມ຺ມມານຄັນຄາກ ເຈົາກໍປາກກຼາວຕານແມຕົນ᪫ ທານໂທ຺ສທອນພະແມມາດາ ຂໍໃຫມາດາອົ຺ສອີນ
แต่นั้นโสมเสลาน้อยกูมมานคันคาก เจ้าก็ปากกล่าวต้านแม่ตน๚ ทานโทดทอนพะแม่มาดา ขอให้มาดาอดอิน-
ດູເອົາລຽງ᪫ ເປັນແຕເວັນຫຼັງຂ ນຳມາໄຊຊາ຺ສຈີງແລວ ຄັນວາລຽງໃຫຽແລວຕົວຂຫາກຈີງາມແມເຮິຽ
ดูเอาเลี้ยง๚ เป็นแต่เวนหลังข้อย นำมาไช้ชาดจิงแล้ว คั้นว่าเลี้ยงใหย่แล้วตัวข้อยหากจิงามแม่เอย
ເມິອນັນມາດາໄດຍີນຄຳລູກກຼາວ ເຈົາກໍຄຶ຺ສຄໆຍີນຄຳອີນດູ᪫ ແມກໍທວາຽມືອູມເອົາບາຊົມຈູບ ອໍລະ
เมื่อนั้นมาดาได้ยินคำลูกกล่าว เจ้าก็คึดค่อย ๆ ยินคำอินดู๚ แม่ก็ทวายมืออุ้มเอาบาชมจูบ ออละ-
ອີນອໂສມເຈົາຈູບຊຸວັນ᪫ ສາຽຄໍແກວເປັນໂສມຄັນຄາກກໍດີ ຄັນແມລຽງໃຫຽແລວຈີແພງໄວສືບເມິອງແມແລວ ᪫᪫
อีนออยโสมเจ้าจูบซุวัน๚ สายคอแก้วเป็นโสมคันคากก็ดี คั้นแม่เลี้ยงใหย่แล้วจิแพงไว้สืบเมืองแม่แล้ว ๚๚
ແນມທີອອດໆຕານເວົາພາກສຽງຄົນ ແມຫາກຍີນດີດອມອອນຫູຄີຄ᪫ ຍາໄດຄຶ຺ສໂສກາການສີງສັນໃດ ອວນຫາກມີວັນງາມດັງຄຳລຽງ
แนมที่ออด ๆ ต้านเว้าพากเสียงคน แม่หากยินดีดอมอ่อนหูคี่คอย๚ อย่าได้คึดโสกากานสิ่งสันใด อวนหากมีวันงามดังคำเลี้ยง
ແລວ᪫ ແຕນັນປີ຺ສຕາໄທພຽາຫຼວງເອັກກະລາ຺ສ ເຈົາກໍຕົກແຕງໄດຄົນເຝົາແຮແຫນ᪫ ພະກໍໃຫເລິກໄດແມນົມ
แล้ว๚ แต่นั้นปิดตาไท้พยาหลวงเอกกะลาด เจ้าก็ตกแต่งได้คนเฝ้าแฮแหน๚ พะก็ให้เลิกได้แม่นม
ຕຶງເຕັມງາມ ເອົາມາປົວພະຍອ຺ສເມິອງທໍຮ᪫ ພະກໍທັນມາໜໍຫວາຽກາຂະໂຍກກກຼາວ ຕາມຈຳໃຫຮີບທວງ᪫ ຍັງຈັກເປັນໃດ
ตึงเต็มงาม เอามาปัวพะยอดเมืองท่อฮ้อย๚ พะก็ทันมาหน่อหวายก้าขะโยกก้อยกล่าว ตามจำให้ฮีบทวง๚ ยังจักเป็นใด
ແທກູມ຺ມານປະສ຺ູສອອກມານັນ ທໍວາໂສມອອນນກໍຍັງລາວຕາງຄົນ᪫ ກູມ຺ມານນເປັນໂສມຄັນຄາກ ທໍວາຜີວອອນນເຫຼິອງເຫຼິອມດັງ
แท้กูมมานปะสูดออกมานั้น ท่อว่าโสมอ่อนน้อยก็ยังลาวต่างคน๚ กูมมานน้อยเป็นโสมคันคาก ท่อว่าผิวอ่อนน้อยเหลืองเหลื่อมดัง
ຄຳ ພໍກໍບາຽສໍຕອງກະດານໜີບຂຽນຂີ຺ສ ລຽນເລັກຕັງລົງໄວຈີງຫາຽ᪫ ຍັງຈັກມີບູດໂຕໄທກູມ຺ມານປະສ຺ູສອອກວັນນີ ຕັງຫາກດູ
คำ พ่อก็บายสอต้องกะดานหนีบเขียนขีด เลียนเลกตั้งลงไว้จิงหาย๚ ยังจักมีบุดโตไท้กูมมานปะสูดออกวันนี้ ตั้งหากดู
ປະເສິ຺ສແທບູນລຳໂລກລືພະເຮິຽ᪫ ອັນວາກູມ຺ມານເຈົາເປັນໂສມຄັນຄາກ ກໍຫາກກັບເພັ຺ສພຽາອົງເຈົາຢູໃນ
ปะเสิดแท้บุนล้ำโลกลือพะเอย๚ อันว่ากูมมานเจ้าเป็นโสมคันคาก ก็หากกับเพ็ดพยาองเจ้าอยู่ใน
᪫ ເຈົາກໍບັງຕົນໄວເວລາປະສ຺ູສອອກ ຄັນວາມົ຺ສຊາ຺ສຕູຈັງເມິອໜາຫາກຈີເຮິອງ᪫ ໂສມເສ຺ລົາທາວຄືອີນລົງຫຼໍ ໑໔
๚ เจ้าก็บังตนไว้เวลาปะสูดออก คั้นว่ามดชาดตูจังเมื่อหน้าหากจิเฮือง๚ โสมเสลาท้าวคืออินลงหล่อ ๑๔
ໄດເມິອໜາຫາກຈີເຫັນ᪫ ທາວນີບໍໃສເຊິອພາລາຜາງຊົວສັງແລວ ກໍຫາກແມນສັບພະຍູເກິ຺ສມາຄູນຄຳ᪫ ອັນແຕຊູມພູພືນ
ได้เมื่อหน้าหากจิเห็น๚ ท้าวนี้บ่ใส่เชื้อพาลาผางชั่วสังแล้ว ก็หากแม่นสับพะยูเกิดมาคูนค้ำ๚ อันแต่ชุมพูพื้น
ຈັກກະວານມະນ຺ູສສະໂລກເຣົານີ ຍັງຈັກໄດສືບສາງເປັນເຈົາຜູດຽວ᪫ ພະຢາຄຶ຺ສຍາກງໍການສີງສັນໃດ ຍັງຈັກທົງຄຳສູກເພິອບູນບາທາວ
จักกะวานมะนุดสะโลกเรานี้ ยังจักได้สืบส้างเป็นเจ้าผู้เดียว๚ พะอย่าคึดยากงอกานสิ่งสันใด ยังจักทงคำสูกเพื่อบุนบาท้าว
ຣາຊາໄທຝັງຄຳໜໍກຼາວ ພະກໍຊົມຊືນຕານຍໍຍອງວາດີ᪫ ພະກໍຍໍຍືນໃຫສີບສີງເງີນຄຳ ຖົມ຺ມະນາຄູນໝູໝໍ
ราชาไท้ฝังคำหน่อกล่าว พะก็ชมชื่นต้านยอย้องว่าดี๚ พะก็ยอยื่นให้สิบสิ่งเงินคำ ถมมะนาคุนหมู่หมอ
ທວາຽຄີວ᪫ ເງິນຄຳພອມອາພອນທູກສີງ ທານທອ຺ສໃຫເຂົາເຈົາຊູຄົນ ເຂົາກໍແປະບາ຺ສພືນຍໍໃສຈອມຫົວ
ทวายคิ้ว๚ เงินคำพ้อมอาพอนทุกสิ่ง ทานทอดให้เขาเจ้าซุคน เขาก็แปะบาดพื้นยอใส่จอมหัว
ອຳລາເລິຽພາກຄືນເມິອຫອງ᪫ ແຕນັນເຫິງນານໄດ໑໓ຫຼາຽຂອບມາແລວ ສີແຈມເຈົາບາທາວໃຫຽສູງ᪫ ທໍວາໂສມບາທາວຍັງເປັນ
อำลาเลยพากคืนเมือห้อง๚ แต่นั้นเหิงนานได้ ๑๓ หลายขอบมาแล้ว สีแจ่มเจ้าบาท้าวใหย่สูง๚ ท่อว่าโสมบาท้าวยังเป็น
ຄັນຄາກ ສຽງປາກເຈົາດູແມງມວນຫູ᪫ ແຕນັນທາວກໍຄຶ຺ສຢາກໄດເມັຽມີງມາຊົມ ກໍຈີງທູນພູທອນພະຍອ຺ສເມິອງເປັນເຈົາ
คันคาก เสียงปากเจ้าดูแมงม่วนหู๚ แต่นั้นท้าวก็คึดอยากได้เมียมิ่งมาชม ก็จิงทูนพูทอนพะยอดเมืองเป็นเจ้า
ທານໂທ຺ສທອນພະເພິງຊີວີ຺ສ ຂໍກູນາໂຜ຺ສຜາຽປາງນີ᪫ ຂຢາກທົງແທນແກວຜາສາ຺ສເສົາດຽວພະເຮິຽ ກັບທັງກັນ
ทานโทดทอนพะเพิ่งชีวิด ขอกูนาโผดผายปางนี้๚ ข้อยอยากทงแท่นแก้วผาสาดเสาเดียวพะเอย กับทั้งกัน-
ລະຍາແທບທຽມພໍຮ᪫ ເມິອນັນພູທອນທາວຈາລະຈາດອມແມ ເຈົານວຽແກວຕາຂຢາຈາພໍທອນ᪫ ອັນວາໂສມ
ละยาแทบเทียมพอฮ้อย๚ เมื่อนั้นพูทอนท้าวจาละจาดอมแม่ เจ้านวยแก้วตาข้อยอย่าจาพอทอน๚ อันว่าโสม
ສີເຈົາຍັງເປັນຄັນຄາກຢາໄດຄຶ຺ສອາວເອິອຄຳນັນບໍຄືພໍນາ᪫ ທາວກໍອອ຺ສໆຕານຈາພໍທັງຕອມ ຜີວາລີງແລໂສມກໍຫາກຄືຈີງແທ ᪫᪫
สีเจ้ายังเป็นคันคากอย่าได้คึดอาวเอื้อคำนั้นบ่คือพ่อนา๚ ท้าวก็ออด ๆ ต้านจาพ่อทั้งต่อม ผิว่าลิงแลโสมก็หากคือจิงแท้ ๚๚
ຕາມແຕບູນສົງໃຫສົມພານເລິອກແລບຣູດີ ຍາມເມິອບູນສົງໃຫຄືນຳມາກນອງພໍເຮິຽ᪫ ເມິອນັນປິ຺ສຕາໄທໂສມບາອອີນ ເຈົາ
ตามแต่บุนส่งให้สมพานเลือกแลบรูดี ยามเมื่อบุนส่งให้คือน้ำมากนองพ่อเอย๚ เมื่อนั้นปิดตาไท้โสมบาอ้อยอีน เจ้า
ກໍຍັງໜູມນຜ຺ລາແຈງສວາ຺ສຄອງແທນໍ᪫ ແນມທໍໂສມແພງແກວເປັນຄົນສົມຊະອາ຺ສເມິອໃດ ພໍຈັກເວັນມອບ
ก็ยังหนุ่มน้อยผลาแจ้งสวาดค่องแท้นอ๚ แนมท่อโสมแพงแก้วเป็นคนสมซะอาดเมื่อใด พ่อจักเวนมอบ
ບານວຽງໃຫແກບາພໍແລວ ແຕນັນໂສມເສ຺ລົານກູມ຺ມານຄັນຄາກ ເຈົາກໍເນັຽລະຈາກໄທທູນນີວເລິກລາ᪫
บ้านเวียงให้แก่บาพ่อแล้ว แต่นั้นโสมเสลาน้อยกูมมานคันคาก เจ้าก็เนียละจากไท้ทูนนิ้วเลิกลา๚
ເຈົາກໍແຍງແທນແກວຊະນອນອາ຺ສເມັງຄຳ ເນົາບັນທົມຢູພນອນແລງ᪫ ເຖິງຕ຺ູສຕັງເທົາຮອ຺ສກອງເດິກ ກາຍເວລາພອກ
เจ้าก็แยงแท่นแก้วชะนอนอาดเม็งคำ เนาบันทมอยู่พ้อยนอนแลง๚ เถิงตุดตั้งเท่าฮอดกองเดิก กายเวลาพอก
ຄົນນອນສຽງ᪫ ທາວກໍອັທ᩠ᨵິະຖານໄຫວອີນພົມຜາຽຜໍ ຫຼີງໂລກຢຽມເຫັນຂຢູພແດທອນ᪫ ບູນກໍສາງແສນຊາ຺ສປາລະມີ ຈົງໃຫ
คนนอนเสี่ยง๚ ท้าวก็อัทธิถานไหว้อินพมผายผ่อ หลีงโลกเยี่ยมเห็นข้อยอยู่พ้อยแดทอน๚ บุนก็ส้างแสนชาดปาละมี จงให้
ເຫັນທັນຕາຊປອງຄູນຄຳ᪫ ທາວກໍອັທ᩠ᨵິະຖານໄຫວອີນພົມຜາຽຜໍ ຫຼີງໂລກຢຽມເຫັນຂຢູພແດທອນ᪫ ທາວ
เห็นทันตาซ่อยป้องคูนค้ำ๚ ท้าวก็อัทธิถานไหว้อินพมผายผ่อ หลีงโลกเยี่ยมเห็นข้อยอยู่พ้อยแดทอน๚ ท้าว
ກຼາວແລວສະເດັ຺ສປາອັທ᩠ᨵິຖານ ແຕນັນຫີນເສລາແທນອີນເລິຽກະດາງ᪫ ເມິອນັນສັກໂກໄທອີນຕາຕົນປະເສັ຺ສ
กล่าวแล้วสะเด็ดป่าอัทธิถาน แต่นั้นหินเสลาแท่นอินเลยกะด้าง๚ เมื่อนั้นสักโกไท้อินตาตนปะเส็ด
ຫຼີງໂລກກວາງເຫັນທາວຢູພ᪫ ພະກໍສະເສັ຺ສແຕຟາເຮັວຮີບລົງມາ ແປງວີມານຄຳຄໍສູງເສົາແກວ᪫ ທາງຍາວໄດແສນ
หลีงโลกกว้างเห็นท้าวอยู่พ้อย๚ พะก็สะเส็ดแต่ฟ้าเฮ็วฮีบลงมา แปงวิมานคำคอสูงเสาแก้ว๚ ทางยาวได้แสน
ວາເປັນເຂັດຍອ຺ສຊໍຝາສູງໄດໝືນວາ᪫ ມີທັງ໗ປະການແກວພີທູນເປັນຍອ຺ສ ສັບພະຮູບພອມລາຽລອມເຣິອຄຳ᪪ ເດັຽລະດາ຺ສດວຽດວງ
วาเป็นเขดยอดช่อฟ้าสูงได้หมื่นวา๚ มีทั้ง ๗ ปะกานแก้วพีทูนเป็นยอด สับพะรูบพ้อมลายล้อมเรือคำฯ เดียละดาดด้วยดวง
ດອກບົວເຄິງກໍມີ ກີນນະລີແຝງປອງລົມເຝິອນຝືນ᪫ ອີນກໍນີລະມີ຺ສໄວສັບພະສີງອາພອນ ທັງສັງວານ
ดอกบัวเคิ่งก็มี กินนะลีแฝงป้องลมเฝื่อนฝืน๚ อินก็นิละมิดไว้สับพะสิ่งอาพอน ทั้งสังวาน
ເຊິ຺ສຄຳເພິງມາວ᪫ ຝູງໝູກາລະພຶກຜາທີບອອນເປັນຖັນ ທັງຈັນມັນຫືນຫອມໂຣຽເຣົາ᪫ ພາຽບົນກັງ
เชิดคำเพิงมาว๚ ฝูงหมู่กาละพึกผาทีบอ่อนเป็นถัน ทั้งจันมันหื่นหอมโรยเร้า๚ พายบนกั้ง
ພີມານເດັຽລະດາ຺ສ ຊະພາ຺ສພອມພາເຂົາເຄິອງຄຳ᪫ ພືນລວາ຺ສແກວຢູແຜນມະຫານີນ ພາຽໃນມີແທນຄຳພໍຣ᪫ ອີນ
พิมานเดียละดาด ซะพาดพ้อมพาเข้าเคื่องคำ๚ พื้นลวาดแก้วอยู่แผ่นมหานิน พายในมีแท่นคำพอร้อย๚ อิน
ກໍນີລະມີ຺ສໄວຫໍປາງຜາສາ຺ສ ນຳທຽງຕັງເຕມໄວອາງຄຳ᪫ ອີນກໍນີລະມີ຺ສໄວບໍບວນທູກຊີງ ພະກໍພັ຺ສຫອບອູມເອົາທາວຢູໃນ
ก็นิละมิดไว้หอปางผาสาด น้ำเที่ยงตั้งเตมไว้ในอ่างคำ๚ อินก็นิละมิดไว้บ่บวนทูกซิ่ง พะก็พัดหอบอุ้มเอาท้าวอยู่ใน
ວາງບົວໄວເທັງໝອນເໜີອແທນຫຼັບຄໆມີຣູເມິອຄີງ᪫ ອີນກໍເອົານາງແກວອູດອນກູລູທີບ ມາໃຫເປັນມີງ
วางบัวไว้เท็งหมอนเหนือแท่นหลับค่อย ๆ มิรู้เมือคีง๚ อินก็เอานางแก้วอุดอนกุลุทีบ มาให้เป็นมิ่ง
ເໜົາທຽມທາວຮວມສະຖານ᪫ ວາງນາງໄວທຽມບາຄັນຄາກຈີງແລວ ແລວຈີງສະເດັ຺ສດວນຂຶນເມິອຝາສູສວັນ᪫
เหน้าเทียมท้าวฮ่วมสะถาน๚ วางนางไว้เทียมบาคันคากจิงแล้ว แล้วจิงสะเด็ดด่วนขึ้นเมือฟ้าสู่สวัน๚
ແຕນັນນາງແພງແກວອູດອນກູະລູະທີບ ນາງກໍປູກແຈມເຈົາບາທາວຕືນຕົນ᪫ ບາກໍລູກນັງແລວຫຼີງລຳໄປມາ ກໍຈີງເຫັນນາງ
แต่นั้นนางแพงแก้วอุดอนกุลุทีบ นางก็ปุกแจ่มเจ้าบาท้าวตื่นตน๚ บาก็ลุกนั่งแล้วหลีงล้ำไปมา ก็จิงเห็นนาง-
ງາມຢູເຝອແຝງຂາງ᪫ ເຫັນທັງໂຮງຫຼວງກວາງແສງວາສ຺ູສຜໍ ພືນສວາ຺ສແກວມະນີລວນໂສ຺ສໃສ᪫ ມີທັງກາລະພຶກພອມເດັຽລະດາ຺ສ
งามอยู่เฝือแฝงข้าง๚ เห็นทั้งโฮงหลวงกว้างแสงวาสุดผ่อ พื้นสวาดแก้วมะนีล้วนโสดใส๚ มีทั้งกาละพึกพ้อมเดียละดาด
ສັບພສັນ ກໍເພິອບູນບາຄານເກິ຺ສມີມາພອມ ກໍຈີງຄຶ຺ສຮູງຮູບູນມາກອັ຺ສທິຖານ ເລິຽເລົາຖາມນາງ
สับพสัน ก็เพื่อบุนบาคานเกิดมีมาพ้อม ก็จิงคึดฮู่งฮู้บุนมากอัดทิถาน เลยเล่าถามนาง-
ງາມຊູອັນຂໍແຈງ᪫ ອັນນີເມິອງອີນລືເມິອງຄົນພາຽລູມນັນເດ ຂກໍດູຫຼາກແທນາງແກວລູກໃຜ
งามซุอันขอแจ้ง๚ อันนี้เมืองอินลือเมืองคนพายลุ่มนั้นเด ข้อยก็ดูหลากแท้นางแก้วลูกใผ
ອັນວາຜາສາ຺ສກວາງ ຄືດັງເມິອງເວັນ ແມນວາໂສມນາງງາມດັງສາວສວັນຝາ᪫ ເມິອນັນນາງແກວອູດອນກູະລູະທີບ
อันว่าผาสาดกว้าง คือดังเมืองเว็น แม้นว่าโสมนางงามดังสาวสวันฟ้า๚ เมื่อนั้นนางแก้วอุดอนกุลุทีบ
ບອກເຫັ຺ສໃຫບາທາວຊູອັນ᪫ ອັນນີເມິອງຄົນແທນະຄອນຫຼວງພະພໍຈີງແລວ ອີນກໍລົງສາງໄວປະສົງໃຫແກບາ
บอกเหดให้บาท้าวซุอัน๚ อันนี้เมืองคนแท้นะคอนหลวงพะพ่อจิงแล้ว อินก็ลงส้างไว้ปะสงให้แก่บา
ພະເຮິຽ᪫ ຂກໍຢູປະເທັ຺ສຫອງອູະດອນກູະລູະທີບພາຽພູນ ອີນກໍໄປຫອບອູມ຺ມາໃຫແກບາແທ
พะเอย๚ ข้อยก็อยู่ปะเทดห้องอุดอนกุลุทีบพายพู้น อินก็ไปหอบอุ้มมาให้แก่บาแท้
ແລວ᪫ ຂຫາກເປັນເມັຽເຈົາຈອມຫົວຫຼວງຊາ຺ສ ບັ຺ສນີບູນສົງໃຫຮຽງເຈົາແທບທຽມ᪫ ແຕນັນ
แล้ว๚ ข้อยหากเป็นเมียเจ้าจอมหัวหลวงชาด บัดนี้บุนส่งให้เฮียงเจ้าแทบเทียม๚ แต่นั้น
ບາກໍຝັງກອນຕານນາງງາມໄຂຄາວ ອົກເມິຽມາງປະໂລມອອີນສງວນ᪫ ທາວກໍຍີນດີໄດເມັຽຂວັນຜູປະເສິ຺ສ ກໍຈີງລະຄາບ
บาก็ฝังกอนต้านนางงามไขคาว อกเมยม้างปะโลมออยอีนสงวน๚ ท้าวก็ยินดีได้เมียขวันผู้ปะเสิด ก็จิงละคาบ
ໄວເອົາເສິອນູງທົງ᪫ ແລວເລົາແຍງອາງນຳທີພ຺ພະໂສ຺ສອີນຕາ ບາໄທເລິຽອາບລີງາມແຍມ᪫ ບໍລະບວນແລວສະເດັ຺ສມາ
ไว้เอาเสื้อนุ่งทง๚ แล้วเลาแยงอ่างน้ำทิพพะโสดอินตา บาไท้เลยอาบลีงามแย้ม๚ บอละบวนแล้วสะเด็ดมา
ເຖິງແທນຜາທີບພອມບາທາວນູງທົງ᪫ ແຫວນໃສນີວສູບສອ຺ສສັງວານ ນາງຍີງຍໍມາລາກີນຫອມ
เถิงแท่นผาทีบพ้อมบาท้าวนุ่งทง๚ แหวนใส่นิ้วสุบสอดสังวาน นางยีงยอมาลากิ่นหอม
ຖວາຽທາວ᪫ ບາໄທທາວທວາຽທົງຣົ຺ສທະຮວງ ຈັນທະກີນຄູະໂຮຽເຣົາຫືນຫອມ᪫ ສອງແຈມເຈົາ
ถวายท้าว๚ บาไท้ท้าวทวายทงรดทะฮวง จันทะกิ่นคุโฮยเร้าหื่นหอม๚ สองแจ่มเจ้า
ທົງຮູບເສມິກັນ ຄືດັງອີນຕາທຽມແທບສາວສວັນຝາ᪫ ເມິອນັນບາສີແກວກົມ຺ມານຄັນຄາກ ບາກໍອູມແຈມເຈົານາງແກວ
ทงฮูบเสมอกัน คือดังอินตาเทียมแทบสาวสวันฟ้า๚ เมื่อนั้นบาสีแก้วกมมานคันคาก บาก็อุ้มแจ่มเจ้านางแก้ว
ຈູບຊົມ᪫ ບັ຺ສນີບູນຄູນແກວອີນຕານຳສົງສົມແລວ ຍາໄດຄາຄາ຺ສແຄວຊະຖານໝັນໝືນປ຺ລີ᪫ ສອງກໍອີນໆ ອໆ ອີນ ຊົມເສນ
จูบชม๚ บัดนี้บุนคูนแก้วอินตานำส่งสมแล้ว ยาได้คาคาดแค้วซะถานหมั้นหมื่นปลี๚ สองก็อีน ๆ อ้อย ๆ อีน ชมเสน่
ສອງເສນຫາຫາກອ຺ສກັນອໍລະອີງ᪫ ຄືດັງຕີ຺ສຈີ຺ສຈຳກະແຈແກວກອມແກວ᪫ ດີແກສອງຊົມຊອບຍີນຊະອອນ
สองเสน่หากอดกันออละอีง๚ คือดังติดจิดจำกะแจแก้วก่อมแก้ว๚ ดีแก่สองชมชอบยินซะออน
ອົກນອອນ ຍູທາງຊົມກີນແກວປະໂລມຊອນຊາງຊອນສອງສນູກຊອນຍີນກະສັນອົກສັນ ຊົມຊູດູຊອນ
อกนออน ยูทางชมกิ่นแก้วปะโลมซ้อนช่างซ้อนสองสนุกซ้อนยินกะสันอกสั่น ชมชูดูช้อน
ປະສົງຝັນດັງຝັນ᪫ ຮັກບໍມີອີມຣັກບໍມີອີມໄດຊາກຈວບເສນຫາ ສອງສົມພາວແບງສ຺ລາປັນປອນ᪫ ຮັກບໍມີເປິ຺ສນອງ
ปะสงฝันดังฝัน๚ ฮักบ่มีอิ่มฮักบ่มีอิ่มได้ซากจวบเสน่หา สองสมพาวแบ่งสลาปันป้อน๚ ฮักบ่มีเปิดนอง
ຈີ຺ສທະເຈັ຺ສຊະບາຽບາງ ຍູທາງສອງຊົມຮັກກອ຺ສກັນອຳອີງ᪫ ຄຳຮັກມາອືບເອົາຂ຺ລາແດ຺ສເດິອນຫົກ ວາຈັກກີນໆ ລຶກໍໃສການ
จิดทะเจดซะบายบาง ยูทางสองชมฮักกอดกันอ้ำอิ่ง๚ คำฮักมาอึบเอาขลาแดดเดือนหก ว่าจักกิน ๆ ลึก็ใส่ก้าน
ຈີກີນໄດ᪫ ດີແກເສນຝັນພັນທະນັງຣຮອບ ທາວກໍຍໍຫອບອູມພະນາງນຄເຄີຽ᪫ ເລິຽເລົາເຖິງ
จี่กีนได้๚ ดีแก่เสน่ฝันพันทะนังร้อยฮอบ ท้าวก็ยอหอบอุ้มพะนางน้อยค่อยเคย๚ เลยเล้าเถิง
ຍາມຄາຽອໍລະຊອນໃກຮູງໄກກໍຕົບປີກຊັນຂັນທາທົວເມິອງ᪫ ແຕນັນສອງແຈມເຈົາລູກອາບສົງສີ ບໍ
ยามคายออละชอนใก้ฮุ่งไก่ก็ตบปีกชันขันท้าทั่วเมือง๚ แต่นั้นสองแจ่มเจ้าลุกอาบสงสี บอ-
ລະບວນທົງແທນຄຳຮຽງຊອນ᪫ ເຂົາທີບພອມໝາກເຄິງເຕັມພາ ຍູທາງສອງນົງແພງນັງເສິວຽຮຽງຊອນ᪫ ພໍເມິອກີນແລວ
ละบวนทงแท่นคำเฮียงซ้อน๚ เข้าทีบพ้อมหมากเคิ่งเต็มพา ยูทางสองนงแพงนั่งเสวยเฮียงซ้อน๚ พอเมื่อกินแล้ว
ຂັນສ຺ລາຮຽງພາງ ເສິວຽໝາກແລວຊົມຊະອືນຕໍກັນ᪫ ແຕນັນຊາວເມິອງພອມຫຼີງເຫັນຜາສາ຺ສ ຕັງເຄິງຫອງກາງຄູມ
ขันสลาเฮียงพาง เสวยหมากแล้วชมซะอื้นต่อกัน๚ แต่นั้นชาวเมืองพ้อมหลีงเห็นผาสาด ตั้งเคิ่งห้องกางคุ้ม
ໃຫຽສູງ᪫ ເຂົາກໍຊແຊວໆທວງທັງເມິອງສຽງສນັນ ບາງພອງປົບແລນເຕັນໄປຢາມລຳແຍງ᪫ ອືທື
ใหย่สูง๚ เขาก็ซะแซว ๆ ท่วงทั้งเมืองเสียงสนั่น บางพ่องปบแล่นเต้นไปอยามลำแยง๚ อื้อทื่อ
ພອມຊາວເມິອງມາເບິງ ທູກໝູທາວຍໍຍອງວາງາມ᪫ ອັນນີຮທີອີນແປງສາງວີໄຊຍົນຫຼັງໃຫຽຍີງແລວ
พ้อมชาวเมืองมาเบิ่ง ทุกหมู่ท้าวยอย้องว่างาม๚ อันนี้ฮอยที่อินแปงส้างวิไชยนหลังใหย่ยิ่งแล้ว
ຕັງຫາກງາມຍີງແຍມຫຼີງແລວບໍເປິ຺ສເປັນ᪫ ຕັງຫາກອາສະຈັນແທລືຊາໃນໂລກເຮົານີ ຕັງຫາກຄວນງຶ຺ສງໍພໍຊະດູງສັນສາຽ᪫
ตั้งหากงามยิ่งแย้มหลีงแล้วบ่เปิดเป็น๚ ตั้งหากอาสะจันแท้ลือชาในโลกเฮานี้ ตั้งหากควนงึดง้อพอซะดุ้งสั่นส่าย๚
ແຕນັນຜູໃສທາວພຽາເອກຣາຊາພະກໍລີລາຊະເດັ຺ສອອກຊານມົນກວາງ᪫ ພະກໍແລະຫຼີງຢຽມຫໍສູງຫຼັງໃຫຽ ເມິນມູງແຈງຈີງຣູ
แต่นั้นผู้ใส่ท้าวพยาเอกราชาพะก็ลีลาซะเด็ดออกชานมนกว้าง๚ พะก็และหลีงเยี่ยมหอสูงหลังใหย่ เมินมุงแจ้งจิงรู้
ຣົມເພິງອັນນີວີໄຊຍົນແກວກູານຄັນຄາກຈີງແລວ ພະກໍສະເດັ຺ສດວນຍາຽໄປຂຶນລຳດູ᪫ ແມນວາ
รมเพิงอันนี้วิไชยนแก้วกู่กานคันคากจิงแล้ว พะก็สะเด็ดด่วนยายไปขึ้นลำดู๚ แม้นว่า
ເທວີແກວມາດາພະແມກໍດີ ນາງກໍສະເດັ຺ສດວນຂຶນໄປຢຽມລຳຄ᪫ ແມນວາສາວສນົມພອມທາສີໃຊຊວງກໍດີ
เทวีแก้วมาดาพะแม่ก็ดี นางก็สะเด็ดด่วนขึ้นไปเยี่ยมลำคอย๚ แม้นว่าสาวสนมพ้อมทาสีใช้ช่วงก็ดี
ເຂົາກໍຊົມຊືນພອມກັນຂຶນຊູນາງ ແມນວາເສນາພົນແພນແສນໂກ຺ສກໍດີ ເຂົາກໍຊົມຊືນພອມກັນຂຶນຊູຄົນ᪫ ແຕນັນພູທອນ
เขาก็ชมชื่นพ้อมกันขึ้นซุนาง แม้นว่าเสนาพนแพนแสนโกดก็ดี เขาก็ชมชื่นพ้อมกันขึ้นซุคน๚ แต่นั้นพูทอน
ຂຶນເມິອປາງຜາສາ຺ສ ຮອ຺ສທີເຄົາປັກຕູແກວປອງຄຳ᪫ ພະກໍລີງຜໍຢຽມເຫັນແທນບາລັງຄຳ ລຽນຖັນແຖວເຮິອເຮິອງພໍຣ ຜາສາ຺ສ
ขึ้นเมือปางผาสาด ฮอดที่เค้าปักตูแก้วป่องคำ๚ พะก็ลีงผ่อเยี่ยมเห็นแท่นบาลังคำ เลียนถันแถวเฮื่อเฮืองพอร้อย ผาสาด
ກວາງໄດຊົວແສນວາ ຄດູໄກຊົວຕາພໍຢຽມ᪫ ພະກໍຍີນຂາມຢຽມມະຫານີນໃສສອງ ຄືດັງນຳວັງກວາງເລິກ
กว้างได้ชั่วแสนวา คอยดูไกชั่วตาพอเยี่ยม๚ พะก็ยินข้ามเยี่ยมมะหานินใสส่อง คือดังน้ำวังกว้างเลิก
ຂຽວ᪫ ເຂົາກໍຕັ຺ສສອງຮູເໝິອນດັງລັ຺ສສມີ ກໍຈີງແຂງໃຈຍົກຍາງໄປທັງຢານ᪫ ແມນວາສາວສນົມພອມເທວີພະແມ
เขียว๚ เขาก็ตัดสองฮูเหมือนดังลัดสมี ก็จิงแข็งใจยกย่างไปทั้งอย้าน๚ แม้นว่าสาวสนมพ้อมเทวีพะแม่
ກໍດີ ເຂົາກໍເລິຽຢຳເຂົາທັງປານ(ຢອມ)ສັນສາຽ᪫ ແມນວາເສນາພອມພົນແພນແສນໂກ຺ສກໍດີ ເຂົາກໍເລິຽຢຳເຂົາທັງຢານຢອມຂາມ
ก็ดี เขาก็เลยยำเขาทั้งปาน(ยอม)สั่นส่าย๚ แม้นว่าเสนาพ้อมพนแพนแสนโกดก็ดี เขาก็เลยยำเขาทั้งอย้านยอมขาม
ພູທອນທາວຫຼີງເຫັນສອງອອນ ສະຖິ຺ສແທນແກວງາມແຍມເກິງກັນ᪫ ຄຶດັງອີນຕາແຕມພົມປະສົງຂຽນຮູບ ກໍຫາກງາມ
พูทอนท้าวหลีงเห็นสองอ่อน สะถิดแท่นแก้วงามแย้มเกิ่งกัน๚ คือดังอินตาแต้มพมปะสงเขียนฮูบ ก็หากงาม
ນີງແຍມພະອີນ ແຕມໃສໂສມ᪫ ຄືດັງເກິ຺ສແຕຝາສະເດັຈ຺ຈດວນລົງມາ ເຂົາກໍລີງແລດູບໍເຕັມຕາຢຽມ᪫
นิ่งแย้มพะอิน แต้มใส่โสม๚ คือดังเกิดแต่ฟ้าสะเด็จด่วนลงมา เขาก็ลีงแลดูบ่เต็มตาเยี่ยม๚
ແຕນັນພູທອນຂຶນເມິອໃນເຖິງແທນ ສອງແຈມເຈົາປະນົມໄຫວ ພໍຕົນ᪫ ພະຈີງໄຂກອນຕານຖາມບາ
แต่นั้นพูทอนขึ้นเมือในเถิงแท่น สองแจ่มเจ้าปะนมไหว้ พอตน๚ พะจิงไขกอนต้านถามบา
ນົງຖາວ ສອງແຈມເຈົາແພງລານລູກເຣົາແລະລືທາວກໍປະນົມມືໄຫວຂານຄຳພະພໍ ເຜິອຂເປັນລູກເຈົາບູນກວາງ
นงถาว สองแจ่มเจ้าแพงล้านลูกเราและลือท้าวก็ปะนมมือไหว้ขานคำพะพ่อ เผือข้อยเป็นลูกเจ้าบุนกว้าง
ບອ຺ສເມິອງແທແລວ᪫ ອັນນີວີມານແກວພຽາອີນຜາຽໂຜ຺ສຈີງແລວນີລະມີ຺ສໃຫຄືນນີຊູອັນພະເຮິຽ᪫ ແມນວານາລີນ ນາງງາມຮຽງ
บอดเมืองแท้แล้ว๚ อันนี้วิมานแก้วพยาอินผายโผดจิงแล้วนิละมิดให้คืนนี้ซุอันพะเอย๚ แม้นว่านาลีน้อย นางงามเฮียง
ຄູຮຽມນີ ອີນກໍມາໃຫຄືນນີແທບທຽມ᪫ ຊືວານາງງາມແກວອູດອນກູະລູະທີບ ພາຽພູນ ເຈົາ
คู่เฮียมนี้ อินก็มาให้คืนนี้แทบเทียม๚ ชื่อว่านางงามแก้วอุดอนกุลุทีบ พายพู้น เจ้า
ກໍຍໍຍົກອູມມາໃຫແທບທຽມ᪫ ອັນວາເວລາກຽວກັບເປັນຄັນຄາກ ຂກໍລາລົ຺ສໄວເສັຽແລວຫຼາໂສມພະ
ก็ยอยกอุ้มมาให้แทบเทียม๚ อันว่าเวลาเกี่ยวกับเป็นคันคาก ข้อยก็ลาลดไว้เสียแล้วหล้าโสมพะ
ເຮິຽ ແຕນັນພະພໍເຈົາ ຟັງພາກກູມ຺ມານ ພະກໍຍີນດີຊົມຊືນຈາຈົງຕານ᪫ ພະກໍທວາຽມືອູມເອົາບາຊົມຈູບ ບັ຺ສນີ
เอย แต่นั้นพะพ่อเจ้า ฟังพากกูมมาน พะก็ยินดีชมชื่นจาจงต้าน๚ พะก็ทวายมืออุ้มเอาบาชมจูบ บัดนี้
ສີແຈມເຈົາແພງລານຮູບງາມພໍແລວ᪫ ແມນວາເທວີແກວມາດາພະແມກໍດີ ເຈົາກໍອູມລູກໃພນາງແກວຈູບຊົມ᪫ ບັ຺ສ
สีแจ่มเจ้าแพงล้านฮูบงามพอแล้ว๚ แม้นว่าเทวีแก้วมาดาพะแม่ก็ดี เจ้าก็อุ้มลูกใพ้นางแก้วจูบชม๚ บัด-
ນີບູນມີໄດ ນາງງາມຜູປະເສິ຺ສ ມາຢູຊອນທຽມທາວທູນທວງແມແລວ ᪫᪫ລ᪫ ແມນວາຮຂວບເຂົາຍາຂາ຺ສໄມ
นี้บุนมีได้ นางงามผู้ปะเสิด มาอยู่ซ้อนเทียมท้าวทูนทวงแม่แล้ว ๚๚ล๚ แม้นว่าฮ้อยขวบเข้าอย่าขาดไม-
ຕີ ຈົງໃຫຍືນແສນປ຺ລີຢູເຝິອແຝງທາວ᪫ ພະກໍເມິອຈາຕານ ປະໂລມຂວັນ ໒ ອອນ ແມແຈມເຈົາໂລມທາວ
ตี จงให้ยืนแสนปลีอยู่เฝือแฝงท้าว๚ พะก็เมือจาต้าน ปะโลมขวัน ๒ อ่อน แม่แจ่มเจ้าโลมท้าว
ເລົາຖາມ᪫ ອັນວາຄາບແຈມເຈົາໄວທີທາງໃດ ເຈົາຈົງລອງເອົາມາໃຫແລຫຼີງຢຽມ᪫ ທາວກໍບາຽເອົາໄດຄາບພະອົງອັນເກົາ ᪫
เล่าถาม๚ อันว่าคาบแจ่มเจ้าไว้ที่ทางใด เจ้าจงลองเอามาให้แลหลีงเยี่ยม๚ ท้าวก็บายเอาได้คาบพะองอันเก่า ๚
ໃຫແກແມແຈມເຈົາບາຽແລວລຳແຍງ᪫ ຍາບໆເຫຼິອມຄືແຜນຈັງໂກປືລືລີງແຜດູຄືເສິອ᪫ ນາງຈີງເອົາແພງໄວເປັນມູງຄູນ
ให้แก่แม่แจ่มเจ้าบายแล้วลำแยง๚ ยาบ ๆ เหลื่อมคือแผ่นจังโก้ปื้อลื่อลีงแผ่ดูคือเสื้อ๚ นางจิงเอาแพงไว้เป็นมุงคุน
ໃນອູບ ອັນນີຂອງຫຼາກແທຄູນຄຳກໍຈີງມີ᪫ ແຕນັນບາສີທາວກູມ຺ມານຄັນຄາກເຈົາກໍເອົາຜາທີບ
ในอูบ อันนี้ของหลากแท้คูนคำก็จิงมี๚ แต่นั้นบาสีท้าวกูมมานคันคากเจ้าก็เอาผาทีบ
ລົວມາໃຫທອ຺ສທານ᪫ ຝູງໝູສາວສນົມນນາລີໃຊຊວງ ເຂົາກໍຍູທາງໄດທົງເອຊູຄົນ᪫ ພະພໍ
ลัวมาให้ทอดทาน๚ ฝูงหมู่สาวสนมน้อยนาลีใช้ช่วง เขาก็อยู่ทางไดทงเอ้ซุคน๚ พะพ่อ
ເຈົາທັງແມມາດາ ຍູທາງຂົນເອົາເມິອໃສເຍັຽເຫຼິອລົນ ທາວກໍຢາຽປັນໃຫເສນາຝູງໄພ ເຂົາກໍຊົມຊືນພອມເອົາໄດຫາບໜີ᪪
เจ้าทั้งแม่มาดา อยู่ทางขนเอาเมือใส่เยียเหลือล้น ท้าวก็อยายปันให้เสนาฝูงไพ่ เขาก็ชมชื่นพ้อมเอาได้หาบหนีฯ
ຝູງໝູພົນແພນທາວອະນັນນອງແສນໂກ຺ສ ຍູທາງໄດທົງເອຊູຄົນ᪫ ຝູງໝູຄົນທູກໄຮຂົນເອົາພໍຫາບ ເຂົາກໍສູກຢູຍອນບູນ
ฝูงหมู่พนแพนท้าวอะนันนองแสนโกด ยูทางไดท่งเอ้ซุคน๚ ฝูงหมู่คนทุกไฮ้ขนเอาพอหาบ เขาก็สุกอยู่ย้อนบุน
ເຈົາເຫຼິມງຳ᪫ ເຈົາສະວາງໃຫເປັນທານອັນປະເສິ຺ສ ກໍບໍສຽງຍັງລົນຢູເລິງ᪫ ປາງນັນຄົນຫຼາຽລົນທັງ
เจ้าเหลิ่มงำ๚ เจ้าสะวางให้เป็นทานอันปะเสิด ก็บ่เสี่ยงยังล้นอยู่เลิง๚ ปางนั้นคนหลายล้นทั้ง
ເມິອງສນູກຍີງ ເຂົາກໍປະໄປໄວຫຼາຝາຽບໍເຂັນ᪫ ຝູງສຳເຊິອນໜົມສາວຮາມ ເຂົາກໍຍີນດີສູກດີ຺ສມືຫຽນ
เมืองสนุกยิ่ง เขาก็ปะไปไว้หล้าฝ้ายบ่เข็น๚ ฝูงส่ำเชื้อน้อยหน่มสาวฮาม เขาก็ยินดีสุกดีดมือเหี้ยน
ກ᪫ ແຕນັນນາງແພງແກວອູະດອນກູລູະທີບ ຕັກໜໍເຂົາຢາຽໃຫທອ຺ສທານະ ເສນາໄທພົນຫານແສນໂກ຺ສເຂົາກໍ
ก้อย๚ แต่นั้นนางแพงแก้วอุดอนกุลุทีบ ตักหน่อเข้าอยายให้ทอดทานะ เสนาไทพนหานแสนโกดเขาก็
ກີນອີມແລວເຫຼິອລົນຫາບຫນີ᪫ ເດັຽລະດາ຺ສລົນຝູງໝູຄົນຂໍ ເຂົາກໍຍີນດີສູກຮວມບູນສອງເຈົາ᪫ ນາງກໍບາຽຕັກໃຫ
กินอิ่มแล้วเหลือล้นหาบหนี๚ เดียละดาดล้นฝูงหมู่คนขอ เขาก็ยินดีสุกฮ่วมบุนสองเจ้า๚ นางก็บายตักให้
ເຂົາເອົາພໍຫາບ ຍັງເລົາເຕັມປາກໝໍເຫຼິອລົນຢູເລິງ᪫ ຝູງໄພນທູກໝູຊາວເມິອງ ເຂົາວາງນາເສັຽ
เขาเอาพอหาบ ยังเล่าเต็มปากหม้อเหลือล้นอยู่เลิง๚ ฝูงไพ่น้อยทุกหมู่ชาวเมือง เขาวางนาเสีย
ບໍໄຖຫົວຈືນ᪫ ຍູທາງທົງຜືນຜາອາພອນທິພ຺ພະອາ຺ສ ເອໂອ຺ສຢອງຊົມຫຼີນບາວສາວແຕນັນຜູຜານພືນ
บ่ไถหัวจื่น๚ อยู่ทางท่งผืนผ้าอาพอนทิพพะอาด เอ้โอดย้องชมหลี้นบ่าวสาวแต่นั้นผู้ผ่านพื้น
ພຽາເອັກຣາຊາ ພະກໍເຕິນເສນາຊູຄົນມາພອມ᪫ ບັ᩠ᨯນີເຮົາຈັກເວັນເມິອງໃຫກູມ຺ມານຄັນຄາກຈີງແລວ ຝູງໄພນມາພອມ
พยาเอกราชา พะก็เตินเสนาซุคนมาพ้อม๚ บัดนี้เฮาจักเวนเมืองให้กูมมานคันคากจิงแล้ว ฝูงไพ่น้อยมาพ้อม
ແຫນ᪫ ເຖິງເມິອວັນໜາເຊົາໄຊຽະໂຊກຍາມດີ ເຣົາຈັກເຊິນກູມ຺ມານສູຫໍສົງນຳແຕນັນເສນາພອມປະນົມກອນໂດຽອາ຺ສ
แหน๚ เถิงเมื่อวันหน้าเช้าไชยะโชกยามดี เราจักเชินกูมมานสู่หอสงน้ำแต่นั้นเสนาพ้อมปะนมกอนโดยอาด
ຝູງໝູເສເນັ຺ສພອມທູນເຈົາປຳລື᪫ ພໍເມິອເຖິງຍາມເຊົາມະຫາໄຊຽໂຊກໃຫຽ ຝູງໄພນມາພອມພຳ
ฝูงหมู่เสเนดพ้อมทูนเจ้าปำลือ๚ พอเมื่อเถิงยามเช้ามะหาไชยโชกใหย่ ฝูงไพ่น้อยมาพ้อมพ่ำ
ມວນ᪫ ຢາຽຢັງໄວປະຄິໄຊເດັຽລະດາ຺ສພີດານມູງລວາ຺ສໄວຫຼາຽຖອງຮົມພຽງ᪫ ຄືນໆກອງເດັຽລະດາ຺ສພົນ
ม่วน๚ อยายยังไวปะคิไชเดียละดาดพีดานมุงลวาดไว้หลายถองฮมเพียง๚ คืน ๆ กองเดียละดาดพน
ແພນ ສົນໆປູສາ຺ສທາງຢາຽໄວ᪫ ເຂົາກໍລີລາຂຶນເມິອໃນກົມຂາບ ຂໍເຊິນພະແຈມເຈົາບາທາວສູຫᩬໍວານັນ ᪫ ᪫
แพน สน ๆ ปูสาดทางอยายไว๚ เขาก็ลีลาขึ้นเมือในก้มขาบ ขอเชินพะแจ่มเจ้าบาท้าวสู่หอว่านั้น ๚ ๚
ແຕນັນ ຜູທອນທາວສະເດັຈສູຫᩬໍສົງ ເຂົາກໍເອົາກອງຕີເສັບນັນເນິອງກອງ᪫ ພໍເມິອສອງສະເດັຈເຂົາຫᩬໍສົງຮຽງຄູ ᪫
แต่นั้น ผูทอนท้าวสะเด็จสู่หอสง เขาก็เอากองตีเส็บนั่นเนืองกอง๚ พอเมื่อสองสะเด็จเข้าหอสงเฮียงคู่ ๚
ອີນທະລາ຺ສເຈົາຍໍນຳໂສ຺ສສົງ᪫ ພະກໍຍໍຍັງນຳຄັນທີສົງໂສ຺ສ ສົງອອນນສອງເຈົາໃຫຍືນ᪫ ພໍ
อินทะลาดเจ้ายอน้ำโสดสง๚ พะก็ยอยังน้ำคันทีสงโสด สงอ่อนน้อยสองเจ้าให้ยืน๚ พอ
ເມິອອີນສົງແລວສະເດັ຺ສເມິອອາກາ຺ສ ພະບາ຺ສເຈົານາງທາວເລົາສົງ᪫ ຝູງໝູເສນາພອມກັນສົງ
เมื่ออินสงแล้วสะเด็ดเมืออากาด พะบาดเจ้านางท้าวเลาสง๚ ฝูงหมู่เสนาพ้อมกันสง
ແລວຢາ ສອງແຈມເຈົາຍົວລະຍາຽອອກມາ᪫ ສອງກໍເລິຽສະເດັ຺ສຂຶນເມິອເທັງເຖິງແທນ᪫ ສຽງເສັບເທົາທະລັງຝາ
แล้วอย่า สองแจ่มเจ้ายัวละยายออกมา๚ สองก็เลยสะเด็ดขึ้นเมือเท็งเถิงแท่น๚ เสียงเส็บเท่าทะลังฟ้า
ຢັງເຢິອນ᪫ ສຽງເສັບພອມທັງຄູຽຂານເພັງ ອໍຣະຊອນສຽງຄູຽເພັງແຄນໄສ᪫ ມີທັງເພລີຕອງແຖເພິນສຽງມວນ ສຽງ
ยังเยื่อน๚ เสียงเส็บพ้อมทั้งคูยขานเพ็ง ออระชอนเสียงคูยเพ็งแคนไส๚ มีทั้งเพลีตองแถเพินเสียงม่วน เสียง
ພາ຺ສຄອງດັງຫາວຄືນເລັງ᪫ ທູກທີພອມສຽງເສັບມົນຕີ ອໍລະຊອນ ສຽງກອມສຫູອຳອີງ᪫ ສອງ
พาดค้องดังห้าวคืนเล็ง๚ ทุกที่พ้อมเสียงเส็บมนตี ออละชอน เสียงกอมสหูอำอีง๚ สอง
ກໍຍູສນູກລົນຈຽມປາງຜາສາ຺ສ ຄືດັງໄດຢູຫອງເມິອງຟາຝາກສວັນ᪫ ເມິອນັນພູທອນທາວຣາຊາ
ก็ยูสนุกล้นเจียมปางผาสาด คือดังได้อยู่ห้องเมืองฟ้าฝากสวัน๚ เมื่อนั้นพูทอนท้าวราชา
ເອັກກະລາ຺ສ ພະກໍເວັນມອບບານເມິອງໃຫແກບາ᪫ ກັບທັງໂຍທາທາວພົນຫານແສນໂກ຺ສ ຊາງເລິກໄດຕົວຫາວ
เอกกะลาด พะก็เวนมอบบ้านเมืองให้แก่บา๚ กับทั้งโยทาห้าวพนหานแสนโกด ช้างเลิกได้ตัวห้าว
ໝືນສານ᪫ ຖວາຽແກຜູປະເສິ຺ສທາວເປັນອາ຺ສໃນມະນ຺ູສ ເປັນຣາຊາເຂິອນແຂງເມິອງບານ᪫ ອັ຺ສສາມັາມະໂນໄວແວນຍີງ
หมื่นสาน๚ ถวายแก่ผู้ปะเสิดท้าวเป็นอาดในมะนุด เป็นราชาเขื่อนแข็งเมืองบ้าน๚ อัดสาม้ามะโนไวแว่นยิ่ง
ນັບເລິອກໄດຖວາຽທາວໝືນຕົວ᪫ ນາລີນນົງງາມໜາໜູນນັບເລິອກໄດຖວາຽທາວ
นับเลือกได้ถวายท้าวหมื่นตัว๚ นาลีน้อยนงงามหน้าหนุนนับเลือกได้ถวายท้าว
ສີພັນ᪫ ໃຫແກຜູປະເສິ຺ສທາວເປັນອາ຺ສລືຊາຍູທາງຊົມເສນຫາຊູນາງຊົມຊອບ᪫ ແຕນັນຣາຊາໄທ
สี่พัน๚ ให้แก่ผู้ปะเสิดท้าวเป็นอาดลือชายูทางชมเสน่หาซุนางชมชอบ๚ แต่นั้นราชาไท้
ປີ຺ສຕາຕົນພໍ ພະກໍຫາຊືທາວຄູນຄຳນັງເມິອງ᪫ ຊືວາຣາຊາທາວພຽາຫຼວງຄັນຄາກ ຈັກກະແພນແຜວໄຊໂຍແພ
ปิตตาตนพ่อ พะก็หาชื่อท้าวคูนคำนั่งเมือง๚ ชื่อว่าราชาท้าวพญาหลวงคันคาก จักกะแพนแผ้วไชโยแพ้
ໝູມານ᪫ ຍາບໆເຫຼິອມໄກວແກວງຍາມອນ ສາວສນົມທັງສີພັນແຝງເຝົາ᪫ ແມນວາໄທເລັກນຂັາມະຫາ຺ສໄທບັງກໍ
หมู่มาน๚ ยาบ ๆ เหลื่อมไกวแกว่งยามอน สาวสนมทั้งสี่พันแฝงเฝ้า๚ แม้นว่าไทเลกน้อยข้ามะหาดไทบังก็
ດີ ພະກໍຫານາມເຂົາຊູຄົນຈີງແຈງ᪫ ຊຶວາຄົນເຊັງຊັນຂາລາຽຂຽດຕະປາ຺ສ ມາຢູເຝົາ
ดี พะก็หานามเข้าซุคนจิงแจ้ง๚ ชื่อว่าคนเช็งชั้นขาลายเขียดตะปาด มาอยู่เฝ้า
ແຫນເຈົາຢູໃນ᪫ ນັນເລິອກໄດ໓ພັນຂາມະຫາ຺ສເຂົານັນສັກເມິອກອອກລາຽຢແຂງຂາ᪫
แหนเจ้าอยู่ใน๚ นั้นเลือกได้ ๓ พันข้ามะหาดเขานั้นสักเมือกออกลายย้อยแข้งขา๚
ແມນວາພຽາແສນຜູແຂງເມິອງຕາງຣາ຺ສ ຊືວາພຽາອຶງເປົາສຽງຫາວບໍກົວ᪫ ຍາມເມິອບອກໄພນຕົກແຕງ
แม้นว่าพยาแสนผู้แขงเมืองต่างราด ชื่อว่าพญาอึงเป่าเสียงห้าวบ่กัว๚ ยามเมื่อบอกไพ่น้อยตกแต่ง
ການເມິອງ ມັນກໍອຶງໆສຽງປາວດັງປານຄອງ᪫ ພຽາຈັກໄທແຂງເມິອງຕາງລາ຺ສ ຊືວາພຽາກົບຫຼວງເຂິອນແຂງ
กานเมือง มันก็อึง ๆ เสียงป่าวดังปานค้อง๚ พญาจักไทแขงเมืองต่างลาด ชื่อว่าพญากบหลวงเขื่อนแขง
ເມິອງບານ᪫ ໝືນລູກທາວຕົກແຕງການໃນ ຊືວາຂູນຂຽດໂມຈອມເຈົາແຕງແປງ᪫ ຄົນໃນຫອງ
เมืองบ้าน๚ หมื่นลูกท้าวตกแต่งกานใน ชื่อว่าขุนเขียดโม้จอมเจ้าแต่งแปง๚ คนในห้อง
ກາງໂຣງໄທເສັບ ຊືວາໂປກໄບໃນຄູມເສັບພະອົງ᪫ ພູທອນທາວປົງນາງແລວຢາ ເສເນັ຺ສພອມ
กางโรงไทเส็บ ชื่อว่าโปกไบในคุ้มเส็บพะอง๚ พูทอนท้าวปงนางแล้วอย่า เสเนดพ้อม
ທູນໄຫວຈືຈຳ᪫ ຊະພູພອມຝູງໝູໂຍທາ ເຂົາກໍປະນົມມືນົບຢູເຝິອແຝງເຝົາ᪫ ຜາສາ຺ສກວາງໄດຊົວພັນວາ ເສນາ
ทูนไหว้จื่อจำ๚ ชะพูพ้อมฝูงหมู่โยทา เขาก็ปะนมมือนบอยู่เฝือแฝงเฝ้า๚ ผาสาดกว้างได้ชั่วพันวา เสนา
ຫຼວງນັງເນິອງເຫຼິອລົນ᪫ ທວນໆກອງໆເສັບມົນຕີ ອໍຣະຊອນລືດັງສວັນເມິອງຝາ᪫ ແຕນັນຣາຊາໄທພຽາຫວງ
หลวงนั่งเนืองเหลือล้น๚ ทวน ๆ กอง ๆ เสบมนตี ออละชอนลือดังสวันเมืองฟ้า๚ แต่นั้นราชาไท้พญาหวง
ຄັນຄາກ ເສິວຽລາ຺ສໄດເປັນເຈົາແຜນດີນ᪫ ເຊັງຊາເທົາຂົງເຂັ຺ສຊູມພູ ສົມພານ
คันคาก เสวยลาดได้เป็นเจ้าแผ่นดิน๚ เช็งชาเท่าขงเขดชุมพู สมพาน
ແຂງຂົມໄທທັງຄາຽ᪫ ແມນວາກະສັ຺ສຕີໄທໂລກາໃນໂລກເຣົານີ ກໍຫາກມາສວຽເຈົາບູນ
แขงข่มไททั้งคาย๚ แม้นว่ากะสัดตีไท้โลกาในโลกเรานี้ ก็หากมาส่วยเจ้าบุน
ກວາງຊູພຽາ᪫ ແມນວານາໂຄເຈົາພຽາຫຼວງນາກໃຫຽ ອອກຈາກນຳມາໄຫວບາ຺ສຄຳ᪫ ໄດໝູແກວສັບພະ
กว้างซุพญา๚ แม้นว่านาโคเจ้าพยาหลวงนากใหย่ ออกจากน้ำมาไหว้บาดคำ๚ ได้หมู่แก้วสับพะ-
ສີງເງິນຄຳມວນມາຖວາຽແກບາບູນກວາງ᪫ ສັກກູະນາພອມພົງຄນານົກແຂກເຂົາກໍບີນຄອບໄດຮວງເຂົາອອກມາ
สิ่งเงินคำมวนมาถวายแก่บาบุนกว้าง๚ สักกุนาพ้อมพงคนานกแขกเขาก็บินคอบได้ฮวงเข้าออกมา
᪫ ຂົນໃສເລົາຖວາຽບາ຺ສພູທອນ᪫ ເຕັມເຍັຽຫຼວງຊູຫຼັງພັນເລົາ᪫ ທູກສີງພອມເຜິງຕໍແຕນ
๚ ขนใส่เล้าถวายบาดพูทอน๚ เต็มเยียหลวงซุหลังพันเล้า๚ ทูกสิ่งพ้อมเผิ้งต่อแตน
ເຫຼິອງ ເຂົາກໍເອົາຮັງມາຊູຕົວຖວາຽເຈົາ᪫ ພວກໂຄຮາຽພຽາເສິອເຫຼິອງໂຄງໄດໝູ᪫ ເນິອ
เหลือง เขาก็เอาฮังมาซุตัวถวายเจ้า๚ พวกโคฮ้ายพญาเสือเหลืองโค่งได้หมู่๚ เนื้อ
ມາພອມຖວາຽ᪫ ໝີເໝິອງພອມພຶງຄນາເອິກດາງ ເຂົາກໍຂົບຈີກໄມຢືນໃຫທອ຺ສຖວາຽ᪫ ກົບຂຽດພອມພຽາອຶງ
มาพ้อมถวาย๚ หมีเหมืองพ้อมพึงคนาเอิกดาง เขาก็ขบจิกไม้ยืนให้ทอดถวาย๚ กบเขียดพ้อมพญาอึ่ง
ໃນໄພ ເຂົາກໍມາມວນຫຼາຽເສັບຈອມໄທທາວ᪫ ແມນວາພຽາສານຊາງສັ຺ສທັນຂາວເຜິອກ ເຂົາກໍຂາບໄຫວຖວາຽທາວ
ในไพ เขาก็มามวนหลายเส็บจอมไท้ท้าว๚ แม้นว่าพญาสานช้างสัดทันขาวเผือก เขาก็ขาบไหว้ถวายท้าว
ຊູຕົນ ນັບອານໄດ໘ໝືນ໔ພັນຕົວ ເທວະດານຳຂີວມາຖວາຽເຈົາ᪫ ອັ຺ສສະໄນມາຕົວຂາວງາມ
ซุตน นับอานได้ ๘ หมื่น ๔ พันตัว เทวะดานำขี่วมาถวายเจ้า๚ อัดสะไนม้าตัวขาวงาม
ຂາວເຜິອກເດິນໄພມາຊູຕົວຊົມເຈົາ᪫ ນັບອານໄດ໓ໝືນ໔ພັນຕົວ ເທວະດານຳຂວີມາຖວາຽເຈົາ
ขาวเผือกเดินไพมาซุตัวชมเจ้า๚ นับอานได้ ๓ หมื่น ๔ พันตัว เทวะดานำขวี่มาถวายเจ้า
᪫ ອັ຺ສສາມັາຕົວງາມຂາວເຜິອກ ເດິອໄພມາຊູຕົວຊົມເຈົານັບອານໄດ໓ໝືນ໔ພັນຕົວ ເທວະດານຳຂີມາຖວາຽເຈົາ
๚ อัดสาม้าตัวงามขาวเผือก เดือไพมาซุตัวชมเจ้านับอานได้ ๓ หมื่น ๔ พันตัว เทวะดานำขี่มาถวายเจ้า
ແມນວາໜໍເງິນພອມໜໍຄຳແກວຫຼາກ ກໍຫາກບູະອອກມາແວ຺ສລອມວຽງແກວຢູຊະລອນ᪫ ແມນວາກົງຈັກແກວ
แม้นว่าหน่อเงินพ้อมหน่อคำแก้วหลาก ก็หากบุออกมาแวดล้อมเวียงแก้วอยู่ซะลอน๚ แม้นว่ากงจักแก้ว
ຊະເດັ຺ສມາຕັງຢູ ເທວະດາຍົກໜວຽແກວຖວາຽເຈົາພະຍອ຺ສເມິອງ᪫ ແຕນັນຣາຊາໄທພຽາ
ซะเด็ดมาตั้งอยู่ เทวะดายกหน่วยแก้วถวายเจ้าพะยอดเมือง๚ แต่นั้นราชาไท้พญา
ຫຼວງຄັນຄາກ ຂຶນຂີວຈັກກະແຜນແຜວທຽານດັນດວນໄປ᪫᪫᪫ ພະກໍຜັນຜາ຺ສອອມຂົງເຂັ຺ສ
หลวงคันคาก ขึ้นขี่วจักกะแผ่นแผ้วทยานดั้นด่วนไป๚๚๚ พะก็ผันผาดอ้อมขงเขด
ຊູມພູ ຜາຽຜັນເປິອງດັງລົມປີວເປິອງ᪫ ພະກໍຜາຽຜັນເຂົາເບັງຊອນຜາສາ຺ສ ພະກໍລົ຺ສເຄິອງແກວຍໍໄວທີສູງ᪫ ຍາບໆເຫຼິອມ
ชุมพู ผายผันเปื้องดังลมปิวเปื้อง๚ พะก็ผายผันเข้าเบ็งชอนผาสาด พะก็ลดเคื่องแก้วยอไว้ที่สูง๚ ยาบ ๆ เหลื่อม
ໃສສອງເຣິອງແສງເປັນດັງກົງຕາວັນເມິອຍາມຍັງເຊົາ᪫ ກໍບໍທູກຂມອ຺ສໄຮສັບພະສີງເງິນຄຳ ເທວະດານຳນອບມາ
ใสส่องเรืองแสงเป็นดังกงตาวันเมื่อยามยังเช้า๚ ก็บ่ทุกขมอดไฮ้สับพะสิ่งเงินคำ เทวะดานำนอบมา
ຖວາຽເຈົາ᪫ ສອງກະສັ຺ສໄທປະສົງທານທູກເມິອ ຝູງໄພນເຫຼິອລົນຮັງມີ᪫ ເຂົາກໍແຊວ
ถวายเจ้า๚ สองกะสัดไท้ปะสงทานทุกเมื่อ ฝูงไพ่น้อยเหลือล้นฮังมี๚ เขาก็แซว
ໆທາງສາທູການທູກໝູ ຝູງທວຽຄາຍໍຍອງຊູຄົນ᪫ ເຣົາກໍສະບາຽດວຽສົມພານພະບາ຺ສ᪫
ๆ ทางสาทุกานทุกหมู่ ฝูงทวยค้ายอย้องซุคน๚ เราก็สะบายด้วยสมพานพะบาด๚
ເປັນແຕບູນກອນກີເຮົາສາງແຕຫຼັງ᪫ ພະພໍເຈົາທັງແມມາດາ᪫ ເຈົາກໍຍີນຊະບາຽສູກເພິງບູນບາທາວ᪫ ᪫
เป็นแต่บุนก่อนกี้เฮาส้างแต่หลัง๚ พะพ่อเจ้าทั้งแม่มาดา๚ เจ้าก็ยินซะบายสุกเพิ่งบุนบาท้าว๚ ๚
ແມນວາຮປະເທັ຺ສທາວເມິອງຕາງຫຼາຽພຽາ ເຂົາກໍຍີນຊະບາຽບານໄພໄທທັງຄາຽ᪫ ຝູງໝູເສນາພອມພົມແພນ
แม้นว่าฮ้อยปะเทดท้าวเมืองต่างหลายพญา เขาก็ยินซะบายบ้านไพ่ไททั้งคาย๚ ฝูงหมู่เสนาพ้อมพมแพน
ແສນໂກ຺ສ ເຂົາກໍສູກຢູຍອນບູນເຈົາເຫຼິອມງຳ᪫ ພະບໍຄຶ຺ສຍາກງໍຄຳຝາຽເມິອງໃດ
แสนโกด เขาก็สุกอยู่ย้อนบุนเจ้าเหลื่อมงำ๚ พะบ่คึดยากงอคำฝ้ายเมืองใด
ຢູທາງທົງຄຳສູກດັງສວັນເມິອງຝາ᪫ ຄົນເກິ຺ສມາຊາ຺ສນັນອາຍູຮອ຺ສແສນປ຺ລີ ຍູທາງທົງ
ยูทางทงคำสูกดังสวันเมืองฟ้า๚ คนเกิดมาชาดนั้นอายุฮอดแสนปลี ยูทางทง
ຄຳສູກບໍເຄິອງຄຳຮອນ᪫ ອັນວາຄຳຕາຽນີບໍມີໃຜຮູຂາວເສັຽແລວ ຍູທາງເອໂອ຺ສຢອງຊົມຫຼີນບາວສາວ᪫
คำสูกบ่เคืองคำฮ้อน๚ อันว่าคำตายนี้บ่มีใผฮู้ข่าวเสียแล้ว ยูทางเอ้โอดอย้องชมหลี้นบ่าวสาว๚
ນັບແຕພູທອນທາວເສິວຽເມິອງເປັນໃຫຽ ຣຂວບເຂົາລະດູຕັງທາຽປ຺ລີ᪫ ກໍຈີງຝັນອູບບາ຺ສຮາຽບັງເກິ຺ສກຳເວັນ
นับแต่พูทอนท้าวเสวยเมืองเป็นใหย่ ร้อยขวบเข้าละดูตั้งท้ายปลี๚ ก็จิงฝันอุบบาดฮ้ายบังเกิดกำเวน
ມາຖອງເຖິງຖືກບາໄທທາວ᪫ ກໍຈີງປັງເກິ຺ສແຍງໄດຂວບ໗ປ຺ລີ ຝົນບໍຕົກຮວາຽຮຳໄຮນາ
มาถองเถิงถืกบาไท้ท้าว๚ ก็จิงปังเกิดแยงได้ขวบ ๗ ปลี ฝนบ่ตกฮวายฮำไฮ่นา
ຕາຽແລງ᪫ ຝູງໝູນັ຺ສທີວັງຫຼວງເຂິນຂາ຺ສ ຝູງໝູແມນຳນເລິຽແຫງຂາ຺ສເຂິນ᪫ ᪫
ตายแล้ง๚ ฝูงหมู่นัดทีวังหลวงเขินขาด ฝูงหมู่แม่น้ำน้อยเลยแห้งขาดเขิน๚ ๚
ແຕນັນລູກງາໄມເປັນຄວັນຄູງເມັກ ຄືດັງໄຝຝາໄໝແມນຳ ທັງຮອນແຜນດີນ᪫ ເມິອນັນຊະພັງພອມ
แต่นั้นลูกง่าไม้เป็นควันคุ้งเมก คือดังไฝฝ้าไหม้แม่น้ำ ทั้งฮ้อนแผ่นดิน๚ เมื่อนั้นซะพั่งพ้อม
ທູກໝູເສນາ ເຂົາກໍທູນຮາຊາພະຍອ຺ສເມິອງເປັນເຈົາ᪫ ບັ຺ສນີຝົນບໍຕິ຺ສຢາ຺ສຍຮຳແຜນທໍລະນີ ຜິ຺ສຜ຺ລະເລິຽເລົາ
ทุกหมู่เสนา เขาก็ทูนฮาชาพะยอดเมืองเป็นเจ้า๚ บัดนี้ฝนบ่ติดอยาดย้อยฮำแผ่นทอละนี ผิดผละเลยเล้า
ຫາຽເສັຽສຽງ᪫ ສັນໃດໃຫຝົນລົງຮຳແຜນ ບໍກວາເລົາຜຽາຜຽນຜໍເຫັນ᪫ ຝູງຂາ
หายเสียเสี่ยง๚ สันใดให้ฝนลงฮำแผ่น บ่กว่าเลาผยาเผี่ยนผ่อเห็น๚ ฝูงข้า
ທູນບາ຺ສພືນຍຳຂນອມພູທອນກໍກາວເຫຼິອແຮງຄຶ຺ສບໍຖອງເຖິງໄດ᪫ ເມິອນັນພູມີໄທພຽາ
ทูนบาดพื้นย้ำขนอมพูทอนก็ก่าวเหลือแฮงคึดบ่ถ่องเถิงได้๚ เมื่อนั้นพูมีไท้พญา
ຫຼວງຄັນຄາກ ພະກໍໄຂປານຕານສຽງຫາວບໍກົວ᪫ ອັນວາເມິອງເຮົານີເອົາຝົນເປັນຮາກສູເຮິຽ ຍາມເມິອເສິອຕາງ
หลวงคันคาก พะก็ไขปานต้านเสียงห้าวบ่กัว๚ อันว่าเมืองเฮานี้เอาฝนเป็นฮากสูเอย ยามเมื่อเสือต่าง
ຕາງດາວມາຣືຍາ຺ສເລັວ᪫ ອັນນີຄອງປັ຺ສຖົມເຖົາບູລານສອນສັງມາແລວ ສູຈົງຍຳລືໄດເມິອໜາຢາລືມນັນ
ต่างด้าวมารือยาดเล็ว๚ อันนี้คองปัดถมเถ้าบูลานสอนสั่งมาแล้ว สูจงย้ำลือได้เมื่อหน้าอย่าลืมนั้น
ເນິ᪫ ຄັນວາເຈົາກຼາວຕານຈາຮີ຺ສຄອງເມິອງເສນາທູນລືນຳຄຳເວົາ᪫ ອັນວາຝັງເກິຽ
เนอ๚ คั้นว่าเจ้ากล่าวต้านจาฮีดคองเมืองเสนาทูนลือนำคำเว้า๚ อันว่าฝั่งเกย
ແລງຮອນເດິ຺ສຫຼາຽປ຺ລີດັງນີ ເຣົາຈັກຖາມນາເຄນາຄະເນົາໃນນຳ᪫ ອັນວາພຽາຈົບ
แล้งฮ้อนเดิดหลายปลีดังนี้ เราจักถามนาเคนาคะเนาในน้ำ๚ อันว่าพญาจบ
ເພັ຺ສດີຫຼີແຮງ ກະທາສັນໃດກໍຫາກເປັນສັນນັນ ເຂົາກໍທັນເອົາແກວເງິນຄຳມາສວຽ ເຈົາຈັກໄປທຽວ
เพ็ดดีหลีแฮง กะทำสันใดก็หากเป็นสันนั้น เขาก็ทันเอาแก้วเงินคำมาส่วย เจ้าจักไปเที่ยว
ບານຖາມເຄົາເຫັ຺ສຝົນກອນເນິ᪫ ຄານວາເຈົາກຼາວແລວສະເດັ຺ສລວງລົງໄປ ທົງກົງຈັກຜັນຜຽອງຜາ຺ບ᪫ ກົງຈັກ
บานถามเค้าเหดฝนก่อนเนอ๚ คานว่าเจ้ากล่าวแล้วสะเด็ดล่วงลงไป ทงกงจักผันผยองผาบ๚ กงจัก
ຜັນຜາ຺ບຊະມ຺ູສຫຼວງຍະວາງເປັນແຕເຕຊະແກວນັ຺ສທີນຳບໍໄຫຼ ພະກໍຫຼີວລວງເຂົາເຖິງນາກ
ผันผาบซะมุดหลวงยะวางเป็นแต่เตชะแก้วนัดทีน้ำบ่ไหล พะก็หลี้วล่วงเข้าเถิงนาก
ນາໂຄ ເຂົາກໍເຫັນພູທອນຂາບທູນທັງຢານ᪫ ເມິອນັນນາໂຄໄຫວພຽາຫຼວງໂດຽດວນ
นาโค เขาก็เห็นพูทอนขาบทูนทั้งอย้าน๚ เมื่อนั้นนาโคไหว้พญาหลวงโดยด่วน
ເປັນເຫັ຺ສຮອນເມິອງເຈົາສີງໃດແຕນັນພູທອນທາວພຽາຫຼວງຄັນຄາກ ພະກໍໄຂກະດີກອນຫຼາວໝາຽແໝຖ
เป็นเหดฮ้อนเมืองเจ้าสิ่งใดแต่นั้นพูทอนท้าวพญาหลวงคันคาก พะก็ไขกะดีกอนหลาวหมายแหมถ้อย
ບັ຺ສນີເຮົາກໍເຄິອງໃຈດັງນັ຺ສທີຝົນເຂິນຂາ຺ສ ເຮົາຈົງມາຮອ຺ສໄທຖາມເຄົາບໍຝົນ᪫ ອັນວາສົມນັ຺ສທີນຳເທໂວໃຜບໍສອງເຫັນ
บัดนี้เฮาก็เคืองใจดังนัดทีฝนเขินขาด เฮาจงมาฮอดไท้ถามเค้าบ่ฝน๚ อันว่าสมนัดทีน้ำเทโวใผบ่ส่องเห็น
ແລວ ກໍຫາກຕົກແຕຝາຝົນແທດັງຝົນແທດັງຝົນ ໃຜຜູເຫັນແທຍາອຳຮີບບອກມາ
แล้ว ก็หากตกแต่ฟ้าฝนแท้ดังฝนแท้ดังฝน ใผผู้เห็นแท้ยาอำฮีบบอกมา
ທອນ ເຮົາຈັກໄປລຳຢຽມດູເຄົາບໍຝົນ᪫ ແຕນັນພຽານາກໄຫວໝາຽບອບພູທອນ
ทอน เฮาจักไปลำเยี่ยมดูเค้าบ่ฝน๚ แต่นั้นพญานากไหว้หมายบอบพูทอน
ຈອມຫົວໄຝຕົນດຽວບໍແວນໜາເຈົາ᪫ ເຣົາຈັກເລົາພາກພືນປາງກອນນີທານກອນເນິ ອັນວາສົນລະທາຈັກ
จอมหัวไฝตนเดียวบ่แว่นหน้าเจ้า๚ เราจักเล่าพากพื้นปางก่อนนิทานก่อนเนอ อันว่าสนละทาจัก
ບໍຝົນມີແທ᪫ ອັນທີສົນ᪫ ອັນທີຍອ຺ສເຂົາເສມັນນັນພຽາອີນເສິວຽລາ຺ສຈີງແລວ᪫ ຍັງມີສັ຺ສຕະບົວລະພັນແວ຺ສ
บ่ฝนมีแท้๚ อันที่สน๚ อันที่ยอดเขาเสม็นนั้นพญาอินเสวยลาดจิงแล้ว๚ ยังมีสัดตะบัวละพันแวด
ລອມລະວັງອອມດັງດຽວ᪫ ອັນວາເຂົາເສມັນນັນຍັງສູງສ຺ູສຍີງຈີງແລວ ໘ ໝືນ ໔ ພັນໂຍ຺ສ
ล้อมละวังอ้อมดังเดียว๚ อันว่าเขาเสม็นนั้นยังสูงสุดยิ่งจิงแล้ว ๘ หมื่น ๔ พันโยด
ເຂົາເປັນຍອ຺ສດາມຍອ຺ສສູງ᪫ ດສັະຕ຺ຕະບົວລະພັນນັນຍັງສູງພຽງຖອງ ລຳດັບເຂົາສູຖານເສມິ
เขาเป็นยอดด้ามยอดสูง๚ ดอยสัตตะบัวละพันนั้นยังสูงเพียงถอง ลำดับเข้าสู่ถานเสมอ
ດາມດັງແຄນ᪫ ຍັງມີດນຶງນັນສູງຖອງເຂົາເສມັນທີນັນເປັນເມິອງແຖນຢູເສິວຽສົມສາງ᪫ ອັນວາເມິອງແຖນ
ด้ามดังแคน๚ ยังมีดอยนึงนั้นสูงถองเขาเสม็นที่นั้นเป็นเมืองแถนอยู่เสวยสมส้าง๚ อันว่าเมืองแถน
ຍັງມີນຳຄູງຄາສະໃຫຽ᪫ ແຖນກໍເປັນຜູເຝົາປະສົງຫຼີນສວງເຣິອ᪫ ຍາມເມິອຮວນໆຝາປ຺ລີໃໝເດິອນ໖ ເຂົາກໍນຳ
ยังมีน้ำคุงคาสะใหย่๚ แถนก็เป็นผู้เฝ้าปะสงหลี้นสวงเรือ๚ ยามเมื่อฮวน ๆ ฟ้าปลีใหม่เดือน ๖ เขาก็นำ
ເມິອເຖິງແຖນກຼາວຂໍລຫຼີນ ພຽາແຖນເຈົາບໍມີຂີນຂັ຺ສອາ຺ສ᪪ ຍັງເລົາໃຫການຫຼີລນຳ
เมือเถิงแถนกล่าวขอลอยหลี้น พยาแถนเจ้าบ่มีขีนขัดอาดฯ ยังเลาให้กานหลีลอยน้ำ
ແກວງຫາງ᪫ ສົນໆພອມນາໂຄນາກໃຫຽ ຕີຝາ຺ສນຳສງວນຫຼີນຊວງກັນ᪫ ອັນວາສະໃຫຽ
แกว่งหาง๚ สน ๆ พ้อมนาโคนากใหย่ ตีฟาดน้ำสงวนหลี้นซวงกัน๚ อันว่าสะใหย่
ກວາງຣຽກຊືຄູງຄາ ກໍຈີງພັງເພລົງທໍພູເປັນກອນ᪫ ລົມແຂງກາຄືຄົມມີ຺ສຂູດກໍເລົາເລິຽຫອບອູມຍໍຖີມໃສເສມັນ
กว้างเรียกชื่อคุงคา ก็จีงพังเพลงท่อพูเป็นก้อน๚ ลมแขงก้าคือคมมีดขูดก็เลาเลยหอบอุ้มยอถิ้มใส่เสม็น
ຄອນນຳກວາງຝາ຺ສລຽມເຂົາເສມັນ ກໍເລົາເຄັງໆດັງເມັກກະຈວນທ຺ລາຽຝົງ᪫ ກໍຈີງລົງທົວພືນທໍລະນີໃນໂລກ
คอนน้ำกว้างฟาดเหลี่ยมเข้าเสม็น ก็เลาเคงๆ ดังเมกกะจวนทลายฟ่ง๚ ก็จิงลงทั่วพื้นทอละนีในโลก
ເຣົານີ ຄົນຈີງຣຽກວາສົນລະທີ ໖ ປ຺ລີກຼາວມາເຣົາຣູ᪫ ເພິອວາສົມພານເຈົາພູມີ
เรานี้ คนจิงเรียกว่าสนละที ๖ ปลีกล่าวมาเรารู้๚ เพื่อว่าสมพานเจ้าพูมี
ແຂງຂົມ ມະນ຺ຸສສະໂລກລຳທັງຄາຽສວຽໄຮ᪫ ແຖນກໍວີຕັກດວຽພູທອນສູກລືນ ກໍຈີງ
แขงข่ม มะนุดสะโลกลำทั้งค่ายส่วยไฮ่๚ แถนก็วิตักด้วยพูทอนสุกลื่น ก็จิง
ຫວງຫາມໄວຝົນຝາບໍໃຫລົງ᪫ ຄອມວານາກກຼາວແລວພະບາ຺ສລີງເຫັນ ກໍຈີງຖາມນາໂຄທີທາງຖັນ
หวงห้ามไว้ฝนฝ้าบ่ให้ลง๚ คอมว่านากกล่าวแล้วพะบาดลีงเห็น ก็จิงถามนาโคที่ทางถัน
ເຄົາ᪫ ອັນວາດາທາງທັນເຄົາເມິອງແຖນຍັງຮອ຺ສຮູບໍ ນາກກຼາວຕານທາງຂຶນບໍມີ᪫ ຜີວາເຂົາຂີວກົງຈັກແກວ
เค้า๚ อันว่าดาทางทันเค้าเมืองแถนยังฮอดฮู้บ่ นากกล่าวต้านทางขึ้นบ่มี๚ ผิว่าเขาขี่วกงจักแก้ว
ທຽານໄປຍັງຮອ຺ສຮູບໍ ນາກວາຮອ຺ສກໍເອ຺ສແຕພະແຜນແຜວຈົງເຈົາຜູດຽວ᪫ ອັນເມິອ
ทยานไปยังฮอดฮู้บ่ นากว่าฮอดก็เอดแต่พะแผ่นแผ้วจงเจ้าผู้เดียว๚ อันเมื่อ
ຜາ຺ບແພພຽາແຖນລິ຺ສທີມາກ ແຖນກໍຈົບເພັ຺ສພຽາຄຳຮູສາ຺ສຕະສີນ᪫ ນາກກຼາວເວົາ
ผาบแพ้พยาแถนลิดทีมาก แถนก็จบเพ็ดพยาคำฮู้สาดตะสิน๚ นากกล่าวเว้า
ຮູເຫັ຺ສທາງໄປດັງນັນ᪫ ກໍຈີງທົງຄຳຄຶ຺ສຢູຊີງມີ᪫ ພະຈີງປົງຄຳໃຫນາໂຄພຽານາກຜູຈົງແປງຫົນາງຫົນ
ฮู้เหดทางไปดังนั้น๚ ก็จีงทงคำคึดอยู่ชี่งมี่๚ พะจิงปงคำให้นาโคพยานากผู้จงแปง(หนนาง)หน
ທາງກໍຫັນຄູນຂຶນ᪫ ພໍແຕສູງພຽງພືນເມິອງແຖນ ຊະຖີ຺ສຢູນັນເນິ ເຣົາຈັກນຳໝູຊາງພົນຂຶນພາເລວ᪫ ເຮົາ
ทางก็หันคูนขึ้น๚ พอแต่สูงเพียงพื้นเมืองแถน ซะถิดอยู่นั้นเนอ เราจักนำหมู่ช้างพนขึ้นพาเลว๚ เฮา
ຈັກເຕົາດອມພຽາປາວໃນຮູທັງຊູພູຊແຮງຄູນຂຶນ᪫ ພຽານາກພະພໍໂດຽອາ຺ສ ພູມີ
จักเต้าดอมพญาป่าวในฮูทั้งชูพูซ่อยแฮงคูนขึ้น๚ พญานากพะพอโดยอาด พูมี
ອຳລາເລິຽສັງຄົນເມິອບານ᪫ ພະກໍທົງກົງຈັກແກວຜັນຄືນເຮັວຮີບຮອ຺ສຝັງນຳມີງຊົມ᪫
อำลาเลยสั่งคนเมือบ้าน๚ พะก็ทงกงจักแก้วผันคืนเฮ็วฮีบฮอดฝั่งน้ำมีงชม๚
ພະກໍບາຽເອົາຄອນໄປຕີຈູມປວກ᪫ ເຕຊະຄອນເຝິອນພືນແຜນດີນ᪫ ພຽາປວກຝາວຮີບອອກມາພຽນຫຼາຽຮ
พะก็บายเอาค้อนไปตีจูมปวก๚ เตชะค้อนเฝื่อนพื้นแผ่นดิน๚ พญาปวกฝ้าวฮีบออกมาเพียนหลายฮ้อย
ກືໂກ຺ສແສນເຫຼິອລົນ᪫ ທູນສູລີໄຫວພຽາຫຼວງຄັນຄາກ ບັ຺ສນີເປັນເຫັ຺ສຮອນເມິອງບານຫາງຝົນ᪫ ສູຈີງເອົາ
กือโกดแสนเหลือล้น๚ ทูนสุลีไหว้พญาหลวงคันคาก บัดนี้เป็นเหดฮ้อนเมืองบ้านห่างฝน๚ สูจิงเอา
ກັນພອມຄູນທາງຊນາມພາຽພູນ ເສັ຺ສທີໃຈເສມັນພູະຂອກດ᪫ ຍານານແທຄູນພ຺ລັນ
กันพ้อมคูนทางซ่อยนามพายพู้น เส็ดที่ใจเสม็นพูขอกดอย๚ อย่านานแท้คูนพลัน
ເຮັວຮິບ ໃຫຖີບຂຶນເຖິງຝາຮອ຺ສແຖນ᪫ ເຮົາຈັກຍໍພົນຂຶນເລັວແຖນມີຍອນໃຫແຖນ
เฮ็วฮีบ ให้ถีบขึ้นเถิงฟ้าฮอดแถน๚ เฮาจักยอพนขึ้นเล็วแถนมีย้อนให้แถน
ຊວຽນຳຝາເມິອງນາກຊູມເຢັນ᪫ ແຕນັນພຽາປອກພອມໂດຽວາ຺ສພູນີ ເຂົາກໍເອົາກັນໄປຄູນມີຊາ᪫ ຍາບໆພອມ
ชวยน้ำฟ้าเมืองนากชุ่มเย็น๚ แต่นั้นพญาปอกพ้อมโดยวาดพูนี เขาก็เอากันไปคูนมิช้า๚ ยาบๆ พ้อม
ພຽາປວກທັງມວນ ເຂົາກໍຍົນໆຫຼາຽບໍສັງຂຽາໄດ᪫ ເມິອນັນຣາຊາໄທຊະເດັຈຄືນເຮັວຮີບ ເຖິງທີຜາສາ຺ສກວາງ
พญาปวกทั้งมวน เขาก็ย่นๆ หลายบ่สังขยาได้๚ เมื่อนั้นราชาไท้ซะเด็จคืนเฮ็วฮีบ เถิงที่ผาสาดกว้าง
ຈອມເຈົາຢູຄອງ᪫ ເມິອນັນຫືນໆ ພອມພຽານາກໃນສມ຺ູສດູເຫຼິອຫຼາຽບໍສັງຂຽາໄດ᪫
จอมเจ้าอยู่คอง๚ เมื่อนั้นหื่นๆ พ้อมพญานากในสมุดดูเหลือหลายบ่สังขยาได้๚
ແຕນັນເຂົາກໍຜັນຜຽອງອູມຕີ຺ສກໍຕັງມັນຂຶນກໍສູງ᪫ ປາກກໍຂົມຕີນຂຶນຄູນຖົມທາງນອກ
แต่นั้นเขาก็ผันผยองอุ้มติดก่อตั้งมั่นขึ้นก่อสูง๚ ปากก็ข่มตีนขึ้นคูนถมทางนอก
ເລິຽແກນໝັນໂດຽດາມດັງພູ᪫ ນັບແຕຄູນທາງໄດ໓ປ຺ລີທັ຺ສທຽງ ກໍຈີງພຽາຈອມດຮອ຺ສເມິອງແຖນພູນ᪫
เลยแกนหมั้นโดยด้ามดังพู๚ นับแต่คูนทางได้ ๓ ปลีทัดเที่ยง ก็จีงพญาจอมดอยฮอดเมืองแถนพู้น๚
ຄອມວາບໍລະບວນແລວທັງຫຼາຽລາເລິກ ພຽານາກມາຂາບໄຫວທູນເຈົາບອກໝາຽ᪫ ແຕນັນຮາຊາໄທພຽາ
คอมว่าบอละบวนแล้วทั้งหลายลาเลิก พญานากมาขาบไหว้ทูนเจ้าบอกหมาย๚ แต่นั้นราชาไท้พญา
ຫຼວງຄັນຄາກ ເຈົາກໍຮັບພາກຕານຍໍຍອງວາດີ᪫ ເມິອນັນໂປງໂງງຄອງພຽາຫຼວງ
หลวงคันคาก เจ้าก็ฮับพากต้านยอย้องว่าดี๚ เมื่อนั้นโปงโงงคองพยาหลวง
ເຕິນປາວ ຈັ຺ສໄພນພົນຕືຮີບໂຮມ᪪ ສົນໆແສໃຊຮີບອາຊໄນ ຍົນໆໄປຊູເມິອງຍາ
เตินป่าว จัดไพ่น้อยพนตื้อฮีบโฮมฯ สนๆ แส้ใช้ฮีบอาชไน ย่นๆ ไปซุเมืองอย่า
ຊາ᪫ ຜັດນານໄດ໗ວັນໂຮມໄພ ມາພຳພອມຍາຊາຊູເມິອງ᪫ ແຕນັນຮືນໆພອມພົນພວກຫຼາຽເມິອງ
ช้า๚ ผัดนานได้ ๗ วันโฮมไพ่ มาพ่ำพ้อมอย่าช้าซุเมือง๚ แต่นั้นฮืนๆ พ้อมพนพวกหลายเมือง
ເຂົາກໍເນິອງນອງມາດັງຊາຽໄຫຼແລງ᪫ ແປ຺ສໝືນ ໔ ພັນພຽາພອມໃນກົງຊູມພູທີບ ເຂົາກໍໂດຽອາ຺ສ
เขาก็เนืองนองมาดังซายไหลแล่ง๚ แปดหมื่น ๔ พันพญาพ้อมในกงชุมพูทีบ เขาก็โดยอาด
ເລົາມາພອມຊູເມິອງ᪫ ອັນຈັກສັງຂຽາແທພົນແພນມີມາກ᪫ ນັນອານໄດແສນຕືຕີອັອກ
เลามาพ้อมซุเมือง๚ อันจักสังขยาแท้พนแพนมีมาก๚ นั้นอ่านได้แสนตื้อตีอ็อก
ໂຂ᪫ ກູນຊະໂລຊາງພາຽງາມແສນໂກ຺ສ ມັາມາກລົນແສນຕື໘ອັກໂຂ᪫ ກູນຊະໂລຊາງ
โข๚ กุนชะโลช้างพายงามแสนโกด ม้ามากล้นแสนตื้อ ๘ อักโข๚ กุนชะโลช้าง
ສັ຺ສທັນຂາວເຜິກມາຂາບນອມທູນເຈົາຢູຊະລອນ᪫ ນັນອານໄດ໘ໝື໔ພັນຕົວ ກູນຊະໂລມັາເຄິອງຄຳປະສົງຫາງ
สัดทันขาวเผิกมาขาบน้อมทูนเจ้าอยู่ซะลอน๚ นั้นอ่านได้ ๘ หมื่อ ๔ พันตัว กุนชะโลม้าเคื่องคำปะสงหาง
ພະກໍໂຮມພົນໄດ ກອງຫານຫຼາຽໝູ ຈັ຺ສໄພນໂຮມພອມຊູພຽາ ພໍກໍຫາຍາມໄດວັນຕີໄຊຽະໂຊກ ຍາມອູທັງລາຊາ
พะก็โฮมพนได้ กองหานหลายหมู่ จัดไพ่น้อยโฮมพ้อมซุพญา พ่อก็หายามได้วันตีไชยะโชก ยามอุทั้งลาชา
ພະຍອ຺ສເມິອງຍົວລະຍາ຺ສ᪪ ພະກໍເອົານາງແກວອູດອນກູະລູະທີບທົວຂະພາໃຊວງໄປພະບາ຺ສ
พะยอดเมืองยัวละยาดฯ พะก็เอานางแก้วอุดอนกุลุทีบทัวขะพาใช้ช่วงไปพะบาด
ແທບທວງ᪫ ຝັງຍີນຫືນໆກອງໆເສັບຊະບັ຺ສໄຊພູນເຍິຮົມເປວຮົມຂາວດວງກັງ᪫ ລີງ
แทบทวง๚ ฟังยินหื้นๆ ก้องๆ เสบซะบัดไชพู้นเยอฮ่มเปวฮ่มขาวดวงกั้ง๚ ลีง
ເຫັນຝູນໆເປິອງປະຄືໄຊໄປກອນພູນເຍິ ພຽານາກເຈົາຍໍນີວບອກທາງ᪫ ຍາມນັນພຽາຄ຺ູສພອມພຽາ
เห็นฝุ่นๆ เปื้องปะคือไชไปก่อนพู้นเยอ พญานากเจ้ายอนิ้วบอกทาง๚ ยามนั้นพญาคุดพ้อมพญา
ນາກທຳຊະຫາຽກໍເພິᩬສົມພານພະສັງສອນຂາເຈົາ᪫ ᪫ ບີນບົນຢືນພຶງຄນານົກປາກໍໄປ ເຂົາກໍບີນແອວລອມ
นากทำซะหายก็เพื่อสมพานพะสั่งสอนข้าเจ้า๚ บินบนยืนพึงคนานกป่าก็ไป เขาก็บินแอ่วล้อม
ພຽາເຈົາຄ຺ູສຫຼວງ᪫ ສັ຺ສຕົວມີພີ຺ສຮາຽເຜິງຕໍແຕນເຫຼິອງກໍໄປ ເຂົາກໍຂັນອາສາ
พญาเจ้าคุดหลวง๚ สัดตัวมีพิดฮ้ายเผิ้งต่อแตนเหลืองก็ไป เขาก็ขันอาสา
ກອນພະອົງມີຢານ᪫ ອືທືພອມບີນບົນມົວມື຺ສ ຄືນໆກອງຄວງຝາຝັງເຝິອນ᪫ ບີນສອ຺ສແສວ
ก่อนพะองมิอย้าน๚ อื้อทื่อพ้อมบินบนมัวมืด คืนๆ ก้องควงฟ้าฝังเฝือน๚ บินสอดแสว
ຄນາມອ຺ສຫົວສີນກໍໄປ ຂັນອາສາຊູຕົວມີຢານ᪫ ຈັງໄຮຮາຽເສິອເຫຼິອງອາຽໂຄງກໍໄປ ຄູມມູມໝີໝູ
คนามอดหัวสินก็ไป ขันอาสาซุตัวมิอย้าน๚ จังไฮฮ้ายเสือเหลืองอ้ายโค่งก็ไป คูมมูมหมีหมู
ເໝິອຽເຫັນອົມ᪫ ຫຼັງເຝິອພອມຄນາເຫັນຫາງການກໍໄປ ເຕັນໄຕໄມຄນາເນິອຄາງລີງ᪫ ເຂົາກໍສາພອມເລັວ
เหมือยเห็นอ้ม๚ หลังเฝือพ้อมคนาเห็นหางก่านก็ไป เต้นไต่ไม้คนาเนื้อค่างลิง๚ เขาก็สาพ้อมเล็ว
ແຖນບໍມີຢອນ ຕະປາກຮອງສຽງຫາວຄືນເຄັງ᪫ ຣາຊະສີພອມພຶງຄນາໝາຈິກຈອກ
แถนบ่มีอย้อน ตะปากฮ้องเสียงห้าวคื้นเคง๚ ราชะสีพ้อมพึงคนาหมาจิกจอก
ກໍໄປ ແລນລີນໄກທັງເໝັນໝູຫອນ᪫ ເຂົາກໍຊົມຊືນພອມຂັນຕໍອາສາທັງເຫຼິອມເຫຼົາ
ก็ไป แลนลิ้นไก่ทั้งเหม็นหมูหอน๚ เขาก็ชมชื่นพ้อมขันต่ออาสาทั้งเหลือมเหล่า
ເງິອກງູໄປພອມ᪫ ພົນຫຼວງລອມລະວັງໄປທູກໝູແຫນແຮເຈົາບູນກວາງອອກລະວັງ᪫ ຟັງຍີນຄືນໆກອງ
เงือกงูไปพ้อม๚ พนหลวงล้อมละวังไปทุกหมู่แหนแฮ่เจ้าบุนกว้างออกละวัง๚ ฟังยินคืนๆ ก้อง
ສຽງເສັບນົນຕີພູນເຍິມັນນັນຄືນເຄັງຄູງຝາ᪫ ຝູງໝູຄົນເຊັງຊາຈາຽຂຽດຕະປາ຺ສ ຖືທວນບຽງຫອກ
เสียงเสบนนตีพู้นเยอมันนั้นคื้นเคงคุ้งฟ้า๚ ฝูงหมู่คนเช็งชาจ่ายเขียดตะปาด ถือทวนเบี่ยงหอก
ຕອງແຫນເຈົາ᪫ ຝູງໝູພຽານາກເຈົານີລະມີ຺ສເປັນຄົນ ຖືທະນູທອງແຮພະອົງ
ต้องแหนเจ้า๚ ฝูงหมู่พญานากเจ้านิละมิดเป็นคน ถือทะนูทองแฮ่พะอง
ຂວາຊາຽ᪫ ຫຼີງເຫັນຫືນໆພອມພຽານາກໃຫຽຫຼາຽເມິອງ᪫ ເຂົາກໍທົງພາຽສານແຫ
ขวาซ้าย๚ หลีงเห็นหื้นๆ พ้อมพญานากใหย่หลายเมือง๚ เขาก็ทงพายสานแห่
ພະອົງຫຼັງໜາ᪫ ພະກໍຄຜໍຢຽມເດັຽລະດາ຺ສໂຍທາ ມົນທົນຄັບແຜນດີນດາຝືນ᪫ ນຳຫຼັງຊພຶງຄນາກົບຂຽດ᪫ ບີນ
พะองหลังหน้า๚ พะก็คอยผ่อเยี่ยมเดียละดาดโยทา มนทนคับแผ่นดินดาฝืน๚ นำหลังซ่อยพึงคนากบเขียด๚ บิน
ຜານຟາພຽາເຈົາຄ຺ູສຫຼວງ᪫ ຫັ຺ສຊະດີລີງພອມພຶງຄນາລີງຄາງຫາງກາວພອມເຫັນອົມໝູທະນີ᪫ ທັນທີມົນທົນກາ
ผ่านฟ้าพญาเจ้าคุดหลวง๚ หัดซะดีลิงพ้อมพึงคนาลิงค่างหางกาวพ้อมเห็นอ้มหมู่ทะนี๚ ทันทีมนทนก้า
ນຳຕີນພູວະນາ຺ສ ໝູນັນໄທຮົມກວາງກາງກັງອອກລະວັງ᪫ ທີນັນສຽງສນັນຊາງງາຂາວເດັຽ
นำตีนพูวะนาด หมู่นั้นไทฮ่มกว้างกางกั้งออกละวัง๚ ที่นั้นเสียงสนั่นช้างงาขาวเดีย-
ລະດາ຺ສ ຍາບໆກັງກາງພອມຮົມພຽງ᪫ ໝູນັນ໘ໝືນ໔ພັນພຽາພອມອາສາພູວະນາ຺ສ ເຂົາ
ละดาด ยาบ ๆ กั้งกางพ้อมฮ่มเพียง๚ หมู่นั้น ๘ หมื่น ๔ พันพญาพ้อมอาสาพูวะนาด เขา
ນັນຫານຕໍຊາງແຖນຝາບໍກົວທັນທີຊະເພິກຊາງຂາວເຜິກທັງມວນ ໝູນັນແຫນແຮພະອົງຂວາຊາຽ᪫᪫
นั้นหานต่อช้างแถนฟ้าบ่กัวทันทีชะเพิกช้างขาวเผิกทั้งมวน หมู่นั้นแหนแฮ่พะองขวาซ้าย๚๚
ທັນທີຮົງໆເຫຼິອມເຈັ຺ສປະການແກວກູ ອັນນັນຜາສາ຺ສຕັງຫຼັງຊາງແມນພະອົງ᪫ ອູດອນແກວກັນລະຍາທຽມ
ทันทีฮงๆ เหลื่อมเจ็ดปะกานแก้วกู อันนั้นผาสาดตั้งหลังช้างแม่นพะอง๚ อุดอนแก้วกันละยาเทียม
ແທບ ສອງແຈມເຈົາທົງຊາງຮວມກັນ᪫ ທັນທີຊະພັງພອມຖືຫອກຄໍຄຳ᪫ ທວາຽ
แทบ สองแจ่มเจ้าทงช้างฮ่วมกัน๚ ทันทีซะพังพ้อมถือหอกคอคำ๚ ทวาย
ຍອງຂາວແຮພະອົງໄປປາວ᪫ ໝູນັນຄົນເຊັງຊັນຂາລາຽຂຽດຕະປາ຺ສຜົມກົນບັງເຂົາ
ยองขาวแฮ่พะองไปป่าว๚ หมู่นั้นคนเช็งชั้นขาลายเขียดตะปาดผมก้นบังเข้า
ແນບໃນ᪫ ທັນທີຍົນໆຍາຽປະຄືໄຊໄປກອນ ງາມຊະລາຽທັງເອເຄິອງຂາວ᪫ ໝູນັນພຽານາກເຈົາອັນຢູໃນສ຺ູສ
แนบใน๚ ทันทีย่นๆ ยายปะคือไชไปก่อน งามชะลายทั้งเอ้เคื่องขาว๚ หมู่นั้นพญานากเจ้าอันอยู่ในสูด
ນີລະມີ຺ສເປັນຄົນແຫພຼະອົງຫົວໜາ᪫ ອັນວາປີ຺ສຕາໄທມາດາພະແມພະອົງນັນ ສອງເຖົາຍັງຄຄຳຄູນບານຢູ
นิละมิดเป็นคนแห่พละองหัวหน้า๚ อันว่าปิดตาไท้มาดาพะแม่พะองนั้น สองเถ้ายังคอยค้ำคูนบ้านอยู่
ເມິອງ ແຕນັນພູມີເຈົາຊເດັ຺ສໄປໂດຽດວນ ເຖິງທີເຄົາທາງແທຮອດພູ᪫ ພະກໍໄຫຼຫຼັງຊາງ
เมือง แต่นั้นพูมีเจ้าซเด็ดไปโดยด่วน เถิงที่เค้าทางแท้ฮอดพู๚ พะก็ไหลหลังช้าง
ມາເລົາເມິອງມອງ ແຊວໆ ຄົນຊືນຊົມປີນຂຶນ᪫ ບັດນີເຣົາຈັກເຫັນເມິອງຝາພຽາ
มาเลาเมืองมอง แซวๆ คนชื่นชมปีนขึ้น๚ บัดนี้เราจักเห็นเมืองฟ้าพญา
ແຖນເສິວຽຢູຈີງແລວ ຂໍໃຫມີໂຊກແພເທມາງໝູແຖນ᪫ ເຣົາຈັກເອົາສາວຝາເປັນເມັຽສົມເສັບ ຍູທາງ
แถนเสวยอยู่จิงแล้ว ขอให้มีโชกแพ้เทม้างหมู่แถน๚ เราจักเอาสาวฟ้าเป็นเมียสมเสบ อยู่ทาง
ຊົມເສັບຊອບສາວຟາອີມກໍໃຈ᪫ ເພິນຫາກຜາກົ຺ສແທສາວສວັນງາມຍີງຈີງແລວ ຄີງອອນອວນປານຝາຽ
ชมเสบชอบสาวฟ้าอิ่มก็ใจ๚ เพิ่นหากผากดแท้สาวสวันงามยิ่งจิงแล้ว คิงอ่อนอ้วนปานฝ้าย
ດີ຺ສກົ຺ສ᪫ ເຣົາຈັກຊົມຈູບແກມນນາ຺ສເສນຫາຢູທາງຊົມນາງງາມພະຍອ຺ສສາວສວັນຝາ᪫
ดีดกด๚ เราจักชมจูบแก้มน้อยนาดเสน่หาอยู่ทางชมนางงามพะยอดสาวสวันฟ้า๚
ອັນນີໂຍທາຕານຈາກັນເວົາມວນທູກປາກສງວນຫຼີນໂກກຄວມ᪫ ພໍເມິອໄຫຼຫຼາມຂຶນ
อันนี้โยทาต้านจากันเว้าม่วนทุกปากสงวนหลี้นโกกควม๚ พอเมื่อไหลหลามขึ้น
ເທັງພູສ຺ູສຜໍ ສູງແປກຝາຫຼີນຢຽມຜໍຄາວ᪫ ພຼະບາ຺ສເຈົາຄຜໍຫຼຽວລົງພະກໍເຫັນຊູມພູທີບເຣົາດູນ᪫
เท็งพูสุดผ่อ สูงแปกฟ้าหลี้นเยี่ยมผ่อคาว๚ พละบาดเจ้าคอยผ่อเหลียวลงพะก็เห็นชุมพูทีบเราดูน้อย๚
ພະກໍຫຼີງດູນຳສມ຺ູສຫຼວງຍາວຍານພູນເຍິ ຊູມພູທີບນດູດາມທໍຫີວງ᪫ ພະກໍເຫັນເຂົາເສນັມຕັງຄດູສ຺ູສຜໍຍາບໆ
พะก็หลีงดูน้ำสมุดหลวงยาวย่านพู้นเยอ ชุมพูทีบน้อยดูด้ามท่อหีหวง๚ พะก็เห็นเขาเสน็มตั้งคอยดูสุดผ่อยาบๆ
ເຫຼິອມແສງແກວສອງຂຽວ᪫ ຫຼີງເຫັນດສັ຺ສຕະບົວລະພັນຕັງເປັນຖັນເດັຽລະດາ຺ສພູນ
เหลื่อมแสงแก้วส่องเขียว๚ หลีงเห็นดอยสัดตะบัวละพันตั้งเป็นถันเดียละดาดพู้น-
ເຍິ ວຽນແວ຺ສລອມເສມັນຕັງຢູກາງ᪫ ຝູງໄພນທູກໝູເສນາເຂົາກໍຄຕາດູຊູຄົນຫຼີງຢຽມ
เยอ เวียนแวดล้อมเสม็นตั้งอยู่กาง๚ ฝูงไพ่น้อยทุกหมู่เสนาเขาก็คอยตาดูซุคนหลีงเยี่ยม
ເຂົາກໍແຊວໆຫາງນັນເນິອງສຽງສນັນ ອັນນັນເປັນແມນຳທັງ໔ແງອະໂນມ᪫ ໄຫຼວຽນອອມເຂົາເສມັນ໓ຮອບ
เขาก็แซวๆ หางนั้นเนืองเสียงสนั่น อันนั้นเป็นแม่น้ำทั้ง ๔ แง่อะโนม๚ ไหลเวียนอ้อมเขาเสม็น ๓ ฮอบ
ຈີງອອກເປັນແມນຳທັງ໔ຫວາງດ᪫ ແຕນັນຫຼາຽວັນໄດຫຼາຽຄືນມີມາກ ມືສືບມືນານໄດ໔ເດິອນ᪫ ກໍຫາກສູງ
จิงออกเป็นแม่น้ำทั้ง ๔ หว่างดอย๚ แต่นั้นหลายวันได้หลายคืนมีมาก มื้อสืบมื้อนานได้ ๔ เดือน๚ ก็หากสูง
ຝອກພົນບໍເຫັນທີບຊູມພູຄລົງເປັນມື຺ສມົວແສງສວີ᪫ ພເລົາເຖິງກີນຝາເມັກໝອກ
ฝอกพ้นบ่เห็นทีบชุมพูค่อยลงเป็นมืดมัวแสงสวี๚ พอยเลาเถิงกิ่นฟ้าเมกหมอก
ໜາວເຢັນ ຄລົງສ຺ູສຊົວຕາຂຽວສວີ᪫ ນັບແຕເດິນດູງດັນຂຶນສູເມິອງແຖນ ນານສອງ
หนาวเย็น ค่อยลงสุดชั่วตาเขียวสวี๚ นับแต่เดินดุงดันขึ้นสู่เมืองแถน นานสอง
ປຼີຈີງຖອງເຖິງໄທ᪫ ພູມີໄທເຖິງແຖນເມິອງໃຫຽ ພະບອກໃຫຄ຺ູສນາກພອມແປງຕັງກໍວຽງ᪫ ຄ຺ູສນາກພອມ
ปีจิงถองเถิงไท้๚ พูมีไท้เถิงแถนเมืองใหย่ พะบอกให้คุดนากพ้อมแปงตั้งก่อเวียง๚ คุดนากพ้อม
ໂດອາ຺ສພູມີ ເຂົາກໍນີລະມີ຺ສເປັນວຽງຫີນເມກສູງເລິຽແລວ᪫ ມີທັງຄູເລິກລອມຕີນວຽງປະສິ຺ສລອບຫີນແກນກຼາເປັນ
โดอาดพูมี เขาก็นิละมิดเป็นเวียงหินเมกสูงเลยแล้ว๚ มีทั้งคูเลิกล้อมตีนเวียงปะสิดลอบหินแก่นกล้าเป็น
ເປັນຕາຽກຳແພງ᪫ ນາກກໍນີລະມີ຺ສຕັງໂຮງໃຫຽຄູຽຄຳທາງຮີບຍາວໝືນວາພັນຫອງ᪫ ບໍລະ
เป็นตายกำแพง๚ นากก็นิละมิดตั้งโฮงใหย่คุ้ยค้ำทางฮีบยาวหมื่นวาพันห้อง๚ บอละ-
ບວນແລວພູມີເຊົາຈອດແກເຄິອງຊາງຮຽງຮານຍາງເຊິງ᪫ ພະກໍລີລາຍາຽເມິອໂຮງເຖິງ
บวนแล้วพูมีเซาจอดแก้เคื่องช้างเฮียงฮ้านย่างเชิง๚ พะก็ลีลายายเมือโฮงเถิง
ແຖນ ສີແຈມເຈົານາງນນັງແຝງ᪫ ຍາບໆເຫຼິອມໄກວແກວງຈາມອນ ເສນາເນິອງແຫພະອົງເມຊະລາຽ
แถน สีแจ่มเจ้านางน้อยนั่งแฝง๚ ยาบๆ เหลื่อมไกวแกว่งจามอน เสนาเนืองแห่พะองเมซะลาย
ໂ᪫᪫ ຄືນໆກອງສຽງເສັບນັນເນິອງພູນເຍິ᪫ ອໍລະຊອນສຽງຄືນເຄັງຄູງຟາ᪫ ພະກໍເຕິນເຂົາໃຫຍີງຊະບູລະມອກໃຫຽ
โ๚๚ คืนๆ ก้องเสียงเสบนั้นเนืองพู้นเยอ๚ ออละชอนเสียงคื้นเคงคุ้งฟ้า๚ พะก็เตินเขาให้ยิงชะบูละมอกใหย่
ສຽງສນັນເທົາເມິອງກວາງແຫງແຖນ᪫ ແຕນັນພຽາແຖນໄດຍີນສຽງລະມອກໃຫຽ
เสียงสนั่นเท่าเมืองกว้างแห่งแถน๚ แต่นั้นพญาแถนได้ยินเสียงละมอกใหย่
ຮວາເສິກລວງເຂົາເມິອງບານແຫງເຮົາ᪫ ແຊວໆທວງທັງເມິອງສຽງສນັນພູນເຍິ ແຖນ
ฮ้อยวาเสิกล่วงเข้าเมืองบ้านแห่งเฮา๚ แซวๆ ท่วงทั้งเมืองเสียงสนั่นพู้นเยอ แถน
ຈີງໃຊຖີບມັາໄປຢຽມລຳດູ᪫ ຍາບໆເຕັນມາແລນຊຳໆເຂົາມາເຖິງຖອງເບິງ᪫ ເຫັນວຽງຕາຽະເຫັນທັງ໙໓
จิงใช้ถีบม้าไปเยี่ยมลำดู๚ ยาบๆ เต้นม้าแล่นซำๆ เข้ามาเถิงถองเบิ่ง๚ เห็นเวียงตายะเห็นทั้ง ๙๓
ຫຼາຽລົນເຕັມນາທົງໃຫຽ ຊາງຄືນເຄົາທັງມາອະເນັກນອງ ເມິອນັນຝູງໄທໃຊຖາຍັງເຫັ຺ສ ເຂົາກໍໄຂປາກຕານ
หลายล้นเต็มนาท่งใหย่ ช้างคืนเค้าทั้งมาอะเนกนอง เมื่อนั้นฝูงไทใช้ถ้ายังเหด เขาก็ไขปากต้าน
ສຽງຫາວບໍກົວ᪫ ສູນີຢູປາເທັ຺ສຫອງຫົນແຫງເມິອງໃດກໍຈີງນຳພົນມາຮອ຺ສເມິອງພາຽ
เสียงห้าวบ่กัว๚ สูนี้อยู่ปาเทดห้องหนแห่งเมืองใดก็จิงนำพนมาฮอดเมืองพาย-
ພີ᪫ ເມິອນັນພົນຫານກາພຽາຫຼວງຄັນຄາກຊີຮາງໃຫເຫັນເຄົາທີມາ᪫ ຕູນີຢູປະເທັ຺ສທາວ
พี้๚ เมื่อนั้นพนหานก้าพญาหลวงคันคากชี้ฮ่างให้เห็นเค้าที่มา๚ ตูนี้อยู่ปะเทดท้าว-
ຊັນຊືຊູມພູ ເພິອວາມາຖອງເຖິງເລັວແຖນຝາ᪫ ແຕນັນທູຕາເຈົາຝາແຖນຖາມທີ ອັນວາຜູທີເຫງົາສູນັນຊືໃດ
ชั้นชื่อชุมพู เพื่อว่ามาถองเถิงเล็วแถนฟ้า๚ แต่นั้นทูตาเจ้าฟ้าแถนถามที อันว่าผู้ที่เหง้าสูนั้นชื่อใด
ເຂົາກໍຕານຫຼາວຖຈາຕອບສຽງແຂງ ອັນວານາມ຺ມະກອນພະຍອ຺ສເມິອງຕູນັນ᪫ ຊືວາຣາຊາໄທພຽາຫຼວງຄັນຄາກ
เขาก็ต้านหลาวถ้อยจาตอบเสียงแข็ง อันว่านามมะกอนพะยอดเมืองตูนั้น๚ ชื่อว่าราชาไท้พญาหลวงคันคาก
ຈັກກະແຜນແຜວໄຊໂຍແພຜາບແຖນວາອັນ᪫ ເຂົາກໍກົມຂາບໄຫວພະບາ຺ສອົງ
จักกะแผ่นแผ้วไชโยแพ้ผาบแถนว่าอั้น๚ เขาก็ก้มขาบไหว้พะบาดอง-
ແຖນກໍເພິອຊາວຊູມພູຫາງຝົນເຂິນແລງ᪫ ບັ຺ສນີເຂົາກໍໄຫຼພົນຂຶນມາເລັວພະບາ຺ສ
แถนก็เพื่อชาวชุมพูห่างฝนเขินแล้ง๚ บัดนี้เขาก็ไหลพนขึ้นมาเล็วพะบาด
ວາຈັກຝັນແປຼມາງເມິອງບານມູນທະລາຽ᪫ ແຕນັນແຖນກໍຝັງພາກຖຂາມະຫາ຺ສທູຕາ ພະກໍກຳມືຕີຝາ຺ສ
ว่าจักฝันแปลม้างเมืองบ้านมูนทะลาย๚ แต่นั้นแถนก็ฟังพากถ้อยข้ามะหาดทูตา พะก็กำมือตีฟาด
ໜອມໃຈຝູ᪫ ບັ຺ສນີກູຈັກໄປເລັວທາວຣາຊາຄັນຄາກຈີງແລວ ສັງວາດູງາຽແທງາມພົນບໍຢຳ᪫ ຊູຄົນຊູໃຫຽຕາມ
หนอมใจฟู๚ บัดนี้กูจักไปเล็วท้าวราชาคันคากจิงแล้ว สังว่าดูง่ายแท้งามพนบ่ยำ๚ ซูคนซูใหย่ตาม
ເຫັ຺ສສົມພານ ສັງວາມາຜວນຜິ຺ສໂອ຺ສຊະຫາວໂງແງນ᪫ ທານຫາກທົງລິທ຺ຘີກາລືຊາໃນໂລກ
เหดสมพาน สังว่ามาผวนผิดโอดซะหาวโง่แง่น๚ ท่านหากทงลิทธีก้าลือชาในโลก
ສັງບໍແຕງນຳຝາຝົນໃຫຊູປ຺ລີ᪫ ເຣົາກໍເປັນໃຫຽແທເສິວຽລາ຺ສຕາມຄອງ ບໍໄດເປັນທາ
สังบ่แต่งน้ำฟ้าฝนให้ซูปลี๚ เราก็เป็นใหย่แท้เสวยลาดตามคอง บ่ได้เป็นทา-
ສາແຕງຝົນໃຜແທ᪫ ໂອ຺ສວາຫາມາແທປີນພູມາສູກູນໍ ກູຈັກຝັນແປມາງບາຽຖີມກຶງລົງ᪫ ຄອມວາພ᪫
สาแต่งฝนใผแท้๚ โอดว่าหามาแท้ปีนพูมาสู่กูนอ กูจักฟันแปม้างบายถิ้มกึ่งลง๚ คอมว่าพอ๚
ກຼາວແລວລອງປາວຕີເຕິນ ຈັ຺ສພົນໂຮມຊູພຽາດູຖານ᪫ ສົນ ໆ ເຕັນເສນາໂຮມຮີບ ຍາໄດຊາໂຮມພອມທຽວພ຺ລັນ
กล่าวแล้วล้องป่าวตีเติน จัดพนโฮมซูพญาดูถ่าน๚ สน ๆ เต้นเสนาโฮมฮีบ อย่าได้ช้าโฮมพ้อมเทียวพลัน
᪫ ແຕນັນແຖນເລິງພອມແຖນລᩬໍແຖນຫຼໍກໍມາ ຄືນ ໆ ພອມພົນຕືຕີວອະໂຂ᪫ ຊະເພິກ
๚ แต่นั้นแถนเลิงพ้อมแถนลอแถนหลอก็มา คืน ๆ พ้อมพนตื้อติ่วอะโข๚ ซะเพิก
ຊາງເດັຽລະຕາ຺ສງາຂາວພູນເຍິ ອາຊະໄນແສນໂກ຺ສກືມາພອມ᪫ ຊະເພິກພອມເຕິນແຕງໂຍ
ช้างเดียละตาดงาขาวพู้นเยอ อาชะไนแสนโกดกือมาพ้อม๚ ซะเพิกพ้อมเตินแต่งโย-
ທາ ຝູງໝູໄທຜາລາຫອກກຽງຫຼາຽຕື᪫ ໝູໄທສີງໂຮງ ພອມຊະບູຫຼວງເຄົາຄຶນ ຝູງໝູໄທໜາຈາງ
ทา ฝูงหมู่ไทผาลาหอกเกี้ยงหลายตื้อ๚ ฝูงหมู่ไทสิงโฮง พ้อมซะบูหลวงเค้าคืน ฝูงหมู่ไทหน้าจ้าง
ທະນູແກວສາຕ຺ຕະສີນ᪫ ເຂົາກໍຈາຕານແຖລງຄວາມແຂງຂົມ ຕູບໍໄດຢອນຢານຊາວໃຕທີບຄົນ᪫ ເຮົາກໍກົວແຕອີນຕາ
ทะนูแก้วสาตตะสีน๚ เขาก็จาต้านแถลงความแข็งข่ม ตูบ่ได้อย้อนอย้านชาวใต้ทีบคน๚ เฮาก็กัวแต่อินตา
ເຈົາທົງສອນອົງປະເສິ຺ສບໍຮູ ອັນແຕຄົນລູມຝາບໍມີຢານທໍໃດ᪫ ຄັນວາໂຮມພົນແລວພຽາ
เจ้าทงสอนองปะเสิดบ่ฮู้ อันแต่คนลุ่มฟ้าบ่มีอย้านท่อใด๚ คั้นว่าโฮมพนแล้วพญา
ແຖນຫາໂຍກ ຍາມມາໄຊກໍຈີງຊູຊົນຊາງ᪫ ພໍເມິອນະຂັ຺ສຕລືກຝາຖືກນວຽມະຫາໄຊ ໝໍກໍ
แถนหาโยก ยามมาไชก็จิงชูชนช้าง๚ พอเมื่อนะขัดตลืกฟ้าถืกนวยมะหาไช หมอก็
ຍໍມືຖວາຽບອກພະອົງຈີງແຈງ᪫ ອັນນີນະຂັ຺ສຕະລືກຝາຖືກນວຽມະຫາໄຊ ໝໍກໍຍໍມືຖວາຽບອກພະອົງຈີງແຈງ᪫ ອັນນີນະ
ยอมือถวายบอกพะองจิงแจ้ง๚ อันนี้นะขัดตะลืกฟ้าถืกนวยมะหาไช หมอก็ยอมือถวายบอกพะองจิงแจ้ง๚ อันนี้นะ-
ຂັ຺ສຕະລືກຝາຖືກນວຽມະຫາໄຊແທແລວ ດີຫົວເທິອລູນເຂົາຈີແພ᪫ ຍາໄດຊົນດົນແທສອງທິບໍມີໂຊກເສັຽແລວ ດີທໍ
ขัดตะลืกฟ้าถืกนวยมะหาไชแท้แล้ว ดีหัวเทือลุนเขาจิแพ้๚ อย่าได้ชนดนแท้สองทีบ่มีโชกเสียแล้ว ดีท่อ
ຊົນແຕເຄົາເຮົາແພເພິນລືພະເຮິຽ᪫ ອັນໃຫດີຂນາ຺ສແທພັກຢູວັນດຽວກອນເທິນ ຫາກ
ชนแต่เค้าเฮาแพ้เพิ่นลือพะเอย๚ อันให้ดีขนาดแท้พักอยู่วันเดียวก่อนเทิน หาก
ຈັກມີໄຊແຂງຂົມເຂົາຂາມຍານ᪫ ພະກໍເຄັງໆຕານສູວາພາດານລືຈັກອົ຺ສຢູໄດ ການຮອນດັງໄຝ᪫
จักมีไชแข็งข่มเขาขามย้าน๚ พะก็เค็ง ๆ ต้าน สูว่าพาด่านลือจักอดอยู่ได้ การฮ้อนดังไฟ๚
ອັນນີບໍໃສຄອງດີແທເປັນໃຈຢ຺ູສຢູ ສູເຮິຽ ອັນເລັກໃຫຽລົນການຮອນທຽວພ຺ລັນ᪫ ເຂົາຈັກມາເລັວມາງເມິອງເຮົາເທຢາ຺ສ
อันนี้บ่ใสคองดีแท้เป็นใจหยุดอยู่ สูเอย อันเล็กใหย่ล้นการฮ้อนเทียวพลัน๚ เขาจักมาเล็วม้างเมืองเฮาเทยาด
ຄວນທີຍໍພົນໄປຕໍເລັວວັນນີຯ ຄວນວາພະກຼາວຕານຊະເດັ຺ສພາກວາຈາ ພູທອນທົງພາຽສານອອກວຽງຍົວລະຍາ຺ສ ᪫ ຝັງຍີນ
ควนที่ยอพนไปต่อเล็ววันนี้ฯ ควนว่าพะกล่าวต้านซะเด็ดพากวาจา พูทอนทงพายสานออกเวียงยัวละยาด ๚ ฟังยิน
ທວນໆກອງຊະບັ຺ສໄຊ ເຕິນປາວຝູງໝູເສເນັ຺ສພອມຄາຽແທພະອົງ᪫ ຝັງຍີນເຝິອງໆຝັນປະຄືໄຊໄປກອນ
ทวน ๆ กองซะบัดไซ เตินป่าวฝูงหมู่เสเนดพ้อมค่ายแท้พะอง๚ ฟังยินเฝือง ๆ ฟันปะคือไชไปก่อน
ຊາ຺ສໆຊາງຊະຖຽນຮອງຄືນເຄັງ᪫ ລີງເຫັນມາບໆເຫຼິອມຝອນຕາ຺ສຄາຄຳສົນໆປົນແລນເຕິນຕີນຊາງ᪫
ซาด ๆ ซ้างซะเถียนฮ้องคื้นเคง๚ ลีงเห็นมาบ ๆ เหลื่อมฟ้อนตาดคาคำสน ๆ ปนแล่นเตินตีนช้าง๚
᪫ ພໍເມິອເຖິງທົງຄຍາງຄຜໍເຫັນວຽງ ພະກໍເຕິນໂຍທາແຕງພາຽຂວາຊາຽ᪫ ຫົວຂວາໃຫຊົນຂວາຢາຢອນ
๚ พอเมื่อเถิงท่งคยางค่อยผ่อเห็นเวียง พะก็เตินโยทาแต่งพายขวาซ้าย๚ หัวขวาให้ชนขวาอย่าย้อน
ກຳປີກຊາຽຊົນຊາຽຢາຫົນເດັຽລະດາ຺ສຊອງຝູງໝູທະນູທອງ ສູກໍເອົາກັນຍີງຢາເຊົາຍາມນ᪫ ແມນວາອາຮົມພອມ
ก้ำปีกซ้ายชนซ้ายอย่าหนเดียละดาดช่องฝูงหมู่ทะนูทอง สูก็เอากันยิงอย่าเซายามน้อย๚ แม้นว่าอาฮมพ้อม
ຫວາຽຫຼວງລະມອກໃຫຽ ສູກໍຈັບແກງແກກຳແຫນຜາຜ຺ລຍງ᪫ ຄອມວາຜູຜານພືນພຽາໃຫຽແຖນ
หวายหลวงละมอกใหย่ สูก็จับแกงแก่กำแหนผ่าเผลี้ยง๚ คอมว่าผู้ผ่านพื้นพญาใหญ่แถน
ຫຼວງ ຢາຽພົນແພນອະເນັກນອງກອງລົນ᪫ ແຕນັນອືທືກຳພຽາຫຼວງຄັນຄາກ ເຂົາກໍໄຫຼໝູ
หลวง อยายพนแพนอะเนกนองกองล้น๚ แต่นั้นอื้อทื่อก้ำพญาหลวงคันคาก เขาก็ไหลหมู่
ຊາງຕົວກາອອກວຽງ᪫ ຍາບໆເປິອງປະຄືໄຊໄປກອນ ຝູງໝູໄທຮົມກວາງກາງກັງອອກວຽງ᪫ ເລິອນໆຊາງຂາວເຜິກສະທັນ
ช้างตัวก้าออกเวียง๚ ยาบ ๆ เปื้องปะคือไชไปก่อน ฝูงหมู่ไทฮ่มกว้างกางกั้งออกเวียง๚ เลื่อนๆ ช้างขาวเผิกสะทัน
ພູທອນທົງໃຫຽສູງພຽາຊາງ᪫ ພົນລະວັງລອມພົນແສນໂກ຺ສຫຼາຽສຳຊາງສານຊາງກາເຮິອງາ᪫ ກັບທັງຣາຊາທາວນາໂຄ
พูทอนทงใหย่สูงพญาช้าง๚ พนละวังล้อมพนแสนโกดหลายส่ำช้างสานช้างก้าเฮื่องา๚ กับทั้งราชาท้าวนาโค
ພຽານາກ ເຂົາກໍນີຣະມີ຺ສໃຫເປັນຊາງໂກ຺ສກື᪫ ນາກກໍທຳລິທ຺ຘີໃຫເປັນທະນູຝາຜາ ບີນຜານ
พญานาก เขาก็นิระมิดให้เป็นช้างโกดกือ๚ นากก็ทำลิทธีให้เป็นทะนูฟ้าผ่า บินผ่าน
ຝາພຽາເຈົາກ຺ູສທອງ᪫ ສົນໆພອມພືງຕາແຮງຖາວ ກາລະແລະຣູງທັງເຜິງຕໍແຕນ᪫ ອືທື
ฟ้าพญาเจ้ากูดทอง๚ สนๆ พ้อมพึงตาแฮ้งถ่าว กาละและรุ้งทั้งเผิ้งต่อแตน๚ อื้อทื่อ
ພອມໝີເໝິອຽເສິອໂຄງ ສຽງປີນຮອງດັງກອງຄືນເຄັງ᪫ ສົນໆເຕັນຄນາເຫັນຫາງການ ຄືນໆເຄົາຄນາເນິອ
พ้อมหมีเหมือยเสื่อโค่ง เสียงปีนฮ้องดังก้องคื้นเคง๚ สนๆ เต้นคนาเห็นหางก่าน คืนๆ เค้าคนาเนื้อ
ຄາງລີງ᪫ ສົນໆເຕັນພືງຄນາກົບຂຽດ ຄືນໆເຄົາສຽງຮອງມີນັນ᪫ ແຕນັນຣາຊາເຈົາພຽາຫຼວງຄັນຄາກພະກໍ
ค่างลิง๚ สนๆ เต้นพึงคนากบเขียด คืนๆ เค้าเสียงฮ้องมี่นั้น๚ แต่นั้นราชาเจ้าพญาหลวงคันคากพะก็
ບອກໃຫກົບຂຽດພອມຊົນເຂົາຜາເລັວ᪫ ແຮງວາກູຈັກບີນທຽານຂຶນເມິອງແຖນສັບຕອ຺ສ
บอกให้กบเขียดพ้อมชนเข้าผ่าเล็ว๚ แฮ้งว่ากูจักบินทยานขึ้นเมืองแถนสับตอด
ສູຢູພີຄຖາເບິງກູທໍເນິ᪫ ຮູງວາກູຈັກບີນເມິອຢຽມຄແຖນເຊິຽດາບດູນີ ສູຢູພີງອງ
สูอยู่พี้คอยถ้าเบิ่งกูท่อเนอ๚ ฮุ้งว่ากูจักบินเมือเยี่ยมคอยแถนเชยดาบดูนี้ สูอยู่พี้ง่อง
ຖາເບິງມືນັນເນິ᪫ ເຜິງວາກູຈັກຣູມກັນເຂົາຂົບຕາແຖນບອ຺ສດູນີ ສູຢູພີຄຖາ ເບິງມືນັນເນິ ລຳດູນັນເນິ
ถ้าเบิ่งมื้อนั้นเนอ๚ เผิ้งว่ากูจักรุมกันเข้าขบตาแถนบอดดูนี้ สูอยู่พี้คอยถ้า เบิ่งมื่้อนั้นเนอ ลำดูนั้นเนอ
ຕໍແຕນເວົາຊູມກັນຫົວສວາ ເຣົາຢາຢານກີນກວຽປອກແຄນ᪫ ໝີເໝິອຽເໝັນທັງເຫັນຫາງການເຂົາກໍຂານຮັບສູຕາງ
ต่อแตนเว้าชุมกันหัวสวา เราอย่าอย้านกินก้วยปอกแคน๚ หมีเหมือยเหม็นทั้งเห็นหางก่านเขาก็ขานฮับสู้ต่าง
ເຈົາບໍໃຫເຄິອງແທແລວ᪫ ແຕນັນລີງຄາງເວົາພາກັນລັບບາ຺ສ ຂາຈັກເມິອຈ຺ູສຜາສາ຺ສເຈົາ
เจ้าบ่ให้เคืองแท้แล้ว๚ แต่นั้นลิงค่างเว้าพากันลับบาด ข้าจักเมือจูดผาสาดเจ้า
ແຖນຝາຊູຫຼັງພະເຮິຽ᪫ ແຕນັນອຶງກໍວາກູຈັກທຳລິທ຺ຘີຮອງໃຫເຈັຽຫູແຖນແຕກໄປແລວ ປັ຺ສແຕ
แถนฟ้าซุหลังพะเอย๚ แต่นั้นอึ่งก็ว่ากูจักทำลิทธีฮ้องให้เจี้ยหูแถนแตกไปแล้ว ปัดแต่
ໃຕລູມຝາກູບໍຢານຢອນໃຜ᪫ ກົບວາກູຈັກສັບຄະໂຍງເຕັນທຳຫົວແຖນແຕກໄປແລວ ຊາ຺ສທີແຖນຊີແຫຼບໍມີແພ
ใต้ลุ่มฟ้ากูบ่อย้านอย้อนใผ๚ กบว่ากูจักสับคะโยงเต้นทำหัวแถนแตกไปแล้ว ชาดที่แถนซิแหล้บ่มิแพ้
ໝູເຮົາ᪫ ຂຽດໂມວາກູຈັກສະຂີຂວຽໃຫຖົມຕາແຖນບອ຺ສໄປແລວ ຂຽດແງ຺ສວາກູຈັກດີ຺ສໝູຊາງແຖນລົມຖາວຕາຽ᪫ ຂຽດຕະ
หมู่เฮา๚ เขียดโม้ว่ากูจักสะขี้ขวยให้ถมตาแถนบอดไปแล้ว เขียดแงดว่ากูจักดีดหมู่ช้างแถนล้มถาวตาย๚ เขียดตะ-
ປາ຺ສວາຢາໄດກາວຕານໄວແກກູພະອົງ ກູຈັກທຳເຕໂຊຜາບແຜຖນທັງຄາຽ᪫ ແຕນັນແອວາກູ
ปาดว่าอย่าได้ก่าวต้านไว้แก่กูพะอง กูจักทำเตโชผาบแพ้แถนทั้งคาย๚ แต่นั้นแอว่ากู
ຈັກທຳຕະບະເຕັນເມິອບົນບັງເມັກ ແຖນຂີຮາຽບໍມີຢານຢອນເຂົາງາຽແລວ᪫ ແຕນັນຂຽດຂາ
จักทำตะบะเต้นเมือบนบังเมก แถนขี้ฮ้ายบ่มิอย้านอย้อนเข้างายแล้ว๚ แต่นั้นเขียดขา-
ລາຽເວົາຈາໝູທັງຫຼາຽ ສູນີໂອເອສຽງອາ຺ສຊະຫາວດາຽດູ᪫ ກູຈັກເມິອລອງໃຫເຫັນມືກູກອນສູເຮິຽ ສູຢູພີຄຖາ
ลายเว้าจาหมู่ทั้งหลาย สูนี้โอ้เอ้เสียงอาดชะห้าวดายดู๚ กูจักเมือล่องให้เห็นมือกูก่อนสูเอย สูอยู่พี้คอยถ้า
ເບິງກູທໍເນິ᪫ ແຕ່ນັນມົ຺ສປວກພອມທູນພຽາຄັນຄາກ ຝູງຂາຈັກບູະບົນກັ຺ສລາວລົມວຽງແກວແຫງແຖນພະເຮິຽ᪫ ເມິອ
เบิ่งกูท่อเนอ๚ แต่นั้นมดปวกพ้อมทูนพญาคันคาก ฝูงข้าจักบุบนกัดลาวล่มเวียงแก้วแห่งแถนพะเอย๚ เมื่อ-
ນັນເສິອໂຄງຂຽວປຽວຂານໝູ ກູຈັກໄປກອນໜາພຽາເຈົາບໍໃຫເຄິອງ᪫ ສູນີລອນທໍຕົວະຍົວະໃຫພຽາ
นั้นเสือโค่งเขี้ยวเปียวขานหมู่ กูจักไปก่อนหน้าพญาเจ้าบ่ให้เคือง๚ สูนี้ลอนท่อตัวะยัวะให้พญา
ດີໃຈຊືນ ກູບໍໃຫລືນຂືນຄຳເວົາແຫງສູດອກນາ᪫ ກູຈັກລົ຺ບພົນເຈົາພຽາແຖນລົ຺ສລາວໄປດາຽ ຖາບໍ
ดีใจชื่น กูบ่ให้ลื่นขึ้นคำเว้าแห่งสูดอกนา๚ กูจักลบพนเจ้าพญาแถนลดลาวไปดาย ถ้าบ่
ເປັນດັງຄຳຂາເວົາຂໍເຈົາສຽບຫົວທໍເນິ᪫ ແຕນັນສົນເຕັນມິງນາກົ຺ບຂຽດ ເຂົາແລນເຕັນເຝິອນຝັນແຜນດິນ᪫ ບໍອາ຺ສ
เป็นดังคำข้าเว้าขอเจ้าเสียบหัวท่อเนอ๚ แต่นั้นสนเต้นมิ่งนากบเขียด เขาแล่นเต้นเฝื่อนฝันแผ่นดิน๚ บ่อาด
ຄະນະນາໄດເຫຼິອຫຼາຽຄົ຺ບທົງ ນາ຺ບຄືງໆ ສຽງຮອງຄືນເຄັງ᪫ ແຕນັນແຖນເລິງພອມແຖນຫຼໍແຖນຫຼໍອັນນີສັ຺ສຢູໃຕລູມຝາມາ
คะนะนาได้เหลือหลายคบท่ง นาบคืง ๆ เสียงฮ้องคื้นเคง๚ แต่นั้นแถนเลิงพ้อมแถนหลอแถนหลออันนี้สัดอยู่ใต้ลุ่มฟ้ามา
ພອມສູຕົວແມນໍ᪫ ແຕນັນແຖນຈິງຮວາຽມົນໃຫເປັນງູເດຽລະດາ຺ສ ຍາບໆ ແສງຮູງອະເນັກນອງ᪫
พ้อมสู่ตัวแม่นอ๚ แต่นั้นแถนจิงฮว่ายมนให้เป็นงูเดียละดาด ยาบ ๆ แสงฮุ่งอะเนกนอง๚
ເຂົາກໍເພິນຄໍຂິນຫຼຽວຫາກົບຂຽດ ຂົບຄາບໄດກືນເຂົາຝັງເຝິອນ᪫ ແຕນັນກົບຂຽດຢາປົບພາຽພັງໜີ
เขาก็เพินคอขึ้นเหลียวหากบเขียด ขบคาบได้กืนเข้าฝังเฝือน๚ แต่นั้นกบเขียดอย่าปบพ่ายพังหนี
ກໍເພິອເຫັນງູຫຼາຽຄາບກິນດູສຽງ᪫ ແຖນຈິງຮວາຽມົນໃຫເປັນງູກີນຂຽດປາງນັນ ງູຈີງໄດເຍິອງເຄົາຄູນັນ
ก็เพื่อเห็นงูหลายคาบกินดูเสี่ยง๚ แถนจิงฮว่ายมนให้เป็นงูกินเขียดปางนั้น งูจิงได้เยื้องเค้าคูนั้น
ที่มา: Digital Library of Lao Manuscripts
เพื่อความสะดวกในการอ่าน ได้ปรับวิธีสะกดไม้ซัด ไม้กงในใบลานที่วางบนตัวสะกด มาวางบนพยัญชนะต้นแทน
การ encode อักขระหลายตัวยังไม่มีข้อกำหนดของยูนิโค้ด จึงได้ทดลองกำหนดรหัสอักขระเพิ่มเติมไปพลางก่อน ดังนี้